Rosalie Oorburg (21) bracht een groot deel van haar leven door in evangeliegemeente De Deur. Daar kreeg ze te maken met controle en isolatie. Tot op de dag van vandaag ervaart ze daar de gevolgen van. “Ik moest me meer verdiepen in de Bijbel, in gebed en de preken van de pastor. Dan zou mijn depressie vanzelf voorbijgaan.”

*Trigger warning: in dit stuk wordt gesproken over suïcide.

"Vroeger zou ik ze omschrijven als familie, een hele hechte club”, zegt Rosalie. “Maar zodra je niet meer in hun straatje past, ben je een demoon, hoor je er niet meer bij.”

Rosalies ouders zaten bij De Deur toen zij geboren werd. Tot haar 17e draaide haar leven voornamelijk om de kerk. Maar ze begon zich steeds minder thuis te voelen in de controlerende gemeenschap.

Alle tijd naar de kerk

“Ik ging vijf keer per week naar de kerk”, zegt Rosalie. Ze bezocht preken, speelde in de band van de kerk, deed aan en was aanwezig bij activiteiten als Bijbelstudie of spelletjesavonden. “Daarbovenop heb je school, werk en stage. Dus je volledige sociale kring bestaat uit de kerk. Sporten, uitgaan of op het terras zitten met vrienden kan niet, want je bent eigenlijk altijd bezig met de kerk." Alcohol en uitgaan waren sowieso uit den boze bij De Deur.

Binnen de kerk werd Rosalie ook afgeraden om relaties te onderhouden met mensen buiten de kerk. Zij werden als ‘werelds’ bestempeld. “Het was nooit dat iemand tegen me zei: ‘Je mag niet met diegene omgaan’ of ‘Ik wil niet dat je die vrienden behoudt. Het waren meer subtiele en langzame suggesties dat je misschien beter niet met wereldse mensen kunt omgaan.”

Moeite met de kerk

Als puber had Rosalie soms geen zin om naar de kerk te gaan. “Maar dat wordt bestempeld als demonische aanval”, zegt ze. “De duivel wil jou van de kerk afhouden als je zo denkt. Dus je moet juist naar de kerk gaan om door jouw geestelijke strijd heen te duwen, als het ware.”

Rosalie had ook moeite met de strikte rolverdeling tussen mannen en vrouwen die bij De Deur geldt. “Je mag als vrouw niet leiden in de zangdienst”, zegt ze. “Je mag geen pastor zijn, je mag niet helpen bij grote taken als de collectemand rondbrengen waar kerkgangers geld in kunnen doneren. Je mag als vrouw eigenlijk alleen in de oppas voor baby’s of de kinderkerk werken, of koffie en thee schenken na de dienst. Het voelde neerbuigend. Alsof ik minder waard ben dan een man.”

Psychische klachten

Niet alleen qua tijdsbesteding, relaties en rolpatronen, maar ook op mentaal gebied heeft de kerk grote invloed. “De pastor is een soort tussenpersoon tussen jou en God”, zegt Rosalie. “Degene waar je heen moet als je geestelijke strijd ervaart. Dat kunnen huwelijksproblemen zijn, mentale gezondheid, depressie, fysieke klachten. Dus als je zit met dingen waarvoor je eigenlijk naar een professional zou moeten gaan, ga je naar de pastor en zal hij je advies geven. Hij is daar natuurlijk niet voor opgeleid en zal dus advies geven wat negen van de tien keer niet klopt en je situatie erger maakt.”

Dat ervaarde Rosalie zelf ook. Ze kreeg depressieve klachten en ging daarmee naar de pastor. “Hij vertelde mij dat ik deze klachten had omdat ik mijn ouders niet gehoorzaamde”, zegt ze. “Ik moest me meer verdiepen in de Bijbel, in gebed en de preken van de pastor. Dan zou het vanzelf allemaal voorbijgaan.” Pas toen ze suïcidale klachten kreeg en zichzelf pijn ging doen, ging ze uiteindelijk zelf naar de huisarts met haar psychische problemen.

*Denk je aan zelfdoding? Neem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via www.113.nl, of bel gratis 0800-0113 of 113.

Uit de kerk

Op haar 17e brak Rosalie uiteindelijk met De Deur. Ze had thuis veel conflicten met haar ouders en werd uiteindelijk uit huis gezet. Ze kwam terecht bij een pleeggezin, verder weg van De Deur, en ging daardoor steeds minder naar de kerk. Later leerde ze ook haar vriend kennen, die niet naar De Deur ging. “Die opende mijn ogen een beetje: dat het niet normaal was, hoe het in de kerk ging.”

Omdat Rosalie zo lang volgens de principes van de kerk had geleefd, worstelde ze met haar identiteit als ex-kerkganger. “De kerk was mijn identiteit”, zegt ze. “Als je met mij praatte, had ik het alleen maar daarover. Toen ik eruit stapte, moest ik ineens bedenken: wat vind ik leuk als persoon? Wat voor hobby’s wil ik hebben? Met wie wil ik omgaan? Wat is mijn karakter?”

Hoewel Rosalie inmiddels haar eigen leven heeft opgebouwd, laat het verleden haar nog niet helemaal los. “Elke keer als ik gedachtes heb over het geloof, bijvoorbeeld over wat er gebeurt nadat ik doodga, of als iemand iets doet wat ik vroeger veroordeelde, dan begin ik weer te twijfelen aan mezelf. Heb ik wel de goede keuze gemaakt?”

Rosalies familie zit bovendien nog bij De Deur. Toen Rosalie net uit de kerk stapte, wilde haar familie geen contact met haar. Inmiddels spreekt ze haar ouders en zussen weer af en toe. “Ik vind het echt heel spannend om dit te vertellen”, zegt ze dan ook. “Ik ben bang voor wat ze gaan zeggen of doen als ze erachter komen wat ik hier allemaal blootleg. Ik ben bang weer verstoten te worden, of bedreigende opmerkingen te krijgen, ook van andere leden.”

Kijk hieronder de aflevering van Pointer:

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Ontvang iedere week onze beste verhalen in je mailbox.

Makers

Samen komen we verder

Ons onderzoek begint bij jou. Heb jij een tip of ervaring die je met ons wil delen? Laat het ons weten!

Heb jij een tip of ervaring die je met ons wil delen? Laat het ons weten!

Documentatie uploaden
CAPTCHA
Deze vraag is om te controleren dat u een mens bent, om geautomatiseerde invoer (spam) te voorkomen.

Bedankt, je tip is verstuurd

Wat gebeurt er nu met mijn tip?

Bedankt dat je de tijd hebt genomen om het tipformulier in te vullen. Je tip is verstuurd naar de redacteur van het onderzoek. Wij publiceren niets met naam en toenaam zonder contact met je op te nemen. Soms krijgen we zoveel tips binnen dat het ons helaas niet lukt om iedereen een persoonlijke reactie te sturen. We vragen je begrip hiervoor. 

Benieuwd naar de impact van eerdere tips?

Van kamervragen tot petities en maatschappelijk debat: samen met jou pakken we systemisch falen en onrecht aan. Benieuwd naar de impact van eerdere onderzoeken en ingezonden tips? Bekijk dan nu ons track record.