Steeds meer mensen weten het schadeloket van het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) te vinden. De afgelopen jaren is er voor 500 miljoen euro aan vergoedingen ter compensatie van de aardbevingsschade in Groningen uitgekeerd. De ruimhartige toekenning geldt vooral voor lichte schade. Maar gedupeerden met zware funderingsschade kunnen niet bij dit loket terecht, zij verzandden in een juridisch bevingsmoeras.
Het IMG werkt sinds 2017 als schadeloket met een omgekeerde bewijslast. Gedupeerden kunnen een schademelding doen, waarna een onafhankelijk expert de schade beoordeelt. Als er geen andere oorzaak dan de gaswinning kan worden aangewezen, wordt de vergoeding toegekend. Verreweg de meeste meldingen, meer dan 95 procent, worden toegekend.
ReportersNL: het juridische bevingsmoeras van Groningen
De Nederlandse Aardoliemaatschappij (NAM) vindt dat er te veel geld uitgekeerd wordt, zo blijkt uit een brief die demissionair minister van Economische Zaken Bas van t’ Wout vorige week naar de Kamer stuurde. De kosten voor de versterkingsoperatie worden nu door het ministerie op 8 miljard euro geschat. In 2018 lag die schatting op 3,5 miljard tot 5,5 miljard euro.
De schadevergoedingen vanuit het IMG worden zonder tussenkomst van de NAM toegekend. Het Rijk declareert de door het IMG toegekende schadevergoedingen dan weer bij de NAM.
Veel declaraties aan rand aardbevingsgebied
Uit een analyse van de uitgekeerde schadevergoedingen per postcode door het Dagblad van het Noorden blijkt dat meer dan een kwart van de vergoedingen uit de stad Groningen komt. Ook in andere gebieden die, net als de stad Groningen, aan de rand van het aardbevingsgebied liggen worden veel schades uitgekeerd.
Volgens de NAM is de uitkering daarom te ruimhartig, volgens het IMG is er juist sprake van een inhaalslag. Gedupeerden met kleine schade hebben door de procedure van omgekeerde bewijslast vertrouwen gekregen om oudere schade te melden, zo is de redenering van het schadeloket.
Steeds meer afwijzingen
Het schadeloket IMG ziet zelf onverklaarbare veranderingen in de beoordelingen van de onafhankelijke schade-experts. De experts hebben de afgelopen maanden zo’n 1500 meldingen afgewezen, 10 tot 15 procent van het totaal. Bij eerdere beoordelingen lag het percentage afwijzingen op 5 tot 7 procent. De schade-experts lijken dus strenger geworden.
De Groninger Bodembeweging, die opkomt voor de belangen van mensen met aardbevingsschade,ziet een connectie met de opgevoerde druk vanuit de NAM: “Ik denk dat de onderhandelingen tussen rijk en NAM hier zwaar opspelen. Hoeveel geld hebben ze ervoor over om in Groningen de problemen op te lossen?”, aldus voorzitter Jelle van der Knoop in het Dagblad van het Noorden.
Schril contrast
De ruimhartige procedure staat in schril contrast met de jarenlange juridische gevechten van mensen in het bevingsgebied met funderingsschade, daarvan zijn er ongeveer 1500 gevallen. Deze moeilijke gevallen zitten vaak al vast in een juridische procedure met de NAM. Schade aan de fundering is niet erkend als aardbevingsschade, maar de scheuren boven de grond wel. Het IMG behandelt funderingsschade niet.
Scheuren boven de grond worden in die gevallen wel dichtgesmeerd maar komen snel weer terug omdat het onder de grond niet goed zit. Minister Van t’ Wout gaf aan de Kamer aan ook hiervoor een oplossing te willen vinden. Deze gevallen vallen niet onder de ruimhartige procedure van het IMG. Gemeenten hebben binnenkort wel de mogelijkheid om uit een fonds van het Rijk te putten dat funderingsschade en versterkingsoperaties financiert. De gemeente Groningen is de eerste gemeente die hier gebruik van wil maken en begint alvast zelf met een versterkingsoperatie van dertien woningen in het dorp Woltersum.
Zondag 19.45 in ReportersNL: de schadeafhandeling van de bevingsschade in Groningen met verslaggever Johan de Veer van het Dagblad van het Noorden.
ReportersNL
Kader ReportersNL: ReportersNL is de rubriek van Pointer op NPO Radio 1 over regionale onderzoeksjournalistiek. Met komende zondag Johan de Veer van het Dagblad van het Noorden over de schadeafhandeling van de gaswinning in Groningen. Meer over ReportersNL.
