Het aantal rokers daalt, maar het valt op dat verhoudingsgewijs het aantal e-sigaretrokers toeneemt. Dat baart longartsen zorgen.

‘Voor alle duidelijkheid: met een elektronische sigaret rook je geen tabak maar je dampt. Je verwarmt een vloeistof en verbrandt geen tabak zoals bij een sigaret. Dampen is veel minder ongezond dan tabak roken, daar twijfelt niemand aan. Het is daarom een goede zaak dat meer rokers overstappen op de e-sigaret omdat bewezen is dat deze veel minder schadelijk is.’

Maar de Alliantie Nederland Rookvrij, waarin onder meer longartsen, KWF-kankerbestrijding en het Longfonds zitten, streeft naar een rookvrije generatie in 2040. De vrees bestaat dat die doelstelling niet wordt gehaald door de toenemende populariteit van de e-sigaret.

‘Het is een illusie dat iedereen zal stoppen met roken. Verbied je de e-sigaret dan verdwijnt deze naar de zwarte markt, het wordt oncontroleerbaar en voor sommige groepen daardoor alleen maar aantrekkelijker. Accepteer dat er altijd mensen zullen zijn die ongezonde dingen doen en wanneer je dan toch wilt roken pak dan liever een e-sigaret.’

We zien dat vapen al 47 slachtoffers heeft gemaakt. Vorige week waren er binnen een week zelfs vijf dodelijke slachtoffers.

‘De e-sigaret is niet de oorzaak van de dodelijke ongevallen. Alle slachtoffers hebben illegale cartridges gebruikt, dat zijn de capsules met vloeistof die in de e-sigaret gaan. Daarin zat onder andere THC, het bestanddeel in cannabis waar je high van wordt en het voor de longen extreem gevaarlijke verdikkingsmiddel ‘vitamine E-acetaat’. Bij alle slachtoffers is dit verdikkingsmiddel aangetroffen in de longen. Je kan dus simpelweg niet zeggen dat de e-sigaret slachtoffers maakt. Het zou hetzelfde zijn dat na het drinken van giftige limonade het rietje de schuld krijgt.’

De Lange doelt op een onderzoek van het Amerikaanse Centers for Disease Control and Prevention (CDC), dat hier te vinden is.

Ga je dampen dan kun je kiezen uit eindeloos veel aantrekkelijke smaken zoals aardbei, cheesecake en piña colada. Artsen en het RIVM vrezen dat de smaakjes een lokkertje zijn voor jongeren, waardoor er een nieuwe generatie rokers ontstaat.

‘Ik moet daar altijd een beetje om lachen. Ik keer het liever om. De smaakjes maken dampen aantrekkelijker dan sigaretten roken. De smaak maakt de e-sigaret juist zo succesvol onder rokers, en is niet bedoeld als lokkertje voor de jeugd. Maar dat mes snijdt aan twee kanten. Jongeren die willen gaan roken zullen door de smaakjes eerder naar een e-sigaret grijpen dan naar de veel schadelijkere normale sigaret. Ik zie dat als een opsteker.’

De vrees is dat de roker van de e-sigaret overstapt naar de normale sigaret.

‘Ik heb die redenatie nooit begrepen. Sigaretten roken is een stuk duurder dan dampen, het is minder lekker omdat rook van verbrande tabak vies smaakt en het is ook nog eens veel schadelijker. Waarom zouden mensen overstappen naar een slechter, duurder en ongezonder product? Ik geloof niet in de theorie dat de e-sigaret een opstap is naar de normale sigaret. Sinds de opkomst van de e-sigaret zien we dan ook een daling van het aantal rokers, geen stijging.’

Maar je kweekt wel een nieuwe generatie rokers.

‘Je krijgt hooguit een nieuwe generatie nicotinegebruikers die in plaats van roken gaan dampen. Ze zijn niet verslaafd aan de ongezonde sigaret en daar moet je blij om zijn. Overigens ben ik ervan overtuigd dat het wel meevalt met de nicotineverslaving bij een e-sigaret. Het wordt overdreven. Heb je ooit iemand gezien die hardnekkig verslaafd is aan nicotinekauwgum met een lekker smaakje of aan nicotinepleisters? Ik ken ze niet. Hetzelfde geldt volgens mij voor de e-sigaret. Wel spreekt het voor zich dat de e-sigaret alleen verkocht mag worden aan jongeren ouder dan 18 jaar. Want vapen is weliswaar minder ongezond dan roken maar niets gebruiken is natuurlijk altijd het beste.'