Het is de dag voor Kerst, maar nog een drukte van jewelste op de kotter van Stefan Tijsen. In de haven van Den Oever komt de bemanning zijn kerstpakketten ophalen en is er ook nog een wetenschapper van de Wageningen Universiteit op bezoek. Gelukkig heeft hij tussendoor nog even de tijd om ons rond te leiden op zijn vaders schip, gemaakt voor de garnalenvangst. Maar eens in de zoveel tijd bouwt Tijsen de kotter helemaal om voor zijn eigen duurzame manier van vissen.

Passieve visserij

Dan vist Tijsen niet met sleepnetten, maar plaatst hij potten met aas op de zeebodem. Krabben en kreeften gaan uit zichzelf de kooien in en later haalt Tijsen die (hopelijk) vol met kreeft en krab naar boven. Dat is vriendelijker voor de zeebodem en omdat hij niet met zware sleepnetten hoeft te varen, bespaart hij heel wat brandstof.

Samen met Wageningen Universiteit en het ministerie van Landbouw, Natuur en Visserij onderzoekt Tijsen hoe hij dit allemaal op een zo efficiënt mogelijke manier kan doen. Passieve visserij heeft namelijk als bijkomend voordeel dat het mogelijk wordt om te vissen in gebieden waar dit nu met sleepnetten niet is toegestaan, zoals tussen de windmolenparken op zee.

Op het vliegtuig naar China

Tijsen wil op den duur stoppen met de garnalenvangst en volledig overgaan op deze manier van visserij. Hij bedient een luxe markt: een deel van zijn vangst gaat naar de sterrenrestaurants in Nederland, maar het meeste gaat naar het buitenland. Een groot deel van de krabben moet daarvoor nog een behoorlijke reis maken, want ze gaan levend op het vliegtuig naar China.  

Daarom moet er binnenkort een nieuw eigen schip komen. Want het steeds ombouwen van de traditionele garnalenkotter naar een innovatief schip is verre van ideaal. De garnalenkotter heeft eigenlijk iets te weinig ruimte en mist de apparatuur die nodig is. “We moeten heel voorzichtig zijn aan boord, want onze vangst kan niet zo goed tegen een stootje”, vertelt Tijsen. Als de zeedieren aan boord komen moeten ze uit de potten gehaald worden en moeten de scharen vastgezet worden met elastieken. Dat is nauwkeurig werk, want kreeften en krabben kunnen niet veel hebben en moeten aangeleverd worden met zo min mogelijk deuken en krasjes.  

Duurzaamheidseisen

“Verduurzaming is de enige weg voorwaarts voor een gezonde toekomst”, zei demissionair minister van Landbouw, Natuur en Visserij Carola Schouten over de visserij. De minister kwam daarom afgelopen zomer hoogstpersoonlijk een kijkje nemen op Tijsens schip. Toch staan niet alle vissers te popelen om het roer om te gooien. Verduurzaming kost namelijk nogal wat en veel vissers hebben het op dit moment financieel niet breed.

Maar daarnaast zijn vissermannen cynisch over duurzame innovaties omdat veel van hen flink hebben geïnvesteerd in de pulsvisserij. Bij deze manier van visserij wordt de bodem minder beschadigd en kan ook veel brandstof bespaard worden. Maar toen een groot deel van de Nederlandse vloot was overgestapt, kwamen Franse vissers en NGO’s hiertegen in verzet en besloot het Europees Parlement de pulsvisserij te verbieden. Onbegrijpelijk, vinden nog steeds veel vissers. En nu denken ze wel drie keer na voordat ze nog een keer in de buidel tasten voor innovaties.

Toch gelooft Tijsen dat er niks anders opzit. “Er wordt nou eenmaal van ons verwacht dat we gaan verduurzamen. De brandstof wordt steeds duurder en op steeds minder plekken is er plek om te vissen met een sleepnet. Ik geloof niet dat het zin heeft om je daartegen te verzetten. Die energie kan je beter besteden aan het nadenken over een alternatief.”