De bewering

Eickhout deed zijn uitspraak in het tv-programma Buitenhof, waarin hij met Europees lijsttrekker namens de VVD Malik Azmani in debat ging over het Europese migratie- en asielbeleid.

Het EU-migratie- en asielpact is officieel goedgekeurd door de Raad van de Europese Unie en wordt op 12 juni 2026 van toepassing. Maar wat staat erin? Het pact bestaat uit tien wetten die als doel hebben om de controle op de binnenkomst van migranten in de Europese Unie te versterken.

Nieuwe migratiepact

Vooralsnog worden in Nederland vluchtelingenkinderen tot vijftien jaar, met en zonder verblijfsstatus, in pleeggezinnen opgevangen onder begeleiding van opvangorganisatie Nidos. Is een kind vijftien jaar of ouder en heeft het geen zicht op een verblijfsstatus, dan verzorgt het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) de opvang op een kleinschalige opvanglocatie en krijgt het kind een voogd toegewezen vanuit Nidos.

Volgens Eurostat, het statistiekbureau van de Europese Unie, hebben in 2023 in totaal 254.900 kinderen asiel aangevraagd in de EU. Hiervan was zeventien procent een alleenstaande minderjarige asielzoeker, wat neerkomt op vier procent van het totaal aantal asielzoekers in 2023. Nederland ontving relatief fors meer alleenstaande kinderen, namelijk vijftien procent van alle asielzoekers. Hoeveel van deze kinderen uiteindelijk een verblijfsvergunning krijgen is nog niet bekend, omdat veel asielprocedures nog niet zijn afgerond.

Veiligelanders

Kinderen uit veilige landen, zogeheten veiligelanders, maken weinig kans om hier te blijven. Ze zijn bijvoorbeeld afkomstig uit landen waar geen oorlog is of risico op vervolging vanwege religie of etniciteit. Bij het opstellen van de nieuwe migratie-afspraken hebben Nederland, Frankrijk, Denemarken, Malta en Tsjechië met succes gelobbyd voor de mogelijkheid om alleenstaande minderjarige asielzoekers uit veilige landen in detentiecentra aan de buitengrenzen van de EU te plaatsen. Dit blijkt uit onderzoek van Investigate Europe, een internationaal team van onderzoeksjournalisten, dat vertrouwelijke documenten in handen kreeg.

Het plan is dat de minderjarige asielzoekers, net als volwassen asielzoekers, aan de buitengrenzen hun asielprocedure moeten doorlopen. Ze verblijven dan in detentiecentra. Kinderen die een verblijfsvergunning krijgen, worden vervolgens verdeeld over de Europese lidstaten, kinderen uit veilige landen moeten in de detentiecentra hun uitzetting afwachten. Daarmee klopt de bewering van Eickhout dat kinderen opgesloten kunnen worden in detentiecentra aan de buitengrenzen van Europa.

Gezinshereniging

Nu is het nog zo dat de familie van minderjarige asielzoekers in aanmerking kan komen voor gezinshereniging. Ook daar moet het migratie- en asielpact een einde aan maken. Het beleid om gezinnen bij elkaar te brengen geldt dan enkel nog wanneer de familie van de minderjarige asielzoeker ook al in Europa verblijft. Deze maatregel voorkomt de garantie op automatische gezinshereniging wanneer een minderjarige asielzoeker van buiten Europa alleen naar Europa afreist.

De nieuwe migratieregels staan op gespannen voet met het Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK), waarschuwt de Verenigde Naties. Verschillende organisaties, zoals Save the Children, hebben hierover aan de bel getrokken. Vluchtelingenwerk Nederland waarschuwt dat met de nieuwe regels kinderen in grensdetentie terecht kunnen komen, wat in strijd zou zijn met het kinderrechtenverdrag.

Oordeel

Zijn uitspraak klopt, maar alleen voor zover het gaat over vluchtelingenkinderen uit veilige landen. Kansrijke minderjarige asielzoekers worden niet opgesloten in detentiecentra, maar na het doorlopen van de asielprocedure verdeeld over andere Europese lidstaten.