Voor ons onderzoek Schulden geeft Wijzer in Geldzaken ons vijf tips om problematische schulden te voorkomen. Wijzer in Geldzaken is een initiatief van het ministerie van Financien om verantwoord financieel gedrag te bevorderen.

1. Geef niet meer uit dan er binnenkomt

‘Dit lijkt heel makkelijk, maar dat is het niet’, vertelt Henriëtte Raap-Scheele, van Wijzer in Geldzaken. ‘De basis van schulden is dat je iets niet hebt betaald wat je wel had moeten betalen. Mensen worden soms verleid om wel wat uit te geven wat ze niet hebben.’ Ze noemt het voorbeeld van een mooi jurkje dat iemand nu niet kan betalen, maar dat iemand wel wil en straks maar via een maandfactuur of Afterpay betaalt. ‘Zorg ervoor dat je het meteen kan betalen van je bankrekening en dat je je daarna weet hoeveel je over hebt.’

2. Maak post open

‘Hier gaat het vaak mis. Mensen missen een belangrijke brief van de zorgverzekeraar of belastingdienst. Als je die niet op tijd betaalt, dan kan het snel oplopen. Zorg ervoor dat je je brieven openmaakt en het zo snel mogelijk actief afhandelt.’

3. Zorg ervoor dat je krijgt waar je recht op hebt

‘Zoek uit of je bijvoorbeeld recht hebt op toeslagen, zoals huurtoeslag of zorgtoeslag. En let op dat je de juiste gegevens hebt ingevuld, ook wanneer bijvoorbeeld je thuissituatie is gewijzigd. Toeslagen kunnen namelijk ook een bron van terugbetaling zijn als achteraf blijkt dat je teveel hebt ontvangen.’

Maar het gaat hier niet alleen over belastingtoeslagen, aldus Henriëtte. ‘Bij lage inkomens hebben mensen vaak recht op gemeentelijke regelingen, waarmee ze bijvoorbeeld de zwemles voor hun kinderen of de aanschaf van een nieuwe wasmachine kunnen betalen.’ Die regelingen zijn er niet alleen maar voor de noodzakelijke rekeningen, maar bijvoorbeeld ook voor leuke uitjes. ‘Denk maar aan de Ooievaarspas in Den Haag of de Rotterdampas in Rotterdam.’

4. Denk na over pech

Ziekte, werkloosheid, een scheiding of overlijden. Het zijn zaken waar je niet altijd invloed op hebt, maar die je wel zo maar kunnen overkomen. ‘En grote gevolgen hebben voor je geldzaken. Dus hoe doemdenkend het ook klinkt: ga met je partner zitten en bedenk hoe je financiële situatie eruitziet wanneer een van jullie bijvoorbeeld ziek wordt. Wat hebben jullie dan nodig, welke uitgaven kunnen jullie schrappen en hebben jullie een buffer?’

5. Laat het niet oplopen

Dit is het moeilijkste punt, aldus Henriëtte. ‘Schulden komen er natuurlijk niet omdat iemand zijn rekeningen niet wil betalen, maar omdat het iemand niet meer lukt de rekeningen te betalen.’ Ze adviseert zo snel mogelijk actie te ondernemen als je erachter komt dat er nog rekeningen openstaan en je deze niet kan betalen. ‘Bel de bank, bel je schuldeiser, probeer contact te zoeken en ga direct in overleg om dit op te lossen. Hoe eerder je zelf aan het stuur zit, hoe minder kans je hebt dat al die boetes en incassokosten erbij komen.’

Wil jij op de hoogte blijven van dit onderzoek? Meld je dan hier aan en ik stuur je een keer in de twee weken een nieuwsbrief.