De Russische culturele organisatie KCOPC, die gelinkt is aan de Russische ambassade in Den Haag, heeft de bedreiger van voormalig minister Sigrid Kaag een onderscheiding gegeven voor zijn "bijdrage aan het behoud van vrede”.
Dat bevestigt deze organisatie tegenover het journalistieke platform Pointer (KRO-NCRV).
Pointer deed onderzoek naar de manier waarop Rusland gewone mensen inzet om, soms zonder dat ze het weten, het verhaal van het Kremlin te verspreiden. Ze traceerden daarbij tenminste 35 burgerjournalisten van buiten Rusland die pro-Russische propaganda verspreiden, waarvan een deel ook naar Rusland is verhuisd.
Veroordeeld voor bedreiging
Bij het onderzoek stuitte Pointer ook op Max van den Berg, die met een brandende fakkel voor de deur stond van minister Sigrid Kaag. Hij kreeg een celstraf opgelegd van 5 maanden. Van den Berg tegen Pointer: ‘Daar ben ik bekend mee geworden. Helaas. Ik heb zoveel goede dingen gedaan, maar daar krijg ik geen aandacht voor.”
Tegenwoordig is Van den Berg actief bij anti-NAVO-protesten en bij maandelijkse pro-Russische vredesdemonstraties op de Amsterdamse Dam. Daar stellen sprekers onder meer dat het westen schuldig is aan de oorlog in Oekraïne.
Ook deed Van den Berg mee aan de pro-Russische betoging naast het Sovjet ereveld in Leusden op 9 mei. Die dag kreeg hij zijn onderscheiding “uit oprechte waardering” voor zijn “bijdrage aan het behoud van vrede”.
Beïnvloeding door de Russische overheid
In de TV-uitzending van Pointer zegt Max van den Berg dat de erkenning betekent dat hij opkomt voor de gewone mensen. “Ik ben altijd voor de onderdrukten, en de Russische mensen worden heel erg gediscrimineerd en onderdrukt in Nederland." En over de protesten: "Wij brengen toch een heel ander geluid en dat wordt heel erg gewaardeerd.” Hij benadrukt dat de oorkonde niet zegt dat hij het Russisch regime steunt.
Maar volgens Ruslandkenners is dit wél bedoeld als steun voor het regime. “Dit is gewoon beïnvloeding van de publieke opinie", zegt Derk Sauer, uitgever van de Moscow Times. "Het idee geven dat Rusland opkomt voor de onderdrukte Russen in het westen. Maar Russen worden natuurlijk helemaal niet onderdrukt in het westen.”
Dit soort organisaties zoeken volgens hem mensen uit die makkelijk en zonder het te weten het Kremlinverhaal uitdragen; de zogeheten “useful idiots”, aldus Sauer. “Hier zit 100% de Russische ambassade achter."
Nederlanders brengen bewust Russische desinformatie
Pointer vond meer van dit soort voorbeelden van beïnvloeding. Zo zijn er 35 mensen vanuit het westen naar Rusland verhuisd en verspreiden vanaf daar onwaarheden. Zoals dat Oekraïne werkt aan biologische wapens, of dat Russische bombardementen zijn uitgevoerd door Oekraïne zelf. Een van hen is Sonja van den Ende, die van Twente naar Moskou vertrok en nu in Nederlandse alternatieve media en op Russische staatstelevisie deze verhalen vertelt.
Verdeeldheid zaaien, daar gaat het Rusland om, zegt Kimberly Kruijver, deskundige hybride oorlogsvoering bij kennisinstituut TNO. Dat doe je door misinformatie te verspreiden, zodat niemand meer weet wat waar is, en door mensen tegen elkaar op te zetten. “Het doel is chaos creëren.” Zo ontstaat polarisatie, raakt de politiek verdeeld en verzwakt de democratie, aldus Kruijver.
Russische ambassade heeft banden
In een reactie zegt KCOPC, die Max van den Berg de oorkonde gaf, geen banden te hebben met de overheid. Maar in de statuten van de KCOPC staat expliciet vermeld dat ze samenwerken met de Russische ambassade.
De organisatie zegt “niet bewust” te zijn geweest van Max van den Bergs eerdere activiteiten. “Wij zullen grotere zorgvuldigheid toepassen bij het uitkiezen van vrijwilligers voor toekomstige samenwerking.”
De Russische ambassade ging ondanks herhaaldelijke verzoeken niet in op vragen.
Zie de uitzending zondag 22 juni 22:05 NPO2
