‘Bij de politie en de brandweer is de zorgverlening goed geregeld, maar bij de ambulancezorg niet.’ Aldus een ambulancechauffeur uit het westen van het land die anoniem wil blijven. We spreken hem voor ons dossier Spoedzorg. Hij is kritisch op het huidige systeem van ambulancevervoer. Hij pleit er voor dat de ambulancezorg net als de brandweer en politie primair een overheidstaak wordt.
De ambulancechauffeur doelt op de manier waarop het huidige ambulancevervoer is georganiseerd. In alle 25 veiligheidsregio’s is er aan één ambulancevoorziening een vergunning verleend door minister Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). ‘Dat betekent ondanks 1 landelijk protocol 25 verschillende organisaties met verschillend beleid.’
Onwenselijke situatie
Deze 25 regionale ambulancevoorzieningen (RAV’s) bestaan zelf vaak uit meerdere ambulancediensten, zowel publieke ambulancevervoerders zoals de GGD, als private ambulance-ondernemingen. Zo is de RAV Haaglanden onderverdeeld in 3 ambulancevervoerders: de GGD Haaglanden en de private ondernemingen Witte Kruis Connexxion en Ambulancezorg Zoetermeer. En in de regio Rotterdam Rijnmond zijn er 2 vervoerders, de publieke vervoerder VRR en de private Bios-groep.
Een onwenselijke situatie vindt onze tipgever. ‘Een private organisatie heeft toch altijd een winstoogmerk, maar verdienen aan zorg is eigenlijk een gekke gang van zaken en maakt het ambulancevervoer duurder dan het zou kunnen zijn.’ Volgens de ambulancechauffeur rijden de ambulancediensten bijvoorbeeld met veel verschillende soorten ambulancewagens en dat zijn forse investeringen. Investeringen die veel minder hoog zouden uitvallen als we een landelijke organisatie zouden hebben met een uniform wagenpark.
De tipgever staat niet alleen in zijn kritiek op de organisatie van de ambulancezorg. Uit een enquête die de SP vorig jaar uitvoerde onder ambulancepersoneel blijkt dat het merendeel van ambulancepersoneel aanbesteding en marktwerking afkeurt en voorstander is van uitvoering van de ambulancezorg als publieke dienst.
Wildgroei digitale systemen
Eén van de andere gevolgen van de versnippering van ambulancediensten is dat er geen uniform digitaal systeem bestaat om ritinformatie digitaal door te geven aan de Spoedeisende Hulp (SEH) en aan huisartsen. In deze ritinformatie wordt alle relevante medische informatie ingevuld over een vervoerde patiënt. ‘Elk ritformulier is weer anders. Heel inefficiënt en kostenverhogend.’ Omdat er geen eenduidig systeem is, moeten ziekenhuizen handmatig alle medische gegevens van een patiënt opnieuw invoeren in hun systeem. ‘Daar sluipt ook een risico in dat er fouten worden gemaakt, bijvoorbeeld door foutief overnemen van informatie over medicatie.’
Tijdelijke Wet Ambulancezorg
Waarom dan geen landelijke ambulancedienst in het leven roepen? Dat lijkt een logische oplossing, maar zo makkelijk gaat dat niet. Sinds januari 2013 is de Tijdelijke Wet Ambulancezorg (TWAZ) van kracht. In de Twaz is geregeld dat per regio één ambulancevoorziening is aangewezen die de ambulancezorg uitvoert en de meldkamer ambulancezorg in stand houdt. De Twaz is een tijdelijke wet die aanvankelijk een duur had van vijf jaar. Deze tijdelijke wet is bedoeld om te regelen dat de Ambulancezorg niet (Europees) wordt aanbesteed, maar per regio wordt gegund aan 1 uitvoerder. Minister Schippers onderzoekt momenteel de mogelijkheden voor een toekomstige organisatiestructuur voor het ambulancevervoer. Deze tijdelijke wet is ingevoerd in afwachting van de nieuwe Europese aanbestedingsrichtlijn die bepaalt in hoeverre lidstaten ook ruimte krijgen om diensten zoals het ambulancevervoer ook op een andere manier dan aanbesteding te organiseren.
Ambulancezorg Nederland (AZN), de sectororganisatie voor de ambulancezorg is van mening dat grote veranderingen in de organisatie van de ambulancezorg onwenselijk zijn, omdat de omgeving waarin ambulancezorg opereert volop in beweging is. Ook is onduidelijk hoe de landelijke meldkamer precies georganiseerd wordt en is het nog niet helder welke rol de zorgverzekeraars in de acute zorgketen gaan spelen.
