Je hebt jeuk op een intieme plek en je schaamt je er een beetje voor. Je wil liever niet naar de dokter. Het is ook niet zo ernstig, vertel je jezelf. Een korte zoektocht op internet geeft je een idee wat het zou kunnen zijn, én je ontdekt dat je er gemakkelijk zelf thuis op kan testen. Doen?
Door de corona-epidemie is de zelftest bekender dan ooit. Zo zei minister De Jonge tegen de NOS dat "door de test naar de mensen te brengen in plaats van de mensen naar de test, we het virus sneller de pas kunnen afsnijden". Er is ook veel aandacht voor de betrouwbaarheid van de testen. Ze moeten een zogenaamde CE-markering hebben, waarmee ze voldoen aan Europese regelgeving. Maar dat zegt alleen iets over de bruikbaarheid en begrijpelijkheid van de test, en niets over de betrouwbaarheid van het resultaat. Als je klachten hebt moet je dus toch een laboratoriumtest laten afnemen.
Dat roept vragen op over andere zelftesten. Bij online en offline drogisterijen zijn er nog veel meer te koop: van de bekende zwangerschapstest en glucosetesten voor diabetespatiënten, tot testen voor allergieën, cholesterol, vruchtbaarheid, SOA’s, blaasontsteking, ijzertekort, de schildklier, vitamine D, maagzweer en zelfs darm- en prostaatkanker. Bij webshops en op verpakkingen staat vaak niet vermeld wat de betrouwbaarheid van het resultaat is, het staat wel in de bijsluiter van het product.
Oproep: Wat is jouw ervaring?
Heb jij ervaring met zelftests of ben je medisch professional en weet je hier meer over?
Terug naar die vervelende jeuk. Makers van zelftesten zijn het onderling niet eens over de betrouwbaarheid ervan. Zo verkoopt het merk Veroval een zelftest voor chlamydia waarbij in de bijsluiter een nauwkeurigheid van 97 procent staat vermeld. Een concurrent, testjezelf.nu, zet de betrouwbaarheid van die test op minder dan 50 procent. “Een muntje opgooien is dus meer betrouwbaar”, zoals testjezelf.nu schrijft. In de bijsluiter van Veroval staat niet wie “de klinische prestatie-evaluatie" heeft uitgevoerd. Het RIVM deed in 2016 onderzoek naar thuistesten voor chlamydia en kwam toen tot de conclusie dat er nog geen betrouwbare zelftests voor deze ziekte waren ontwikkeld. De test van Veroval komt niet in het onderzoek voor.
Pointer schreef eerder over een zelftest voor de ziekte van Lyme. De fabrikant claimde een betrouwbaarheid van 96 procent, een rapport van het RIVM kwam uit op 0 procent. Inmiddels is de test niet meer te koop. Nu de zelftest aan populariteit wint doen we opnieuw onderzoek. Thuistesten passen in de toenemende behoefte aan zelfzorg. Ze geven patiënten een gevoel van autonomie en zouden in theorie de werklast van de huisarts kunnen verlichten.
Wil je op de hoogte blijven van dit onderzoek?
Elke week sturen we je onderzoeksverhalen, tips van de redactie, en verhalen die je nog van ons kan verwachten.
