Voor ons lopende onderzoek naar het ongewenst delen van digitale naaktfoto’s en hoe scholen met online shaming omgaan, komen we in contact met Chantal*. Ze wil niet met haar echte naam genoemd in het artikel, omdat er toch ze zich nog steeds schaamt voor haar sexy foto's 7 jaar geleden uitlekten op school.

Chantal: “Ik leerde hem kennen op een schoolfeest, en vond hem heel erg leuk. Ik zat in de tweede van de havo, hij zat een klas hoger. We hadden niet gezoend die avond. Wel gingen we elkaar appjes sturen. Dat ging maanden achter elkaar door. Ineens begon hij over een naaktfoto, of ik die van mezelf kon maken. No way, dacht ik. Dat ga ik echt niet doen.

Hij bleef maar aandringen. Op een dag stuurde hij mij via Snapchat een pikante foto van zichzelf. Ik was verliefd op hem en wilde alles doen om hem niet teleur te stellen. Het maakte me blind. Op een dag stuurde ik toch een foto van mijn borsten, genomen in de spiegel van de badkamer, met mijn hoofd erop en mijn tepels zwart doorgekrast.

Het was de eerste week van de meivakantie en we hadden meerdere foto’s heen en weer gestuurd. Ik wist toen nog niet dat hij mijn foto’s bewaarde in Snapchat, sowieso wist ik niet dat dit mogelijk was. Totdat ik na een paar weken een appje kreeg van iemand van school. Hij zei dat hij mijn naaktfoto’s had gezien en dat ze rondgingen op school. Sindsdien werd ik overspoeld door appjes en foto’s. En dat niet alleen.

Jongens en meiden op school die ik niet kende, scholden me uit. ‘Hoer’ of ‘slet’, riepen ze van boven in het trappenhuis wanneer ik beneden door de gang liep. Sommige jongens dachten ineens dat ik ‘gemakkelijk’ was: ze wilden met me afspreken met het idee dat ze mij wel even het bed in konden krijgen.

Het maakte me verdrietig. Ik voelde me heel onzeker en dacht dat het allemaal mijn eigen schuld was. Ik schaamde me dood. Thuis praten we sowieso niet over seks, dat is echt taboe. Met mijn ouders heb ik het na afloop besproken, maar daarna hebben we het er nooit meer over gehad. Ook met vriendinnen had ik het er niet over. Vanuit de school voelde ik weinig medeleven. Mijn mentor heeft me er een keer op aangesproken, hij maakte me duidelijk dat het nogal dom was dat ik die foto had gedeeld, althans zo kwam het op mij over.

“De school ging in gesprek met hem. In de pauze moest ik in een lokaal met hem erover praten, dat was heel gek. Hij was de jongen die ik zo leuk vond, daarom deed ik geen aangifte, maar nu deed hij me veel verdriet.

Als ik eraan terugdenk, krijg ik weer een raar gevoel in mijn buik. Het was echt een rottijd toen op school. Elke dag begon er weer iemand over, of noemde iemand me ‘slet’. Na de zomervakantie werd het minder, maar pas na het derde jaar hield het op. Hoe ik die eerste jaren ben doorgekomen op school? Ik weet het niet.

Op school waren er geen lessen over hoe je met dit soort situaties kon omgaan. We kregen alleen de basics mee van seksuele voorlichting. Niets over risico’s van sociale media, of dat je als meisje ook ‘nee’ kan zeggen bijvoorbeeld. Als er op school meer aandacht was geweest, waren mijn foto’s minder taboe geweest. Nu deden ze op school alsof we een pornofilm hadden gemaakt.

In mijn eindexamenjaar kwam ik bij een psycholoog terecht. Ik was somber en onzeker, en moest heel wat verwerken na het shaming incident. Met haar heb ik veel gepraat over wat er gebeurd was op school. Het zorgde ervoor dat ik er langzaam anders naar ging kijken: eigenlijk had ik niet zoveel fout gedaan met die foto’s. Zo pikant waren ze helemaal niet. En wat echt fout is, is wanneer je ze verspreidt. Dat zou ik ook willen meegeven aan diegenen die dit ook is overkomen: je bent niet de enige, hou vol, het is niet jouw fout.” 

Nadat we met Chantal hebben gesproken, bellen we de jongen, op wie Chantal indertijd verliefd was, op om te horen hoe hij er nu naar kijkt. Hij geeft aan dat hij het heel vervelend vindt wat er gebeurd is en dat hij indertijd niet over de gevolgen nadacht. Hij zegt de foto's in een melige bui te hebben gedeeld met een vriend, die ze vervolgens doorstuurde. Dat het zo snel de school rond zou gaan, had hij nooit verwacht. Hij geeft aan dat hij een kort gesprek heeft gehad met school waarin hij op de vingers is getikt.

*De naam in dit artikel is vanwege privacy gefingeerd, de echte naam is bekend bij de redactie. 

Onze tv-uitzending ‘Lessen in online shaming’ is zondagavond 9 januari te zien om 22:10 uur op NPO2.