Het plan, waarvoor 65 miljoen euro extra is uitgetrokken, richt zich erop eerst een huis te bieden aan dak- en thuislozen, zodat ze daarna de rest van hun leven op orde kunnen krijgen. Pointer verspreidde een enquête onder alle gemeenten en vroeg of ze dit plan op gemeentelijk niveau uitvoerbaar vinden. Uit de reactie van 105 gemeenten blijkt dat slechts 51 procent dat vindt.

Voor jongeren is in het plan speciale aandacht, maar ook daarvan lijkt nog niet veel terecht te komen. Uit recente tellingen in 55 gemeenten blijkt dat het aandeel jongeren onder daklozen groot is. Ongeveer 20 procent van de getelde daklozen is jonger dan 27 jaar, en inclusief kinderen onder de 18 jaar vormt deze groep 40 procent van de daklozen.

Obstakels in de uitvoering

Gemeenten noemen het tekort aan (betaalbare) woningen als grootste obstakel bij het uitvoeren van het actieplan, waardoor tijdelijke opvang noodzakelijk blijft. Verder wordt het gebrek aan draagvlak bij omwonenden en woningcorporaties om dakloze mensen op te nemen door 34 gemeenten als belemmering genoemd. Ook zeggen 29 gemeenten dat er veel andere groepen zijn die woningen nodig hebben en concurreren met dak- en thuislozen.

Daarnaast geven gemeenten aan dat er te weinig woningen beschikbaar zijn die specifiek voor jongeren geschikt zijn. Dat het inkomen, de huurtoeslag en de uitkering van jongeren lager is dan voor volwassenen, helpt daarbij niet mee volgens de gemeenten. Ook krijgen veel jongeren die uit de jeugdzorg komen geen goed vervolgtraject en belanden sommige van hen daardoor op straat, geven 22 van de 105 ondervraagde gemeenten aan.

Gebrekkige samenwerking

Volgens dakloosheidsonderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam Nienke Boesveldt is niet het woningtekort, maar vooral gebrekkige samenwerking tussen betrokken partijen een obstakel in het realiseren van permanente huisvesting. “Het aantal dakloze mensen waar we het over hebben, dat zijn in grotere gemeenten misschien honderden mensen”, zegt ze. “Dat staat niet in verhouding tot de wooncrisis waarin we zitten. Daarnaast zien we in ons onderzoek dat gemeenten wel afspraken maken met woningcorporaties die woningen beschikbaar willen stellen, maar dat die woningcorporaties vervolgens de zorgpartijen die dak- en thuislozen in beeld hebben nog niet goed weten te vinden.” Ook zijn zorgpartijen volgens Boesveldt niet op de hoogte van het aanbod van woningcorporaties.

Reactie ministerie

Dat het doel van nul daklozen (jongeren) in 2030 ambitieus is, lijkt inmiddels ook het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport als kartrekker van het actieplan in te zien. In een reactie laat het ministerie weten volgend jaar met een review van het plan te komen.

Ook werkt het ministerie voor het einde van dit jaar aan maatregelen om jongerendakloosheid tegen te gaan. Daarnaast wordt het voor alle gemeenten verplicht jongeren die uitstromen uit een jeugdzorginstelling voorrang te geven bij huisvesting.