“Achteraf zag ik wel wat red flags”, vertelt Merel als we haar ontmoeten. “Als we gingen skypen (videobellen, red.) deed zijn camera het nooit, althans dat zei hij. Maar ik was verliefd en ik werd verleid door hem. In de weken dat we contact met elkaar hadden, had ik hem veel over mijn familie verteld. Ook over mijn halfzusje, met wie ik toen net voor het eerst contact kreeg; dat lag allemaal nogal gevoelig. Hij vroeg op een gegeven moment of ik een naaktfoto kon sturen. Hij beloofde om er dan zelf ook één te sturen.”

Uiteindelijk stuurt Merel hem een naaktfoto: gemaakt via de spiegel, zonder dat haar hoofd erop staat. Dat laatste was toevallig -haar hoofd paste niet meer op de foto- maar vindt Merel achteraf heel erg fijn vanwege de onherkenbaarheid. De jongen laat meteen zijn andere kant zien. Merel: “Hij ging meteen dreigen dat hij mijn halfzusje wat aan zou doen als ik niet meer foto’s zou sturen. En hij voegde me toe aan whatsapp-groepen waarin hij de naaktfoto deelde. Die groepen heetten dan ‘hoertjes’ of ‘sletjes’. In die groepen werden allerlei naaktfoto’s van meisjes gedeeld. ‘Stomme hoer’, zeiden de mensen in de appgroep tegen me. ‘Dat doe je toch niet, een foto maken van jezelf’. Mijn nummer zat daar ook in, dus ik kreeg allerlei berichten of ik meer foto’s wou sturen. Of ik wou afspreken.”

Merel gaat meteen uit de groep. Ze spreekt de dader aan: hoe kan je dit nou doen? Maar hij lacht haar uit. Uiteindelijk blokkeert ze hem op alle sociale media, zodat hij geen contact meer met haar kan opnemen. Merel vertelt het aan niemand, ook niet aan haar ouders. “Ik heb het helemaal in mijn eentje opgelost. Ik schaamde me te erg om het te vertellen. Pas 2 jaar later heb ik het aan mijn ouders verteld, in een brief.”

Merel heeft hem hierna nooit meer gesproken. Als ze hem jaren later op Instagram tegenkomt, krijgt ze wel de neiging om hem een bericht te sturen: weet je wel wat je mij hebt aangedaan? “Toch maar niet gedaan.” Saillant detail is dat hij nu een semi-bekende Nederlander is en veel volgers heeft op sociale media.

De ‘naaktfoto’ van Isa

Zelfs als je geen naaktfoto van jezelf maakt, kan je slachtoffer zijn van online shaming. Dat overkwam Isa (23). Ze is 13 en zit in de tweede klas van de middelbare school als het gebeurt. Terwijl ze een aflevering van Goede tijden slechte tijden kijkt, krijgt ze een berichtje op haar telefoon: er gaat een naaktfoto van je rond. Isa: “Ik nam het in eerste instantie niet serieus. Maar toen ik de foto zag en door had dat iedereen dacht dat ik het was, moest ik heel hard huilen. De foto werd gedeeld via Twitter, Facebook, en Whatsapp. Ik ben 2 weken niet op school geweest.”

Op de bewuste foto staat een meisje met haar vingers in haar vagina. Ze houdt een Blackberry (een telefoonmerk) voor haar gezicht. Ze staat voor een groene muur. Isa: “Ik had ook zo’n telefoon en ook zo’n groene muur. Verder vond ik niet eens dat ik heel erg op dat meisje leek. Ik werd ‘hoer’ genoemd en ‘slet’, en kreeg ook berichten als: hoe kan je een naaktfoto naar iemand sturen? Mensen zeiden dat ik dom was.”

De gebeurtenis heeft Isa heel veel gedaan. “Als dit niet was gebeurd, had ik een leuker leven gehad. Voordat dit gebeurde was ik heel vrolijk en heel sociaal. Daarna was ik wantrouwend en somber, dat hele sociale aspect was weg. Ik heb hier heel erg mee gezeten en het heeft me ontzettend onzeker gemaakt. Het is niet meer te traceren wie het heeft gedaan, ik weet ook niet wie het meisje op de foto echt is.”

Ook voor haar ouders was het hartverscheurend, zo vertelt Isa. Ze woont inmiddels in Den Bosch, maar als ze in het Brabantse dorp is waar haar ouders nog steeds wonen, denk ze dat mensen haar aankijken. “Voor mijn gevoel gaat het er nog steeds over.”

Zowel Isa als Merel googlen nog weleens om te zien of de foto nog ergens online staat. Gelukkig vinden ze dan niks. “Ik denk dat het probleem alleen nog maar groter is geworden”, zegt Merel. “Wij zijn de eerste generatie waarbij dit kon, omdat er voor het eerst smartphones waren. Maar nu is het bereik nog zoveel groter.”