Wat doe je als je erachter komt dat de belastingdienst je jarenlang als ‘verdacht’ heeft gezien? 240.000 mensen stonden in de Fraude Signalering Voorziening (FSV) van de fiscus. Een registratie kon ervoor zorgen dat je niet in aanmerking kwam voor bijvoorbeeld schuldhulpverlening of een betalingsregeling. De mensen op de lijst ontvangen nu een excuusbrief, maar wat heeft het voor hen betekend om op deze lijst te staan?
De FSV van de belastingdienst is afgeschaft omdat het in strijd was met de privacywetgeving. De gegevens in het systeem werden te lang bewaard en te veel medewerkers konden de gegevens inzien.
In de excuusbrief die mensen ontvangen staat dat je in het systeem kon komen als een gemeente of het UWV je inkomen had opgevraagd, óf als er andere dubieuze signalen waren, zoals hoge reiskosten opgeven terwijl je dicht bij je werk woont. Toch lijken veel mensen die de excuusbrief hebben ontvangen geen idee te hebben waarom ze in het systeem terecht zijn gekomen.
Veel mensen vragen zich af of een niet-Nederlandse afkomst een reden kon zijn om in het systeem te belanden. De belastingdienst ontkent dat afkomst een van de signalen zou zijn die ervoor zorgde dat mensen in de Fraude Signalering Voorziening belandden. Maar onderzoek van KPMG laat zien dat de afkomst van mensen in enkele gevallen wel in het systeem werd geregistreerd. Ook bleek eerder uit onderzoek van Trouw en RTL dat een tweede nationaliteit een van de redenen kon zijn voor de belastingdienst om de aangifte van inkomstenbelasting extra te controleren.
Advocaat-generaal René Niessen stelt in een advies aan de Hoge Raad dat er geen wettelijke basis was voor het bijhouden van zwarte lijsten. Hij vindt dat de mensen die op de lijsten stonden hun belastingaanslagen alsnog moeten kunnen aanvechten. Staatssecretaris van Financiën Hans Vijlbrief, die verantwoordelijk is voor de brandbrief, laat onderzoeken of er onrechtmatig gehandeld is door het opstellen van de lijsten met verdachte personen.