Mountainbikers in het bos, niet iedereen is er fan van. En dat leidt soms zelfs tot gevaarlijke protestacties. Zo moet Staatsbosbeheer begin dit jaar mountainbikers in de Schoorlse Duinen waarschuwen voor grote gaten die in het parcours gegraven zijn. En raakt in april vorig jaar een fietser in Drenthe ernstig gewond nadat er ijzerdraad op keelhoogte over de weg is gespannen. “Van de zotte”, noemt meervoudig Nederlands kampioen mountainbiken Patrick Jansen het. “Hoe ver wil je gaan om je zin door te drijven?”
Iedereen wil van de natuur genieten: wandelaars, hardlopers, mountainbikers, ruiters. Maar met het groeiende aantal mensen in Nederland wordt het ook steeds drukker in het bos. De verschillende recreanten hebben bovendien allemaal verschillende verwachtingen van het natuurgebied: de één zoekt stilte, de ander wil graag wild spotten en de derde wil sportief bezig zijn. In het onderzoek Van wie is de natuur? bekijken we hoe de toegenomen recreatiedrukte in de natuur voor problemen zorgt.
Goed sturen
Natuur is er voor de natuur, maar ook om van te genieten door de mens, vindt Jansen. “We zijn met zeventien miljoen mensen in Nederland en die willen de natuur allemaal op hun eigen manier beleven. Dat kan ook, als je maar op een goede manier stuurt.” Naast fervent mountainbiker (MTB) is Jansen adviseur in het bosbeheer én heeft hij een bedrijf dat zich richt op duurzame mountainbikeroutes. “Het is heel goed mogelijk om MTB-routes aan te leggen die voor zo min mogelijk overlast zorgen voor natuur en andere recreanten”, aldus Jansen. “Op die manier kunnen ook mountainbikers op een verantwoorde manier in de bossen fietsen.”
Wandelaars versus MTB-ers
Volgens Jansen gaat het op veel plekken nog best goed tussen de verschillende recreanten, maar hij merkt wel dat in de discussies over recreatiedrukte de mountainbiker het regelmatig moet ontgelden. Wandelaars en ruiters ergeren zich aan de fietsers die op hoge snelheid door de bossen crossen. Maar andersom is de ergernis er ook. Jansen: “Wandelaars kunnen zich soms ook als ontzettende horken gedragen. Iedere recreant ergert zich op zijn tijd aan de ander.”
Jansen stoort zich eraan dat andere recreanten vaak wijzen naar ecologische gevolgen die de groepen mountainbikers voor de natuur zouden hebben. “Dat is onterecht en puur gebaseerd op emotie”, stelt Jansen. “Ik heb mij verdiept in de wetenschappelijke literatuur en kan weinig aanwijzingen vinden dat fietsers schadelijker zouden zijn voor de verstoring van flora en fauna dan bijvoorbeeld wandelaars.”
Afsluiten van natuur
Het afsluiten van stukken natuur voor alleen mountainbikers is daarom volgens Jansen ook niet de oplossing. Sterker nog, het kan zelfs averechts werken. Jansen: “Ze hebben dat in allerlei gebieden geprobeerd, maar we blijven eigenwijze Nederlanders. Wat denk je dat er dan gebeurd? Die mensen willen fietsen in de bossen, die blijven echt niet thuis zitten. Ik praat dat gedrag zeker niet goed, maar zo is het nou eenmaal. Ik zeg wel eens gekscherend dat mountainbikers net mensen zijn.”
Oproep
Wat zijn jouw ervaringen als recreant in de natuur? Fiets je zelf regelmatig in het bos en heb je bijvoorbeeld te maken gehad met kuilen in je route? We horen je verhaal graag!