Jongeren die er niet in slagen een woning te vinden in hun geboortedorp: want niet alleen in de stad, maar ook in toeristische dorpen is bijna geen betaalbare woning meer te vinden. Mensen met een goed gevulde portemonnee kopen steeds vaker dorpswoningen op als tweede woning, waar zij vervolgens niet permanent in wonen. Starters komen er niet meer tussen. “Wij worden allemaal massaal weggejaagd.”
Woningnood
De woningnood kan niemand ontgaan zijn. Er wordt landelijk gesproken over een tekort van 1 miljoen woningen. “Je kan mij niet vertellen dat je niet in de gaten hebt wat er nu speelt in Nederland”, zegt Dirk Blom (22) van Stichting Leefbaarheid Jeugd Hindeloopen. Dirk woont nog thuis bij zijn ouders in Hindeloopen en heeft zelf ook moeite met het vinden van een eigen woning. “De enige woning in Hindeloopen die op dit moment te koop staat is een oude boerderij van 1,1 miljoen euro. Gelukkig heb ik ouders die niet zeggen dat ik uit huis moet, maar er zijn jongeren die dit geluk niet hebben.”
Hindeloopen is één van de meest pittoreske stadjes in Friesland en ligt aan het IJsselmeer. In deze kleine stad staan monumentale panden die zeer gewild zijn bij kapitaalkrachtige particulieren. Soms om er zelf te verblijven, maar veel panden worden ook als belegging opgekocht en worden verhuurd aan toeristen, vooral in het hoogseizoen. In het laagseizoen staan deze ‘tweede woningen’ vaak leeg. Omdat deze kopers, vaak Randstedelingen, meestal flink overbieden, wordt het starters bijna onmogelijk gemaakt een woning te kopen. Veel starters ervaren dat ze hun vertrouwde woonplaats worden uitgedrukt.
Aantasting leefbaarheid
Het gebrek aan woningen tast ook de leefbaarheid van de kleine stad (Hindeloopen) aan. "Als de jongeren uit een dorp of stad trekken, stimuleer je andere jongeren niet om te blijven in een woonplaats met alleen maar ouderen. Er is een balans nodig", vindt Dirk.
Ook in Zeeland speelt dit probleem. Zo maakt Arno van den Hemel (30), voorzitter van Dorpsraad Groede, zich zorgen om de leefbaarheid van zijn dorp. Er zijn steeds minder basisschoolleerlingen in Groede, een dorp in de Zeeuwse gemeente Sluis, en dit speelt ook in omliggende dorpen zoals Breskens, Nieuwvliet en Retranchement. “De leefbaarheid loopt hard achteruit. Ik hoop in maart vader te worden en ik hoop dat mijn kind in de toekomst in het dorp naar school kan gaan. Gezien de huidige omstandigheden, weet ik niet of er over 10 jaar nog een basisschool is in het dorp.”
Zeeuws-Vlaanderen staat bekend om de landelijke sfeer en haar natuur langs de kustlijn. Dat maakt dorpjes zoals Groede aantrekkelijk voor toeristen, maar belangrijker nog: aantrekkelijker voor kopers. Een voorstel om de toeristische verhuur te beperken tot maximaal 60 of 120 dagen per jaar, om daarmee nieuwe particuliere beleggers af te houden, haalde het vorige week niet in de gemeenteraad van Sluis. Om de verhuur bij te houden komt er voorlopig alleen een registratieplicht, tot boosheid van veel bewoners. Zij willen dat de gemeente ervoor zorgt dat minder huizen worden opgekocht door beleggers zodat starters meer kans maken op de woningmarkt.
Arno is niet tegen toeristen en benadrukt dan ook dat de dorpsraad de toeristen wil behouden. Wel ziet Arno liever de dorpsbewoners wonen in het dorp: “Laat de kok van het café of de medewerker van het vakantiepark wonen in het dorp en laat de toeristen verblijven in vakantieparken buiten het dorp.”
Binding dorp
Youri Vermeulen (20) is bijna klaar met zijn HBO-studie in Vlissingen, maar wil na zijn afstuderen in Breskens blijven wonen. Hij ziet zijn toekomst op dit moment niet rooskleurig in. “Ik vind het prachtig om hier te wonen en wil hier ook blijven wonen. Door hoe de gemeente Sluis op dit moment handelt, lijkt dit helaas geen mogelijkheid. Het zou mooi zijn als de gemeente het laatste besluit gaat omdraaien en toch gaat luisteren naar haar mensen.”
Ook Milou Simpelaar (28) wil graag in het dorp Cadzand, ook in Zeeuws-Vlaanderen, blijven wonen met haar vriend. Zij wonen nu tijdelijk in een seniorenwoning, maar zouden graag een woning willen kopen. Maar met de prijzen die nu gevraagd en geboden worden is dat onmogelijk. Daarnaast is een huurwoning bij een particuliere huurder is al snel twee keer zo duur.
Volgens Milou is het een misvatting dat veel jongeren zelf willen wegtrekken uit Zeeuws-Vlaanderen omdat er onvoldoende voorzieningen zouden zijn. “Al mijn vrienden wonen in Cadzand en wij zouden graag met zijn allen hier willen blijven wonen. Maar als op een gegeven moment de huizen minimaal 7 ton gaan kosten, dan schiet het gewoon niet op. Dat gaat gewoon niet. Wij worden allemaal massaal weggejaagd.”