“Het is oorverdovend stil. Niks. Geen brief, geen telefoontje, een jaar lang heb ik niets meer gehoord. Ook niet óf ze überhaupt mijn huis nog gaan versterken. Terwijl zwart op wit staat dat bij een zware beving mijn woning absoluut niet veilig is. Ik moet er niet téveel over nadenken anders is het mis.” Tamme Kamminga is een nuchtere Groninger maar als het over zijn huis gaat, wordt hij pissig.
“Ik ken dorpsbewoners die elke week bellen met de instanties: ‘hoe staat het ermee, wanneer wordt mijn huis versterkt?’ Maar die weten net zoveel als ik: namelijk helemaal niks. Ik heb uit zelfbescherming besloten niet meer te bellen.” Tamme woont in het dorp Zeerijp, in het hart van het aardbevingsgebied. Hier beeft en schudt de grond nog altijd. Onlangs in oktober wéér: een aardbeving met een kracht van 3.1 op de schaal van Richter. “Vaak denk ik: waar ben ik in godsnaam in verzeild geraakt?”
Oproep aan bewoners waarvan hun huis versterkt moeten worden:
Wij hervatten ons onderzoek naar de gevolgen van de gaswinning in Groningen. Ben jij één van de bewoners die nog wacht op de versterkingsoperatie? Hoe wordt jouw woning ‘aardbevingsproof’ gemaakt? Of loop je vast in de bureaucratie van de versterking? Laat ons weten welke impact de versterkingsoperatie heeft op jouw leven.
Zware aardbeving in het dorp
Het is een jaar geleden dat Pointer met de camera in het dorp was en we een reportage maakten over de versterkingsoperatie. Zeerijp is een dorp met 228 huizen. En als er érgens huizen versterkt zouden móeten worden dan is het hier wel. In 2018 vond recht onder het dorp één van de zwaarste aardbevingen plaats, waarop de politiek besloot de gaskraan dicht te draaien. Maar sindsdien is het stil in het dorp. Hier is de versterkingsoperatie volledig vastgelopen. In al die jaren zijn maar enkele woningen versterkt.
Bewoners wachten in Zeerijp al jaren op wat komen gaat, maar nooit komt
Tamme heeft na de zware aardbeving in 2018, net als alle huizenbezitters in het dorp, een spoedinspectie gehad. Twee jaar heeft hij moeten wachten op het versterkingsadvies. “Ik zou een stalen constructie in mijn woonkamer moeten krijgen van 15 cm dik. Eén raam moet worden dichtgemetseld en ook het dak moet verankerd worden.” Het is dus duidelijk: zijn huis is niet bestand tegen de bevingen. Maar na een aantal gesprekken met woonbegeleiders van de Nationaal Coördinator Groningen, die de versterkingsoperatie leiden, is het volledig stilgevallen. Al een jaar lang geen contact. “Ik vind het gewoon asociaal,” zegt Tamme.
Wachten op advies
En hij is niet de enige bewoner waar de onduidelijkheid groot is. Een groot gedeelte van het dorp heeft na de inspectie in 2018 zelfs nooit een versterkingsadvies gehad en wacht nog altijd. Maar ondertussen past de politiek wel de spelregels aan. Doordat de gaskraan is dichtgedraaid zou de kans op zware bevingen ook verminderd zijn. En dus is er een lichtere norm gekomen waarop huizen beoordeeld worden. En dat levert nog meer verwarring op.
Ook Tamme is gevraagd of hij een herinspectie wil, volgens die lichtere beoordelingsnorm. Zijn huis zou dan mínder versterkt hoeven te worden en hij krijgt een vergoeding van 30.000 euro. “Ik heb dus op papier dat mijn huis niet veilig is. De experts zeggen tegen mij dat het niet vertrouwd is. En nu beweren ze dat de kans op zware aardbevingen niet zo groot is en dat mijn huis minder zwaar versterkt hoeft te worden? Die herbeoordeling heb ik dus geweigerd.”
Zo ontstaan door de traagheid van de versterkingsoperatie ook nog eens grote verschillen tussen buren. Waar het ene huis nog zwaar versterkt moet worden, is er bij de buurman helemaal geen versterking meer nodig.
Wat ik ervan vind? Ik vind er eigenlijk niks van
Iets nieuws: de dorpenaanpak
Om de versterkingsoperatie te versnellen, is er onlangs weer een nieuwe werkwijze aangekondigd: de dorpenaanpak. Vier dorpen (Zeerijp, Wirdum, Garrelsweer en Leermens) in het hart van het aardbevingsgebied worden als experiment tegelijkertijd onder handen genomen. Zodat er tussen de dorpsbewoners zo min mogelijk verschillen ontstaan en het hele dorp tegelijk aan de beurt is. ”Wat ik ervan vind? Ik vind er eigenlijk niks van,” laat Tamme weten. “Nog steeds weet niemand wat het voor mijn huis betekent. Welke beoordelingsnorm gaan ze hanteren? Hoe zal dat voor mijn huis uitpakken? Niemand die dat mij kan vertellen. Ik zie het wel. Ik heb het inmiddels van me afgezet. Anders trek ik het me teveel aan.”
Tamme verwacht weinig van de uitkomsten van de parlementaire enquête over de gaswinning, die op 24 februari in Zeerijp worden gepresenteerd. De openbare verhoren van beleidmakers en verantwoordelijken voor de gaswinning leverden weinig nieuws op, vindt hij: "Uit die parlementaire enquete komt natuurlijk gewoon wat wij hier altijd al lang wisten. Op zich is dat heel mooi, maar aan de andere kant is het ook heel pijnlijk dat er gewoon willens en wetens gigantisch veel gas uit de grond is gehaald, terwijl men wist dat het niet veilig zou zijn als je het op die manier doet."
