“Vandaag heeft de installateur de laatste werkzaamheden afgerond, nu is mijn huis ‘officieel’ aardbevingsbestendig. Dat wil zeggen: bij een krachtige beving heb ik een half uur de tijd om mijn huis levend uit te komen.” Bea Blokhuis is blij dat haar huis eindelijk af is maar meer dan 20.000 andere huiseigenaren zitten nog steeds te wachten op de versterkingsoperatie, en dat terwijl het aantal aardbevingen nog steeds niet is afgenomen. De helft van de huizen die mogelijk versterkt moeten worden heeft zelfs nog niet eens een eerste inspectie gehad. “Laat ik het zo stellen”, gaat Blokhuis verder, ”het is verbijsterend dat het in dit geval wél gelukt is om het voor elkaar te krijgen. Het was echt gekkenwerk met regels die om de haverklap veranderen.”

Blokhuis woont in Delfzijl. Sinds de grote klap in 2012 van Huizinge, een aardbeving met 3,6 op de schaal van Richter, zijn bij elke zware beving de scheuren in haar huis groter geworden. “Ik heb gelijk vanaf het begin, toen het nog leek te gaan om alleen schadeherstel, op eigen kosten permanent een bouwkundige erbij gehaald. Omdat ik wist: dit red ik niet alleen. Het zijn zulke technische discussies, die hele versterking, maar ook het inspecteren en beoordelen van de schades is moeilijk voor een leek. Hij kon het voor me opnemen als er een discussie ontstond wat er wel of niet kon."

Ze is docent klassieke talen aan een middelbare school en docent middeleeuws Latijn aan de Rijksuniversiteit Groningen, een hoogopgeleide vrouw dus, maar desondanks heeft Blokhuis vele malen gedacht dat het haar niet zou lukken. “Zo bleek in 2015 al dat de fundering niet geschikt was om het huis bij een zware aardbeving te dragen: het huis zou van zijn fundering af kunnen glijden en instorten.”

Het rapport over hoe veilig haar huis daadwerkelijk was kwam er maar niet, ondanks allerlei beloftes. Toen heeft ze een eerste onderzoek zélf maar betaald. “Het was echt een traumatisch traject. Mijn huis bleek veel onveiliger dan gedacht. Je denkt en hoopt steeds dat die onveiligheid tussen je oren zit maar als je dan in een rapport bevestigd ziet dat je huis bij een krachtige beving zo in elkaar kan vallen dan tast dat je veiligheidsgevoel enorm aan. Je slaapt slecht, het is een constante onderhuidse spanning.” Het dak, de muren, de spouw, de fundering: haar hele huis heeft versterkt moeten worden.

Woning onveilig

Doordat Blokhuis’ woning onveilig was werd ze in 2016 toegelaten tot de pilot ‘Heft in eigen hand’. Als particuliere opdrachtgever kon ze de versterkingsmaatregelen aan haar woning zélf uit laten voeren, met bouwbegeleiders van de Nationaal Coördinator Groningen, de organisatie die de versterking betaalt. Ze is één van de 50 huiseigenaren waarvan de woning zo hersteld zou worden dat ze het huis in oude staat, van vóór de aardbevingen, terug zou krijgen, maar dan aardbevingsbestendig. “Maar van die 50 huizen is nog steeds niet iedereen klaar met de versterking, sommige huiseigenaren zitten na jaren nog in het proces, bij anderen is het huis afgebroken en herbouwd. Eigenlijk kan je helaas stellen: zoals mijn huis is aangepakt is zoals het zou moeten, maar het is duur en gaat té traag en is bijna niet realistisch voor al die 20.000 huizen die nog geïnspecteerd en mogelijk versterkt moeten worden.”

Meer dan een jaar lang heeft Blokhuis in een andere woning moeten wonen. Het heeft honderdduizenden euro’s gekost om haar woning te versterken en in veilige staat terug te brengen. Het heeft mogelijk zelfs meer gekost dan haar woning waard is. Maar vooral emotioneel was het traject zwaar. “Ik bof want mijn huis is nu veilig. Maar in mijn wijk ben ik de enige. Terwijl ook díe huizen ongetwijfeld versterkt moeten worden, of minstens onderzocht. Ik heb geluk maar de ongelijkheid wordt steeds groter. De hele versterkingsoperatie is een loterij van wie wel en wie niet aan de beurt komt en wanneer. Het is niet meer uit te leggen aan bewoners. Ik ben er heel actievoerderig door geworden.”

Blokhuis zit nu in haar nieuwe, veilige woning. “Maar weet je wat nu het treurige is? Ik zag laatst na de recente bevingen van Zeerijp en Garrelsweer dat de eerste scheuren in de muren al weer zijn verschenen.”