Maar eerst een spoedcursus Nederlandse gasgeschiedenis. In 1948 vond de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) voor het eerst aardgas in de Nederlandse bodem. Niet in Groningen, maar in Drenthe. Het Groninger-gasveld werd 11 jaar later ontdekt, op 29 mei 1959. Met een gasinhoud van bijna 3000 miljard kubieke meter behoort dit tot een van de grootste gasvelden ter wereld. Het boren begon in 1963. Nederlanders stapten massaal over van kolen op gas en binnen 10 jaar na de ontdekking van de gasbel was 75 procent van de Nederlandse huizen aangesloten op ons eigen Groningse gas. Niet alleen veel schoner, maar ook lucratiever. Want hoeveel aardgas hebben we uit de bodem gehaald? En wat levert dat eigenlijk op?

188 jaar gasgebruik

Sinds de ontdekking van het Groninger-gasveld is er ruim 2219,21 miljard kubieke meter aardgas gewonnen, zo meldt de NAM op haar website. Om dit even in perspectief te plaatsen: het totaal aan Nederlandse huishoudens verbruikte vorig jaar zo’n 11,79 miljard kubieke meter aardgas. Dit betekent dat het totaal onttrokken aardgas voldoende is om alle Nederlandse huishoudens ruim 188 jaar te voorzien in hun gasgebruik.

416,8 miljard euro gasbaten

De gaswinning heeft de Nederlandse staat flink wat geld opgeleverd. Volgens recente cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek lopen de aardgasbaten van de afgelopen 60 jaar op tot ruim 416,8 miljard euro (uitgedrukt in prijzen van 2018).

1366 aardbevingen

De eerste voorbode voor de aardbevingsproblematiek zoals we die vandaag de dag kennen, deed zich voor op Eerste Kerstdag 1986. Groningen wordt opgeschrikt door een aardbeving van 3.0 op de Schaal van Richter. Inmiddels is het bijna wekelijkse kost. Het aantal aardbevingen in de provincie Groningen staat momenteel op 1366 en in de afgelopen week vonden er nog 5 bevingen plaats, waarvan een van 3.4 op de Schaal van Richter. De zwaarste klap valt op 15 augustus 2012, met een aardbeving bij Huizinge van 3.6 op de Schaal van Richter. Bewoners zien hun muren in tweeën splijten en in één klap stromen de schademeldingen binnen.

Meer dan 100.000 schademeldingen

Sinds de opening van het eerste schadeloket in 2012 zijn er 100.838 schademeldingen binnengekomen. Dit blijkt uit een optelsom van cijfers afkomstig van de Nationaal Coördinator Groningen (NCG), het Centrum Veilig Wonen (CVW) en de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen (TCMG). Mochten de termen je nu gaan duizelen: in twee eerdere artikelen omschreven we wie dit allemaal zijn en wat ze exact doen – of deden.

17.000 niet-afgehandelde schades

We blijven even bij de cijfers. Van de 100.000 schademeldingen zijn er ongeveer 17.000 nog niet-afgehandeld, zo meldt de website van het nieuwste, onafhankelijke schadeloket: de TCMG. Hoewel het aantal wekelijkse schadebesluiten sinds kort een stijgende lijn laat zien, komen er ook zo'n 150 nieuwe schademeldingen per week bij – afgezien van de enorme pieken na een hevige aardbeving. De TCMG benadrukt dat een schadebesluit over meerdere meldingen kan gaan, maar toch lijkt de schadeafhandeling nog niet heel erg op te schieten.

600 lopende Arbiterzaken

Daarnaast lopen er ook nog zo'n 600 schadegevallen bij de Arbiter Bodembeweging, een organisatie van oud-rechters die geschillen beslecht over aardbevingsschade. Deze zaken lopen vaak al enkele jaren en zijn onderdeel van de 6.200 ‘oude’ schadegevallen van vóór 31 maart 2017, die op verzoek van minister Wiebes van Economische Zaken afgehandeld moesten worden door de NAM.

De NAM laat ons weten alle ‘oude’ schadegevallen’ een 'redelijk en billijk' aanbod te hebben gedaan, maar de meningen hierover blijken te verschillen. In de 600 openstaande schadedossiers is het nu aan de arbiters om het aanbod van de NAM te toetsen. De NAM zegt het oordeel van de arbiter te volgen, ook als zij in het ongelijk wordt gesteld. Naast deze arbiterzaken lopen er nog 26 schadezaken bij de civiele rechter, meldt de NAM.

Het kostenplaatje: 2,2 miljard euro

Inmiddels zul je je wel afvragen: wat heeft dit allemaal gekost? Volgens het laatste halfjaarverslag van de NCG is de rekening van het aardbevingsdossier Groningen inmiddels opgelopen tot 2,2 miljard euro. Hiervan is volgens de cijfers van de NAM zo’n 767,5 miljoen besteed aan schadeafhandeling. Hoeveel hiervan opgaat aan proces- en overheadkosten, dat staat er dan weer niet bij.