Gemeenten in Nederland willen bijna allemaal ‘energieneutraal’ worden. Om dat te bereiken, moeten ze heel veel duurzame energie gaan opwekken. En dat lijkt niet mee te vallen, op dit moment wordt maar een paar procent van alle energie duurzaam opgewekt. Er is dus nog een enorme opgave. Ook om te kijken waar die energie kan worden opgewekt. En wat blijkt? De oude klassieke windmolens staan nieuwe windturbines in de weg.
Om snel veel energie op te wekken zijn de grote windturbines ideaal. Tegen de komst van die turbines is wel veel weerstand in gemeenteland. Maar als je evenveel energie met zonnepanelen wil opwekken als met één molen, moet je heel wat voetbalvelden volleggen. Volgens de provincie Utrecht zelfs 28 voetbalvelden. Een windturbine lijkt dus een goede optie. Maar bij het plaatsen ervan kan het zijn dat je stuit op een historische, 17e-eeuwse windmolen die roet in het eten gooit. Hoe werkt dat?
Provincie werkt tegen
Boris Hocks is stedenbouwkundig onderwerper en vertelt ons als eerste over deze regels: ‘Over de mooie klassieke, 17e-eeuwse molens hebben we afgesproken dat we daar een ruimte van 400 meter voor vrij houden. De bedoeling is dat die molens vrij kunnen draaien. Dat betekent dus ook dat daar niks hoogs mag staan en rondom de oude molens geen nieuwe windturbines kunnen komen.’
Dat je niet mag bouwen in de buurt van oude molens klinkt logisch. Weinig mensen zullen de molens niet willen beschermen. Maar voor sommige gemeenten in Zuid-Holland blijft er hierdoor nog minder ruimte over om windturbines te plaatsen. Hocks constateert dat ook: ‘Nederland staat wat dat betreft redelijk vol. En dat is waar we permanent de grenzen van aan het opzoeken zijn.’
In ons onderzoek ‘Klimaatconflict in de polder’ stuiten we op steeds meer regels die bepalen waar energie opgewekt mag worden. Veel van die regels worden opgesteld door de provincie. Niet alleen de oude molens spelen een rol. Ook de afstand tot ‘de bebouwing’, is belangrijk. In Noord-Holland heeft de provincie bijvoorbeeld bepaald dat een nieuwe windturbine minimaal 600 meter buiten de bebouwing moet komen. De gemeente Amsterdam mocht hierdoor 23 windturbines in de haven niet plaatsen. En een boer die een veld met zonnepanelen wilde aanleggen in Schagen, kwam er onlangs achter dat de provincie daar bezwaar tegen heeft aangetekend bij de gemeente.
