Nergens in Nederland wordt zo duidelijk waarom we van het aardgas af willen als in het Groningse Loppersum. Verzakte huizen en scheuren in muren zijn overal zichtbaar. Ook de voorzitter van de lokale energiecoöperatie, Tjitse Mollema, kent de ellende. ‘Een aantal jaar geleden is bij mij thuis voor dertigduizend euro aan aardbevingsschade hersteld.’
Aan het rand van het dorp heeft Mollema samen met 24 dorpsgenoten een ‘zonnedak’ gerealiseerd. Het dak van een boerenschuur is door de ‘Lopster Energie Coöperatie’ volgelegd met zonnepanelen. Mollema hoopt dat het dak het begin is van veel meer energieprojecten in Loppersum: ‘We ontkomen er toch niet aan dat we het nu anders moeten doen. We hebben de keuze niet meer, we moeten een andere oplossing voor onze energievoorziening gaan vinden.’
Vrachtwagen die door je slaapkamer dendert
Mollema heeft naast de fysieke schade, ook mentaal last last gehad van de aardbevingen: ‘We wonen aan een drukke weg. Je hoort heel vaak vrachtwagens voorbij komen en die gaan weer voorbij. Als er een aardbeving is, klinkt dat hetzelfde als een aanrijdende vrachtwagen, maar in plaats van dat die dan weer doorrijdt, eindigt die vrachtwagen in een trilling. Daar heb je wel een tijd last van, het kruipt onder je huid.’
Er is in Nederland veel verzet tegen de grootschalige opwekking van duurzame energie in het open landschap. Met name windmolens stuiten op veel weerstand. Maar ook grote velden met zonnepanelen zijn niet overal populair. Op dit moment wordt nog maar een heel klein percentage duurzame energie opgewekt. Bijna alle energie die we gebruiken is nog ‘vies’.
Wegkijkend Nederland
Mollema hoopt dat de rest van Nederland gaat begrijpen waar energie vandaan komt: ‘We hebben nu enkele decennia lang genoten van energie van onder de grond. Het komt nu weer boven de grond.’ Om die energieopwekking bovengronds plaats te laten vinden, moeten er nog veel meer aanpassingen komen aan het landschap.
Maar begrijpen mensen buiten Groningen dan hoe ingrijpend die veranderingen zijn? Mollema is bang van niet: ‘Ik vraag het me af. Ik vraag het me echt af.’ Hij hoopt vooral dat mensen vanuit onderop beginnen met het opwekken van energie. ‘Alsof we de keuze hebben om dat niet te doen. Alle energie van windmolens op zee halen, lukt ook niet. Laten we dus de plekken pakken waar het wel kan en waar de bevolking het wil. Niet waar een paar ontwikkelaars of boeren er rijk van worden. Maar op plekken die aangewezen worden door de bevolking.’
