Liny Kruiskamp moet er zelfs een beetje om grinniken. Haar vloer golft, er komt tocht door scheuren in de muren, er is schimmel in het huis. En voor haar raam staan stutten, bedoeld om te voorkomen dat de gevel instort.



Kortom: haar huis is flink beschadigd na werkzaamheden door de overheid. Maar diezelfde overheid komt met soms hele andere verklaringen. “Dan zeggen dat het komt omdat ik te hard de ramen heb gelapt. Of een feestje met meer dan dertig mensen. Ze bedenken het ene spelletje na het andere.”

Kanaal

Zoals de familie Kruiskamp zijn er meer slachtoffers aan het kanaal Almelo-De Haandrik. Zo’n 10 jaar geleden begon de provincie Overijssel een flinke opknapbeurt aan het kanaal. Uitbaggeren, nieuwe damwanden erin. Bedoeld om zwaardere scheepvaart mogelijk te maken.

Maar na die werkzaamheden melden opmerkelijk veel bewoners schade. Zo’n 400 burgers hebben te maken met barsten, een verzakte vloer en soms zelfs een compleet onbewoonbare woning. En terwijl de werkzaamheden al zeker 4 jaar zijn afgelopen, staan huizen in Geerdijk, Vroomshoop en Daarleveen nog steeds in de stutten.

Ook het huis van familie Kruiskamp. Vooral het inrammen van damwanden gaf bij hen problemen. Het stel ontdekte dat er reusachtige metalen pinnen hun bodem in zijn geschoten. Klapankers, bedoeld om de damwanden op hun plek te houden. En dat gaat met veel geweld.

Liny: “Ik dacht dat mijn hele huis in elkaar stortte. Ik ben gillend het huis uit gerend.” Ze zegt geroepen te hebben om te stoppen, maar kreeg geen gehoor. “Er is verder geen enkele instantie die zegt: stop. Ook niet van de mensen die het werk uitvoeren. Er is gewoon dom doorgewerkt en daar doe je niks tegen.”

Illegaal

Die grote ankers waren illegaal, geven zowel gemeente als provincie inmiddels toe. Maar over de schadevergoeding blijft het stel steggelen. De provincie liet een expert langskomen en biedt 35.000 euro voor herstel. Een contra-expertise begroot juist 69.000 aan schade. Het echtpaar stuurde dat laatste rapport in maar kreeg nul op rekest. “Het contra-expertise-rapport geeft ons geen aanleiding om te twijfelen”, laat Liny Kruiskamp zien in een brief. “Ze leggen het gewoon naast zich neer.”

En zo is er een impasse, want de provincie bepaalt de schadevergoeding en kan zelfstandig bezwaren verwerpen. Alles ligt in dezelfde hand en daardoor zakt het vertrouwen van burgers diep weg. “Ik weet nog wel dat gedeputeerde Bert Boerman in het begin zei: het mag geen tweede Groningen worden. Maar we zitten nu in 2022 en de mensen zitten nog met hele grote schadeposten.”

“Wij hebben niet gevraagd van: ‘boor hier maar klapankers onder onze woning’. Wij hebben niet gevraagd: verniel onze woning maar. Ze werken gewoon buiten de vergunningen om. Moeten wij eens doen… Dan staan ze zo bij je aan de deur met een bouwstop of dat je helemaal niet verder mag. En de provincie mag het wel allemaal. En er wordt de andere kant op gekeken.”

Provincie

De provincie laat weten dat de schaderegeling is vastgesteld op basis van inzichten van experts, waaronder een rapport van ingenieursbureau Deltares. Elke woning wordt individueel bekeken en op basis daarvan worden schadevergoedingen vastgesteld. Volgens Overijssel is die regeling ruimhartig; ook als er geen aantoonbare veroorzaakte schade is, krijgen bewoners subsidie. Als burgers het desondanks oneens zijn kunnen ze altijd naar de rechter stappen, schrijft de provincie in hun schaderegeling.

Dat laatste is alleen niet makkelijk. Bewoners twijfelen over de rapporten, omdat die in opdracht van de overheid zijn gemaakt. Maar er zijn geen andere rapporten die zij er zomaar tegenover kunnen zetten. Daarnaast moeten burgers soms diep in de buidel tasten als ze een rechtszaak starten, voor bijvoorbeeld eigen onderzoek of voor een advocaat. Hoogleraar bestuursrecht Herman Bröring schat in dat door de manier waarop deze schaderegeling is opgesteld, mensen soms meer dan 5000 euro kwijt zullen zijn aan een zaak.

Rechtszaken

Toch komen eerste rechtszaken eraan. Vier bewoners hebben laten weten naar de rechter te stappen en circa 80 van de 400 vierhonderd gedupeerden hebben bij de provincie bezwaar aangetekend. Dat kan later ook gaan leiden tot rechtszaken.

Liny en Dinand Kruiskamp zijn nog niet klaar voor de rechter, zij wachten eerst nog een onderzoek af naar hun fundering. Maar hun strijd zetten ze voort. Liny: “Ik krijg het gevoel dat ze gewoon alles op een laag pitje houden. Totdat je zegt van: we zijn het vechten beu, provincie, betaal maar uit van wat je ons uit wil betalen.” Dinand: “Maar dat doen we niet. We geven niet op.” Liny: “Nimmer of te nooit.”

Kijk hieronder onze uitzending over het kanaaldrama: