‘Kindermishandeling’. Zo noemt Kinderombudsvrouw Margrite Kalverboer de praktijk van demonenuitdrijvingen bij kinderen. Ze vindt dat de overheid duidelijk moet maken dat het de plicht is van omstanders om melding te doen van dit soort situaties. Dat zegt ze vanavond in onze uitzending over Religieuze gemeenschappen in Nederland.
Volgens Kalverboer worden kinderen die deelnemen aan deze rituelen onvoldoende beschermd. Omstanders doen bijna nooit een melding bij instanties zoals Veilig Thuis, terwijl demonenuitdrijvingen wel psychisch schadelijk kunnen zijn voor kinderen. ‘We kunnen deze kinderen wel beschermen maar we doen het niet.’
The Last Reformation
Onderzoeksplatform Pointer onderzocht beelden van demonenuitdrijvingen bij kinderen binnen de christelijke beweging ‘The Last Reformation’. Deze van oorsprong Deense beweging onder leiding van Torben Søndergaard raakte in haar thuisland in opspraak, toen in een documentaireserie te zien was hoe Søndergaard demonen uitdreef bij kinderen. Søndergaard ontvluchtte Denemarken uit angst voor vervolging. Hij woont inmiddels in de Verenigde Staten, maar met honderden volgers is de beweging ook actief in Nederland. Pointer analyseerde beelden van een demonenuitdrijving waarop een huilende jongen te zien is die door Søndergaard hardhandig wordt vastgegrepen en toegeschreeuwd. Het beeld blijkt gemaakt op een vakantiepark in het Gelderse Zelhem.
Demonenuitdrijvingen vinden niet alleen plaats bij The Last Reformation, maar ook binnen andere evangelische bewegingen in ons land. Oók op kinderen. Zo namen de ouders van Eva haar regelmatig mee naar diensten waarbij geprobeerd werd haar stotteren te genezen. ‘Ik zou een groot profeet worden die de wereld over moest. Dat stotteren was van de duivel. Die zou zo het plan van God tegenhouden.’
Schadelijk
Eva zit inmiddels in therapie om psychische klachten door wat ze als kind heeft meegemaakt te verwerken. Hoogleraar in de pedagogiek Micha de Winter (Universiteit Utrecht) erkent dat het schadelijk kan zijn als kinderen worden blootgesteld aan demonenuitdrijvingen. Hij is bang dat kinderen in deze situaties onvoldoende geholpen worden.
‘Het lastige is dat mensen binnen zo’n beweging per definitie de buitenwereld beschouwen als de vijand. Het kenmerk van die geslotenheid is dat er weinig van naar buiten komt. En dat is natuurlijk een groot risico, want wie houdt er dan uiteindelijk toezicht op of het wel goed gaat met die kinderen?,’ aldus De Winter.
Kindermishandeling melden
Volgens Kalverboer is het daarom juist belangrijk dat omstanders wél ingrijpen. Ze ziet dat dit op dit moment onvoldoende gebeurt: ‘Kindermishandeling melden vinden we sowieso al lastig. In dit soort situaties willen we ons niet bemoeien met de vrijheid van opvoeden en de vrijheid van godsdienst.’
Kalverboer vindt daarom dat de overheid duidelijk moet maken dat we dit als samenleving niet accepteren. ‘Het is schadelijk handelen en dat betekent dat als je daar als burger mee geconfronteerd wordt, je de plicht hebt om een kind te helpen. Dat moet gelden voor buren, voor mensen binnen een gemeenschap, voor leerkrachten. Eigenlijk voor iedereen in onze samenleving,’ aldus Kalverboer.
