Omdat onderzoek naar de staat van funderingen momenteel faalt, zijn potentiële woningkopers aan het lot overgelaten. Dat zeggen de twee brancheverenigingen voor makelaars en taxateurs VBO Makelaar en NVM in ons onderzoek Verzakte huizen. Hans van der Ploeg, directeur VBO Makelaar: ‘Voor goed onderzoek zijn gegevens van funderingen nodig en die zijn er nu onvoldoende. Hierdoor kunnen makelaars, taxateurs en bouwkundig inspecteurs geen betrouwbare uitspraken doen over de staat van een fundering en doorverwijzen naar een specialist.’
De verenigingen trekken aan de bel omdat door de droge zomer van 2018 het funderingsprobleem in Nederland fors is toegenomen. Van huizen met een fundering op houten palen in de veengebieden was al bekend dat zij kans maken op verzakking door paalrot. Sinds de droge zomer komen er veel meldingen binnen uit nieuwe gebieden, zoals het rivierengebied, van huizen die direct op de ondergrond zijn gefundeerd. Ook daar is een lage grondwaterstand de boosdoener: het klei klinkt in, waardoor de bodem daalt en je huis verzakt.
1 miljoen huizen lopen het risico te verzakken: het gaat om één op de vier huizen die gebouwd zijn voor 1970. Zo meldt het Kenniscentrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF). NVM-voorzitter Ger Jaarsma: ‘We moeten allereerst funderingen van oude woningen onderzoeken. Mogelijk moeten alle funderingen van oude huizen worden hersteld. We moeten ons afvragen of we de individuele huizenbezitter hier voor op kunnen laten draaien.’
Bouwkundig rapport niet voldoende
Bij aankoop van een huis wordt nu vaak geen onderzoek gedaan door een funderingsspecialist, die bodemonderzoek doet, terwijl dat de enige manier is om de gesteldheid exact vast te stellen. Funderingsonderzoek kost een paar duizend euro en wordt alleen gedaan als er vermoedelijk funderingsproblematiek is.
‘Huizenkopers nemen dikwijls genoegen met een rapport van een bouwkundig inspecteur, die niet onder de grond kijkt. Als er geen funderingsrapport van een specialist is en het pand vertoont geen tekenen van funderingsproblematiek, zoals scheuren, dan komt in het bouwkundig rapport te staan dat de fundering waarschijnlijk goed is,’ zegt Van der Ploeg.
Volgens de makelaars moeten meer kwaliteitseisen worden gesteld aan het beroep van bouwkundig inspecteur. Van der Ploeg: ‘Het is een vrij beroep en iedereen kan het worden.’ Er is wel een register, het Nederlands Register Bouwkundig Inspecteurs, maar dat is nog in ontwikkeling: er zijn nu 43 bouwkundig inspecteurs bij aangesloten.
Meer data: de grond in
De brancheverenigingen pleiten vooral voor meer data. Van der Ploeg: ‘Er zou in alle oude en nieuwe risicogebieden funderingsonderzoek moeten worden gedaan, zodat je op objectniveau kunt opzoeken hoe het met de fundering gesteld is. Niet de gemeente maar de burger zelf is aansprakelijk als de woning verzakt, maar die krijgt nu wel heel veel op zijn bordje.’
Jaarsma voegt toe: ‘In gebieden waar nu door de droogte ineens huizen verzakken, zijn huizenkopers, maar ook makelaars en taxateurs nog niet alert op funderingsproblemen. Het zou een erg groot probleem kunnen zijn; de huizen met risico staan over heel Nederland verspreid.’
Wil je op de hoogte gehouden worden van dit onderzoek, schrijf je dan hier in.