Er staat een wetswijziging op stapel die mensen met schulden beter dient te beschermen tegen de incassomacht van deurwaarders. Dit brengt de meeste mensen een hele stap verder alleen zzp'ers hebben er niet zo veel aan, aldus Nadja Jungmann lector schulden en incasso bij de Hogeschool Utrecht. “Zzp’ers gaan minder profiteren van deze wet”, zegt ze. “Ik maak me zorgen.
Op het moment dat je de rekeningen niet meer kan betalen, stapelen de aanmaningen en schulden zich vaak in hoog tempo op. Deurwaarders en incassobureaus kloppen aan om alsnog een betalingsafspraak te maken. De stap die daarop volgt is loonbeslag, waarbij een deel van het loon ingehouden wordt om de schuldeisers af te betalen. Maar bij een zzp’er kun je geen loon inhouden, simpelweg omdat een zelfstandig ondernemer geen salaris ontvangt.
Inboedel en bankrekening
De wetswijziging gaat om de wet vereenvoudiging beslagvrije voet, die op 1 januari van start gaat. De beslagvrije voet is het deel van het inkomen waar geen beslag op mag worden gelegd door schuldeisers. De wet heeft als doel ervoor te zorgen dat mensen met schulden die te maken krijgen met beslaglegging op hun inkomen, altijd een minimumbedrag overhouden om van te leven.
Maar volgens Jungmann, die we spreken voor ons lopend onderzoek naar schulden en zzp’ers, zijn deurwaarders niet in de positie om goed te achterhalen bij zzp'ers of er nog ergens geld of ander vermogen zit. “Zzp’ers gaan minder van profiteren van deze wet. Bij zzp’ers kun je minder goed achterhalen hoeveel geld er binnenkomt. Dus gaat een deurwaarder eerder beslag leggen op de inboedel of de bankrekening dan dat ze doen bij andere schuldenaars”, legt Jungmann uit. “Ook al staat er niks meer op de bankrekening, voor iedere beslaglegging mag de deurwaarder wel kosten in rekening brengen waardoor de schuld nog verder oploopt.”
Als er beslag op de inboedel dreigt, voelt dat veel bedreigender dan als er een stukje van je salaris wordt ingehouden
“Als er beslag op de inboedel dreigt, voelt dat veel bedreigender dan als er een stukje van je salaris wordt ingehouden”, vervolgt ze. Plus dat de beslaglegging op spullen ook het werk van de ondernemers in de weg kan staan. “Als er bijvoorbeeld een auto in beslag wordt genomen, kan de impact voor de ondernemer groot zijn. Een zzp’er kan daardoor misschien minder goed zijn werk doen waardoor hij inkomsten misloopt.”
Zorgen
Jungmann is er dan ook niet gerust op. “Ik maak me zorgen over zzp’ers, juist omdat dit een van de groepen is waar we de schuldenproblematiek verwachten. Het is geen nieuwe zorg”, benadrukt ze, “maar deze groep met schulden gaat groter worden. Dus gaat het vaker voorkomen dat de deurwaarder bij hen aanklopt.”
Nederland telt ruim 1 miljoen zzp’ers. Naar verwachting zal 21 tot 39 procent een langdurige inkomstenterugval ervaren, oftewel zo’n 307 tot 566 duizend mensen. Volgend jaar komen er naar verwachting nog zo’n 16 tot 186 duizend mensen bij.
Bron: Deloitte en Schuldenlab: COVID-19 en schuldenproblematiek in Nederland
Onze uitzending over zzp’ers en schulden is maandagavond 11 januari, om 22:15u op NPO2.