Met pijn in het hart nam Rudie Freriks (59) afscheid van zijn bestaan als boer. De twijfels over een toekomst bezorgden hem slapeloze nachten. Toch draagt hij de boerderij over aan zijn zoon, die boer wil worden: “Hoe kun je iemand die vol passie klaarstaat, zijn droom afnemen nog voordat hij is begonnen?”

Op een boerderij in het Overijsselse dorpje Luttenberg vindt dit jaar een wisseling van de wacht plaats. Rudie Freriks is zijn hele leven boer geweest, maar draagt eerder dan gepland het stokje over aan zijn zoon. Het gebrek aan perspectief als boer brak hem op: “Daar heb ik wel wakker van gelegen.”

Een burgerbestaan

Misschien hield Rudie er stiekem altijd al rekening mee dat hij niet zijn hele leven boer zou blijven. “Ik heb naast de boerderij altijd wat bestuurswerk en andere projecten gedaan. Daar heb ik mijn werk van gemaakt. Ik werk nu 4 dagen buitenshuis.” Rudi ziet de voordelen van het burgerbestaan. “Je begint ‘s morgens om 8 uur en om 5 uur doe je de laptop dicht en dan is het klaar”, glimlacht hij.

Boeren vechten elkaar de tent uit, dan is het toch ieder voor zich.

Toch ging zijn beslissing om te stoppen niet over één nacht ijs: “Opa was al koeienboer, die heeft de boerderij destijds op deze plek gekocht. Van jongs af aan wilde ik al boer worden. Alleen de sores eromheen. Dat is inmiddels wel echt een gedoe.”

Mestoverschotten

Rudie doelt op de nieuwe mestregels, het nieuwe hoofdpijndossier in de landbouw. Omdat de waterkwaliteit in Nederland niet voldoet aan Europese normen, is de uitzonderingspositie van Nederland om meer mest uit te mogen rijden opgeheven. Hierdoor heeft Nederland dit jaar een mestoverschot van 300.000 tankwagens: ruim 10 miljard liter mest.

Een installatie waarin mest over lopende banden rol

Liters varkenspoep klotsen over de lopende band, op zoek naar waarde

Nederland heeft zo’n 10 miljard liter mest te veel. Het nieuwe kabinet hoopt op een innovatieve oplossing. Zoals een fabriek voor varkens- en koeienpoep. Werkt dat?

Hij vindt het lastig om te zien hoe boeren worstelen met de mestproblematiek. “Ik kom nog weleens bij boeren aan de keukentafel. Daar is het gespreksonderwerp nummer één: hoe is het met de mest? Dan heb je het nog niet eens over de prijs. Puur over de mest, die moet weg. Want de mestputten zitten helemaal vol. Daarbij komen nog de kosten. De ruimte is beperkt, dus de prijs stijgt. Boeren vechten elkaar de tent uit, dan is het toch ieder voor zich.”

Eigen coachingstraject

Na de zoveelste maatregel die boeren voor de kiezen kregen, trok Rudie zijn conclusies: “We hebben al 20 jaar geen fatsoenlijk landbouwbeleid. We vallen van het ene probleem in het andere. Dan wordt daar weer wat voor gevonden en dan komt er weer wat nieuws.”

In samenwerking met een coach bereidde hij zich voor op een leven na de boerderij: “Ik heb een jaar gehad dat ik niet lekker in mijn vel zat. Mijn coach vroeg mij: wie ben je als je geen boer bent? Ik zei: ‘Ik ben Rudie. Is dat niet voldoende?’ Maar het zet je toch aan het denken.”

Die behoefte om met koeien te werken. Dat is zijn overtuiging en zijn levenswijze.

Uiteindelijk hakte hij de knoop door: “Ik ben geboren en getogen boer, tot in de haarvaten, dit is mijn manier van leven. En toch heb ik deze keuze gemaakt. Er is meer dan alleen boeren, er zijn meer manieren om gelukkig te zijn.”

Een toekomst als boer

“Eigenlijk heb je de taak om de boerderij door te geven aan de volgende generatie als die ook boer wil worden. En mijn zoon wil dat. Die behoefte om met koeien te werken. Dat is zijn overtuiging en zijn levenswijze”, vertelt Rudie trots.

Hoewel hij zich ook zorgen maakt over de toekomst van zijn zoon, was het verkopen van de boerderij, en daarmee definitief afscheid nemen van het boerenleven geen optie: “Hoe kun je iemand die vol passie klaarstaat om aan het werk te gaan met wat hij het liefst doet, zijn droom afnemen voordat hij mag beginnen? Dat zou toch te triest voor woorden zijn.”

Bekijk hieronder de Pointer-uitzending over mestproblemen:

Tot de schijt ons doodt header
26 min 22 s

Waar laat je tien miljard liter mest? We kampen in Nederland plots met een overschot van 300.000 tankwagens vol mest. Boeren mogen door nieuwe regels veel minder uitrijden op hun eigen land, en dus moeten zij op zoek naar andere oplossingen. Maar welke zijn dat? Verwerken is duur, vergisten kan beperkt. En zo ontstaat er een harde, emotionele strijd om de laatste stukjes grond van Nederland die we kunnen bemesten, tegen hoge kosten. Wie niet meer mee kan doen, gaat ten onder.

Wil je op de hoogte blijven van dit onderzoek?

Elke week sturen we je onderzoeksverhalen, tips van de redactie, en verhalen die je nog van ons kan verwachten.

Makers

Redacteur