Consumeren wij voornamelijk het voedsel dat onze eigen boeren produceren? Hanneke Muilwijk deed er onderzoek naar, en kwam tot de conclusie dat dit zeker niet zo is. ‘Als je kijkt naar de grond die nodig is om ons voedsel te produceren, dan ligt dat voor driekwart in het buitenland. Producten zoals rijst, koffie, bananen en sinaasappels komen daar natuurlijk vandaan. Maar ook het bakgraan, zoals meel voor brood en koekjes komt uit andere landen.’

Vlees

Niet alleen het voedsel dat niet in Nederland groeit halen we uit het buitenland. Voor het voedsel dat we zelf produceren zijn we ook afhankelijk van andere landen. ‘Het gehakt, of het kipfiletje is wel van een Nederlandse kip, koe of varken, maar het voer dat het dier heeft gekregen is vaak voor een belangrijk deel in het buitenland verbouwd. Het land dat je nodig had om dat stukje vlees te maken ligt dan voor een groot deel buiten Nederland. En het stukje stal is heel klein vergeleken bij het oppervlak aan land dat je nodig hebt om het voer te maken.’

Ook ons niet-verse vlees komt niet altijd uit ons eigen land. ‘Op de verse producten uit de koeling kan je gewoon op het pakje zien waar het vandaan komt. Maar bij het vlees op je pizza weet je dat niet. Ons verwerkte vlees komt voor een deel uit het buitenland.’

Exporteren

Wij eten dus veel voedsel dat niet uit Nederland komt, maar het voedsel dat we zelf produceren gaat ook voor een groot deel naar het buitenland, vertelt Muilwijk. ‘Als je bijvoorbeeld kijkt naar varkensvlees, dan produceren de boeren in Nederland 330 procent van wat we zelf eten. Maar als je dan ook kijkt naar wat we importeren voor consumptie dan is dat ook nog 54 procent. Dat wil dus zeggen dat we wat betreft varkensvlees veel meer produceren dan wat we nodig hebben, dat de productie van de Nederlandse boeren voor het overgrote deel naar het buitenland gaat, en dat ons eten voor de helft ook weer uit het buitenland komt. ‘

Voetafdruk

Door onze intensieve manier van landbouw zijn we een van de grootste voedselexporteurs ter wereld, maar dat heeft zeker nadelige effecten. ‘Onze landbouw zorgt in Nederland voor een grote druk op het milieu. Kijk je vanuit de hele wereld, dus hoeveel voedsel moeten we produceren voor 7 miljard mensen, dan kan het heel handig zijn om op een plek veel te produceren. Maar als je er lokaal naar kijkt, naar de biodiversiteit in Nederland, dan zorgt het voor heel veel druk op het milieu.’