Alrik Visscher stuurt ons een bericht naar aanleiding van onze uitzending. Hierin vertelt boerin Annechien ten Have dat ze veel geïnvesteerd heeft in diervriendelijkere varkensstallen, maar haar investering niet kan terugverdienen. Ook Alrik wil best verduurzamen en ziet dat dit ook van boeren wordt verwacht. Alleen veel ruimte om daarin te investeren is er niet.

Als pluimveehouder houdt hij met zijn familie zo’n 100.000 kippen. Een deel daarvan houdt hij biologisch, een ander deel gangbaar. Sinds een paar jaar hebben zijn reguliere eieren ook een Beter Leven-ster. Eieren met dit keurmerk van de Dierenbescherming zijn gelegd door kippen die meer ruimte hebben en onder betere omstandigheden leven dan kippen die eieren leggen zonder ster. Sinds kort hebben de meeste Nederlandse supermarkten besloten geen eieren meer te verkopen zonder ster.

Beter Leven voor de supermarkt

“Wij verkopen onze eieren aan een groot pakstation. Die leveren onze eieren en die van een hoop andere boeren aan de grote supermarkten. We kregen de keuze: ‘Of je investeert in een stal waardoor jouw eieren ook een ster krijgen, óf je kan niet meer verkopen op de Nederlandse markt. We zouden dan volledig afhankelijk worden van Duitse afnemers, dus we kozen om onze stallen te vernieuwen”, vertelt Alrik.

De eis vanuit de supermarkten is goed nieuws voor de kippen, maar Alrik houdt er een dubbel gevoel aan over. “We begonnen ons te realiseren dat we met zo’n investering met de rug tegen de muur staan. Je wordt gedwongen on te investeren in diervriendelijkheid, maar de mogelijkheid om het reëel terug te verdienen wordt je moeilijk gemaakt.”

Lage prijs

De verbouwing van de stallen kostte de familie Visscher zo’n vijf ton. Dat valt terug te verdienen doordat eieren met een Beter Leven-ster iets duurder verkocht worden. Maar inmiddels is de meerprijs er niet meer. “Het pakstation garandeerde ons in het eerste jaar een halve cent extra per ei. Maar inmiddels zijn er zo veel boeren die de eieren met een ster aanbieden dat de supermarkten ons weer tegen elkaar uitspelen om een zo laag mogelijke prijs te betalen.”

In het begin van de coronapandemie was dat even anders. Toen ontstond er een tekort aan eieren door de hamsterende klanten enwaren wij blij omdat de prijs door schaarste kon stijgen. Maar voor we het wisten lagen de eieren zonder sterren weer in het schap om het tekort aan te vullen. De principes van de supermarkten gaan dus makkelijk aan de kant als het ze uitkomt. ”

Volgens Alrik laat het voorbeeld precies zien dat de boer er bij verduurzaming alleen voor staat. “De consument zegt dat ze duurzamere en diervriendelijkere producten willen, de supermarkten zeggen dat ook, alleen willen ze er niet voor betalen. Het is oneerlijk dat de prijs hiervoor alleen bij de boer komt te liggen.”

Geen visie

Toch neemt Alrik het de supermarkten niet kwalijk: “We zitten in een systeem met kleine marges waarin prijzen continu gedrukt worden. Wij boeren doen daar zelf ook aan mee. Vanwege de kleine marges zijn wij genoodzaakt om zo min mogelijk te betalen voor bijvoorbeeld veevoer, waardoor wij ongewild die bedrijven op onze beurt ook onder druk zetten. Toch is dat is eigenlijk geen goed systeem en ik vraag me ook wel eens af of ik hier wel in wil blijven werken. Daar heb ik het ook vaak over met collega’s.”

Door de kleine marges is de verduurzaming van de agrarische sector ingewikkeld, terwijl de overheid dat wel van de boeren verwacht. “Ik mis momenteel een visie bij de overheid over hoe dit moet veranderen. Ze verwachten veel van de boer, het moet diervriendelijker en duurzamer. Dat is terecht, maar niemand lijkt te weten hoe dat precies moet.”