Kinderen worden in Nederland gevaccineerd om ze tegen soms dodelijke infectieziekten te beschermen. Maar het aantal ouders dat zijn kinderen niet vaccineert groeit. Deskundigen zeggen dat dit op termijn het risico op uitbraken vergroot. Wordt het tijd voor een verplichting van vaccinatie?
Kinderen worden tussen hun geboorte en 12e jaar ingeënt tegen 12 infectieziekten, zoals polio en de mazelen. Deze ziekten hebben ernstige gevolgen en zijn besmettelijk, dus met een vaccinatie bescherm je zowel het kind als de omgeving. Dit Rijksvaccinatieprogramma is succesvol omdat de meeste kinderen meedoen. Het gaat om 2,5 miljoen vaccinaties per jaar. De meeste ziekten komen in Nederland nauwelijks meer voor.
Uitbraken
Maar die vaccinatiegraad daalt, nu voor het derde opeenvolgende jaar. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) waarschuwde afgelopen juni: ‘Deze dalende vaccinatiegraad vergroot het risico op toekomstige uitbraken, met name van het zeer besmettelijke mazelen. Een hoge vaccinatiegraad zorgt er voor dat kwetsbare (nog) niet gevaccineerde kinderen worden beschermd (groepsbescherming).’
Het RIVM verwacht op de korte termijn geen mazelenuitbraak, want bijna 95% van de bevolking is ingeënt. De grootste risicogroep, bevindelijk gereformeerden die om religieuze redenen niet vaccineren, is bij de laatste mazelenuitbraak in 2013-2014 aan de ziekte blootgesteld en daarmee resistent geworden.
Toch zijn er zorgen. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) acht de grens van 95% nodig om mazelen helemaal weg te krijgen. We moeten in Nederland dus niet verder dalen. Volgens de WHO is mazelen één van de belangrijkste oorzaken van kindersterfte.
Vóór de invoering van mazelenvaccinatie in Nederland in 1976 maakte vrijwel iedereen op de kinderleeftijd mazelen door. Er waren dan ook ieder jaar honderdduizenden mazelenpatiënten in Nederland. Sinds de invoering van mazelenvaccinatie komt de ziekte veel minder voor, doorgaans rond de 10 gevallen per jaar. Onder bevolkingsgroepen die zich niet laten vaccineren, breken echter van tijd tot tijd nog epidemieën uit. De mazelenepidemie van 2013/2014 was voornamelijk onder niet gevaccineerde, orthodox-protestante schoolkinderen. Tijdens deze epidemie werden ruim 180 patiënten met mazelen in het ziekenhuis opgenomen en stierf één 17-jarige aan de ziekte. In 2008 was er een andere epidemie, voornamelijk onder kinderen van wie de ouders vaccinatie afwezen op grond van een antroposofische levenshouding. Hierbij werden vier kinderen in het ziekenhuis opgenomen. (bron:RIVM)
