In het Brabantse Veldhoven werd je vroeger vreemd aangekeken wanneer je kritiek had op ASML. De fabrikant van chipmachines geldt als motor van de lokale economie en als belangrijkste werkgever van het dorp. Maar dat sentiment verschuift. Is in Veldhoven straks nog wel plek voor starters? Daar wil Pointer graag achter komen.
ASML groeit harder dan ooit. Gemiddeld neemt het bedrijf iedere maand 200 mensen aan. Zij verdienen veel en komen vaak van ver. Uit cijfers van makelaarsvereniging NVM weten we dat nergens in Nederland zoveel woningen aan expats worden verkocht als in het bescheiden Veldhoven: één op de tien. In de rest van Nederland gaat het om gemiddeld één op de honderd woningen. Wat betekent dit voor starters op de woningmarkt die niet bij ASML werken?
De lokale politiek heeft afgesproken dat van al het nieuwe aanbod in de gemeente, 30 procent uit sociale huisvesting moet bestaan. Zowel koop- als huurwoningen. Maar volgens de partij Hart voor Veldhoven zorgt de komst van vermogend ASML-personeel vooral in de vrije sector voor verstoring. Fractievoorzitter Maarten Prinsen: "Ook op eerder nog betaalbare woningen wordt fors overboden waardoor starters niet meer aan bod komen."
Jeffrey van Mierlo (27) is zo'n starter. Hij heeft zijn hele sociale leven in Veldhoven en zou het liefst nooit meer weggaan. Toch zit er langzaam maar zeker weinig anders op. Ondanks spaargeld en een goede baan in een kledingwinkel, lukt het niet om een koopwoning in zijn dorp te vinden. Hij woont daarom noodgedwongen nog bij zijn ouders. Keer op keer wordt hij overboden en dat overkomt vrienden en kennissen van Jeffrey ook. Velen van hen zijn noodgedwongen uitgeweken naar Eindhoven en omliggende dorpen. “Het wordt er niet makkelijker op.”
De regio Zuidoost-Brabant is bekend met de invloed van megabedrijven. Philips gaf Eindhoven ooit hele woonwijken terug in ruil voor uitbreiding. ASML, dat ooit uit Philips voort is gekomen, doet dat niet. Het bedrijf heeft wel deelname aan een Huisvestingsfonds toegezegd. Hoeveel geld daarin gaat en wanneer het van start gaat, moet nog "handen en voeten krijgen".