‘We hebben een jaar geleden al om hulp gevraagd en nu pas wordt het opgestart’, vertelt ze ons. ‘Terwijl ons gezin eronder lijdt.’ Vanwege de privacy van haar pleegdochter is dit niet haar echte naam. Het is nu drieënhalf jaar geleden dat Wendy haar pleegdochter, toen anderhalf jaar, in huis neemt. ‘Ze had helemaal niks bij zich. Niet eens een knuffeltje.’ Het gaat om een langdurige plaatsing omdat het vanaf het begin duidelijk is dat de biologische moeder niet voor het meisje kan zorgen. Zij heeft dan nog wel het gezag.

‘Ze zit nog steeds in de overlevingsmodus’

Ondanks de veilige plek in het nieuwe gezin wordt snel duidelijk dat de gebeurtenissen in het leven van Wendy’s jonge pleegdochtertje al diepe sporen hebben achtergelaten in haar gedrag. ‘Ze had elke dag woedeaanvallen met schoppen, bijten en slaan.’ Ook vertelt Wendy hoe angstig ze was. ‘Ze durfde niet op de stoep te lopen en ook niet over het gras.’ En ze was altijd bang om tekort gedaan te worden. ‘Het is nog steeds ieder dag als we de tafel dekken: ‘Mag ik ook een boterham?’ En als we met de auto weggaan is het steevast: ‘Mag ik ook mee?’ Na anderhalf jaar dachten we: weet je het nu nog niet? Maar nee dus. Ze voelt het niet en ze zit nog steeds in de overlevingsmodus.’

Impact eigen gezin

Er volgt vrij snel video-interactie-begeleiding vanuit pleegzorg. ‘Dan krijgen we te horen dat we het hartstikke goed doen. En dat was het dan. Terwijl onze pleegdochter achteruit gaat: ze at niet meer en ze plaste in haar broek terwijl ze al zindelijk is.’ Wendy vertelt ons hoe allesbepalend dit gedrag is voor de sfeer binnen het gezin. ‘Het heeft ontzettend veel impact op onze biologische dochter en op ons. En hoe ga je daarmee om? Niemand heeft ons dat verteld. We geven haar liefde, maar ze heeft veel meer nodig.’ Wendy doelt op professionele begeleiding, voor kinderen met hechtingsproblematiek. ‘We hadden verwacht dat de pleegzorgaanbieder of de voogd daar zelf mee zouden komen. Ze zeiden ook: ‘Jullie hebben hulp nodig.’ Maar vervolgens regelen ze het niet.’

Bijna een breakdown

Dus gaat ze zelf op onderzoek uit. ‘Wij willen graag speltherapie voor het hele gezin. En een jaar geleden werd ons dat ook toegezegd.’ Maar dat blijkt voorbarig, want de biologische moeder moet daar toestemming voor geven omdat ze nog steeds het gezag heeft. Dat betekent dat ze alle belangrijke beslissingen neemt in het leven van haar kind: wel of niet mee op vakantie, de schoolkeuze en dus ook: therapie. ‘Pas maanden nadat wij erom hadden gevraagd zijn de papieren voor de aanvraag van therapie naar haar opgestuurd om te ondertekenen. En dat heeft ze niet gedaan. Zonder tussenkomst van een rechter kun je dan helemaal niks.’ In mei van dit jaar lopen de spanningen daardoor zo hoog op dat er bijna sprake is van een zogenoemde breakdown in het gezin: een ongewenste en voortijdige beëindiging van de pleegzorgplaatsing. Vaak een zeer traumatische gebeurtenis voor het pleegkind én de pleegouders. Vorig jaar kwam dit in totaal bijna zeshonderd keer voor. ‘Toen hebben we een ‘invlieger’ gehad, een therapeut die de boel kwam sussen. Dat heeft geholpen. Maar het biedt geen structurele basis. Het is pappen en nathouden.’

Geld en toestemming voor speltherapie

Afgelopen maand komt er alsnog schot in de zaak, zo lijkt het; Er is geld en toestemming voor speltherapie. De uitdaging is nu vooral hoe die therapie ingepast kan worden in het schema van zowel het pleeggezin als de instanties. ‘De zorgverlener werkt twintig uur in de week en heeft een bomvolle agenda. Dan kan het bijvoorbeeld alleen op woensdagmiddag, maar dan hebben de kinderen muziek- en zwemles.’ De therapie is bovendien niet om de hoek. ‘We moeten drie kwartier rijden, voor een uur therapie.’ Het gezin hoopt dit volgend jaar te kunnen oppakken. En dat geldt ook voor de individuele therapie voor haar pleegdochter. ‘De aanvraag is gedaan en alle papieren zijn ingevuld en opgestuurd.’

Het gezin houdt de moed er nu in. ‘We laten haar niet meer gaan. Al blijft het een heel lastig idee dat je al deze moeite doet voor een kindje dat in theorie nog teruggeplaatst kan worden.’ De Raad voor de Kinderbescherming doet op dit moment namelijk nog onderzoek naar het beëindigen van het ouderlijk gezag. ‘Dat zou al meer rust geven.’