Met zijn fatbikes reist techniekdocent Reinhart Voulon vol enthousiasme langs scholen waar hij techniekles geeft. Hij is overtuigd van de voordelen van dit relatief nieuwe vervoermiddel en snapt dus dat ook steeds meer van zijn leerlingen ervoor vallen. Maar niet alle fatbikes zijn volgens Reinhart even geschikt en veilig voor jongeren. Waar kunnen zij of hun ouders op letten bij het kopen van een fatbike? 

Het is duurzaam, een manier om de ontwikkeling van techniek uit te dragen en met een krat achterop is er genoeg plek voor al zijn lesmateriaal. Reinhart kan genoeg pluspunten opnoemen aan zijn fatbikes. En in veel gevallen zijn de elektrische fietsen met dikke banden zelfs ook veiliger dan ‘normale’ elektrische fietsen. “Je ziet veel duidelijker dat het een elektrische fiets is”, zegt hij. “Dus andere weggebruikers kunnen beter inschatten hoe hard je gaat.” Reinhart heeft zelf zowel een cargomodel als een opvouwbaar model.

De voordelen van deze fietsen gunt de techniekdocent zijn leerlingen ook. “Alles wordt steeds meer gemotoriseerd en het is goed dat jongeren daar ook mee experimenteren”, zegt hij. “Alleen de modellen waar ik pubers op middelbare scholen nu steeds meer mee zie, zie ik meer als grap.” De techniekdocent heeft het over populaire modellen met een laag zadel en een korte afstand tot de trappers. Die zijn volgens hem niet ontworpen om goed op te fietsen, maar vooral om een ‘coole’ uitstraling te hebben. Terwijl ze volgens de techniekdocent zoveel meer kunnen zijn.

Waar moet je dan op letten als je een fatbike wil aanschaffen die wél veilig en praktisch is? Reinhart geeft tips. 

1. Kies een model waarop je echt kan fietsen

Volgens Reinhart is het allereerst belangrijk om te letten op het frame van de fatbike. “Wat je nu vooral ziet zijn brommermodellen”, zegt hij. “Maar daar kun je eigenlijk niet op fietsen.” Hij doelt op lage, lowrider-achtige modellen, waarbij je eigenlijk geen kracht kunt zetten op de trappers. Op dit soort modellen móét je de motor wel gebruiken. “Niet heel praktisch als je batterij leeg is”, zegt Reinhart. “Dan zit je op zo’n onhandig ding waar je nauwelijks op vooruit komt. Dat ziet er toch sullig uit.”

Reinhart zijn fatbikes zijn anders. Op zijn cargomodel bijvoorbeeld, kan hij het zadel ook hoog instellen. “Het is een echte fiets”, zegt hij. “Vaak zet ik de motor ook uit als ik hem niet nodig heb. Dan fiets ik gewoon.” Waar je op de lage modellen gedwongen bent om met trapondersteuning te fietsen, kun je op het model van Reinhart dus zelf bepalen of je gaat voor meer of minder actief fietsen.

2. Kies de trapsensor die bij je past

Ook de soort trapsensor die een fatbike heeft, is volgens Reinhart belangrijk om op te letten bij de aanschaf. Een e-bike is een fiets omdat je wel mee moet trappen met de elektrische motor. Maar de fiets moet wel weten dat je trapt. Daarvoor is er een trapsensor. Alleen niet alle trapsensoren zijn hetzelfde. Op sommige fatbikes zit een cadanssensor, volgens Reinhart een ‘goedkope’ sensor, die alleen meet of je wel of niet trapt. Als hij meet dat je wel trapt, gaat de motor aan en ‘trek je op’ naar de stand die je hebt ingesteld. Zo’n sensor moet volgens Reinhart eigenlijk door een fietsenmaker worden afgesteld, maar dat gebeurt vaak niet. Reinhart: “Dan zie je ze bijvoorbeeld wegschieten bij het stoplicht. Heel erg onveilig. Zeker ook voor kinderen. Het is een soort Tesla die wegscheurt.”

De meeste duurdere trapsensoren zijn koppelsensoren. Die meten ook hoe snel je trapt. “Hoe harder je trapt, des te meer ondersteuning je krijgt”, zegt Reinhart. Hierdoor ga je geleidelijk sneller en dat is volgens hem veel veiliger. “Mijn kind zou nooit op een fatbike met een slechte trapsensor mogen fietsen, die gaat veel te snel weg!”

Jacobine

Jacobine is blij dat haar zoon zijn fatbike verkocht: ‘Dat ding ging zo hard, ik vond het doodeng’

Jacobine haar zoon wilde een fatbike, maar zij vond dat niet veilig. De fatbike kwam er toch.

3. Koop een model met een motor van maximaal 250 Watt vermogen, die alleen trapondersteuning geeft

Ook de elektrische motor is belangrijk om op te letten. “De wetgeving in Nederland is dat de motor maximaal 250 Watt vermogen mag hebben”, zegt Reinhart. Toch zijn er, vooral online, ook fatbikes te koop met meer vermogen. Die zijn volgens hem gevaarlijk. Net als een goedkope trapsensor, draagt ook het hoge vermogen van illegale motoren eraan bij dat sommige fatbikes “wegschieten met een kracht die meer past bij een brommer”, aldus Reinhart. Weggebruikers kunnen de snelheid van die fatbikes volgens Reinhart niet goed inschatten en als je als bestuurder niet aan dat soort snelheden gewend bent, kun je ook makkelijk de macht over het stuur verliezen.

Wat ook belangrijk is aan de motor, is volgens Reinhart dat deze alleen in actie komt op het moment dat je trapt. Op sommige, illegale modellen, kun je ook zonder te trappen vooruitkomen, bijvoorbeeld met een gashendel. Dat is wat Reinhart betreft niet de bedoeling van een e-bike. 

4. Kijk waar het sleutelgat en de contacten voor de accu zitten

De laatste tip die Reinhart geeft, had hij zelf ook wel kunnen gebruiken bij het aanschaffen van zijn opvouwbare fatbike. “Daar zitten het sleutelgat en de contacten aan de onderkant op de plek waar je hem vouwt”, vertelt Reinhart. “Dat is heel onhandig. Als je door een plas gaat, wordt dat allemaal nat. Dan kun je kortsluiting krijgen, dus het is niet echt veilig.”

En behalve dat het onveilig is, is het volgens Reinhart ook gewoon storend als er een sleutelbos onder je fiets bungelt. “Dan kun je de sleutel van je fatbike wel los bewaren, maar dan raak je die weer kwijt natuurlijk. Allemaal niet praktisch, zeker niet voor de gemiddelde puber die vooral stoer wil doen.”

Wil je op de hoogte blijven van dit onderzoek?

Elke week sturen we je onderzoeksverhalen, tips van de redactie, en verhalen die je nog van ons kan verwachten.

Makers