Ouders met zeer slecht slapende jonge kinderen googlen zich vaak suf, zitten eindeloos op Instagram en verslinden boeken over kinderslaap. Maar wat klopt er eigenlijk van alles wat je tegenkomt op internet, sociale media en van de goedbedoelde adviezen uit je omgeving? We vragen het aan Sigrid Pillen, kinderneuroloog en somnoloog (slaapgeneeskundige): “Er zitten heel veel dogma's rondom het slapen in Nederland.”

19:00 uur naar bed

“De kinderbedtijd in Nederland is 19:00 uur en al op jonge leeftijd. Dat is absurd. Wereldwijd gaan kinderen slapen tussen 20:00 en 22:00 uur. Daar zitten wij met 19:00 uur zelfs nog een uur voor. Bij heel veel kinderen sluit dat helemaal niet aan. Voor de hele jonkies kan een dutje aan het einde van de middag soms nog heel goed zijn en dan is een bedtijd van 20:30 uur of 21:00 uur prima. Maar als je dat doet, word je door de buurvrouw heel raar aangekeken. Ligt die van jou nog niet in bed? Wat ben jij nou voor een ouder?!”

“Kinderen bouwen in de loop van de dag prikkels op. Er zijn kinderen die 2 of 2,5 uur nodig hebben om weer rustig genoeg te zijn om überhaupt in slaap te kunnen vallen ‘s avonds. Als je je kinderen om zes uur, half zeven van de crèche haalt, snel naar het huis gaat, eten erin doet en dan meteen naar bed brengt, dan zijn ze nog helemaal niet klaar om de nacht goed door te komen. Dan zit hun hoofd nog vol met alle indrukken.”

Rust, reinheid en regelmaat

“Wat je veel hoort als kinderen slecht slapen is dat je moet zorgen voor rust, reinheid en regelmaat. Het is heel goed om een ritme en regelmaat te hebben, maar je moet daar niet in doordrijven. Sommige ouders creëren zoveel rust en reinheid dat er zo weinig prikkels en energie in de dag zit, dat kinderen juist daarvan slecht gaan slapen. Ik ben ervoor om te kijken: wat heeft dit kind nodig? En wat hebben ouders nodig?”

Wakker in bed leggen

“Er zijn ook regels dat je een kind wakker in bed moet leggen en het kind zelf moet leren slapen. Prachtig als dit lukt, maar veel baby’s vinden het moeilijk om zelf tot rust te komen en hebben daar hun ouders voor nodig. En daar is helemaal niets mis mee. Veel kinderen worden bijvoorbeeld juist heel relaxed van borstvoeding en glijden aan het eind van de voeding heerlijk in slaap. Sluit daar vooral bij aan. Al dat soort regeltjes maken dat ouders soms zo gestrest worden, dat een kind juist daardoor slecht gaat slapen. Ik denk dat we veel meer moeten kijken: hoeveel prikkels en hoeveel uitdaging heeft dit kind nodig?”

De tekst gaat verder onder dit blok:

Op eigen kamer slapen

“Nog zo’n dogma is dat een kind op een eigen kamer moet slapen en in een eigen bed. Waarom moet dat? De halve wereld slaapt met z'n allen in een kamer. Ik heb daar geen probleem mee. Ik vind het belangrijkste dat je goed slaapt, ook als ouder. Als je een woelwater hebt van twee die het hele bed doorkruist en je helemaal lens trapt in de nacht, laat die vooral in z’n eigen bed slapen. Maar het is de vraag is of het altijd op een eigen kamer moet. Laten we daarin wat relaxter worden met z'n allen.

Laten huilen schadelijk?

“Er is een grote discussie of gecontroleerd laten huilen (huilen en daarna met steeds grotere tussenpozen troosten, red.) schadelijk is. Hier lijkt ook een generatie-dingetje mee te spelen. Veel ouders horen van familie: ‘je laat je nachten toch niet dicteren door een kind? Ben je wel consequent genoeg?’ We weten uit onderzoek dat gecontroleerd laten huilen veilig is, dat het geen nadelige gevolgen heeft op de lange termijn. Het is ook bewezen effectief, maar bij veel ouders sluit het niet aan. En je moet ook goed kijken of het de beste methode is voor het kind, want ik ben al veel ouders tegengekomen, die een kind uren hebben laten huilen in de nacht, waarbij uiteindelijk bleek dat het probleem ergens anders lag. Die hebben daar echt een trauma aan overgehouden.“

Bekijk hier de uitzending ‘Slapeloze kinderen, radeloze ouders’ van 22 mei: