Overdag heeft Wendy een doorsnee baan, maar in de avonduren klust ze bij door nepprofielen op datingsites te beheren. Ze kan de bijverdiensten goed gebruiken omdat ze tijdelijk in financiële nood zit. Toch houdt ze het maar een maand vol. "Ik kwam zoveel mannen tegen die belazerd werden en al jaren chatten met vrouwen die niet bestaan. Een daarvan was een directe collega van me."
Wendy denkt in eerste instantie dat ze mensen gaat helpen die problemen hebben met hun laptop. Dat begrijpt ze in ieder geval uit de advertentie waarop ze reageert. "Nadat ik contact met het bedrijf kreeg, moest ik een test doen. Toen kwam pas naar voren om welke baan het werkelijk ging." Ze gaat zich voordoen als nepprofielen op datingwebsites, om mannen te misleiden en geld afhandig te maken.
"Even doorbijten, want ik had het geld best wel hard nodig", legt ze uit. Door een rechtszaak voelt ze zich 11 jaar geleden gedwongen om extra inkomsten naast haar reguliere werk te zoeken. "Ik had toen niet echt de luxe om kieskeurig te zijn." In een maand tijd ziet ze een hele reeks aan slachtoffers langskomen. Het zit nooit helemaal goed bij haar dat ze mensen laat geloven dat ze een relatie kunnen opbouwen met iemand die niet bestaat. Klanten betalen per verzonden bericht, en het is de uitdaging om ze zo lang mogelijk aan het lijntje te houden.
De chatoperators van de datingsites kunnen ook op elk moment de volledige chatgeschiedenis en een logboek van hun klanten inzien. De meest intieme details worden daarin vastgelegd. Wendy vond het frustrerend om dat door te lezen. Voor haar is het overduidelijk dat het om kwetsbare personen gaat. Mensen die niet doorhebben dat ze worden opgelicht.
Op een avond opent Wendy haar laptop, logt ze in op de site en scrollt ze door de berichten die op antwoord wachten. Bij een van de profielen slaat de schrik haar om het hart. "Die ken ik! Dat is een collega van werk." Een leidinggevende van haar baan overdag chat al maandenlang met een vrouw, van wie hij denkt dat ze echt bestaat.
"Hoe kan zo’n iemand daar zo hard intrappen? Dat verbaasde me eigenlijk nog het meeste. Maar ik kon het niet tegen hem zeggen. Niemand op mijn werk wist dat ik deze bijbaan had, dus dan zou ik mezelf enorm in de vingers snijden." Ze kan zich er niet toe zetten om op de berichten van haar collega te reageren. Het blijkt ook de druppel te zijn. "Dat was zo ongemakkelijk. Na een maand ben ik ermee gestopt. Dit kon ik niet volhouden."
Achter de schermen
Vlak voor dit incident merkt Wendy al dat ze aan het afhaken is. Ondanks dat ze het geld keihard nodig heeft, slaat ze avonden over. Of ze reageert niet op bepaalde chatberichten. Het werk weegt zwaar op haar geweten. "De oefeningen die ze me in het begin lieten doen zijn eigenlijk best onschuldig. Pas wanneer je daadwerkelijk aan het werk gaat kom je erachter dat het heel anders zit. Dat veel berichten heel seksueel en expliciet zijn."
"En dan heb je nog de gesprekken met mensen die al een jaar lang met iemand aan het chatten zijn. Die denken dat ze echt in een relatie zitten. Het is zo bizar. Ze trappen er met open ogen in. En je mag onder geen enkele voorwaarde zeggen dat het nep is."
Doe het niet, want je wordt belazerd. Ik vertrouw die websites niet meer.
Chatoperators worden ook vooraf geïnstrueerd om onder geen enkel beding een toezegging voor een date te doen. Toch gaat het soms mis: collega's doen dit toch, waardoor Wendy boze mannen in haar chat krijgt. "Dat mag in principe niet gebeuren, maar sommigen zijn zo aan het aandringen op een date dat je er bijna niet onderuit komt. Dan staat iemand weer voor niets in het midden van het land en komen ze je via de chat uitschelden. Dat is wel heftig hoor."
"Ik ben zelf nog een keer naar die datingwebsites gegaan om te kijken of ze een indicatie geven dat die profielen nep zijn. En ja, het staat er wel, maar zo klein dat je echt een goede bril moet hebben om het te kunnen lezen." Ze kan zich voorstellen dat veel mensen de kleine lettertjes of popup-schermen overslaan in de zoektocht naar een relatie.
'Een goede leerschool'
Nadat ze stopt met werken bij de datingsite vindt ze al vrij snel een andere bijbaan. Met enkele naaste familieleden en vrienden heeft ze over haar ervaringen gesproken. "Ze kenden mijn financiële situatie, dus in dat opzicht begrepen ze wel waarom ik het deed. En ze konden er ook begrip voor opbrengen, omdat ik vrij snel ben gestopt met dit werk. Met de kennis die ik nu heb zou ik ook andere keuzes hebben gemaakt. Dan zou ik dit werk niet hebben uitgekozen, maar een alternatief zoeken."
"Ik kijk er nu ook op terug als een goede leerschool. Rond de periode dat ik die baan had werd het best populair om op internet met onbekenden te chatten. Toen ik mijn ontslag had ingediend heb ik best veel mensen in mijn omgeving gewaarschuwd als ik aanvoelde dat het niet helemaal pluis was. Doe het niet, want je wordt belazerd. Ik vertrouw die websites niet meer."