Sanne Hertgers (31) woont in 2023 net op zichzelf in Winterswijk, na 10 jaar huwelijk eindelijk bevrijd van haar partner Frank die extreem controlerend en bezitterig is. Als hij zijn grip op haar verliest door hun breuk, slaan de stoppen door. Met haar eigen broodmes brengt hij haar om het leven. Sanne sloeg voor haar dood bij geen enkele instantie alarm. Haar vader Wim Hertgers vraagt zich af of een speciaal noodnummer voor partnergeweld haar had kunnen helpen.

*Trigger warning: in dit artikel wordt gesproken over femicide.

“Toen Sanne haar man leerde kennen, was ze nergens bang voor en niet op haar mondje gevallen,” vertelt haar vader. “Ze reed motor, voetbalde en deed aan kickboksen. En ze werkte bij een tbs-kliniek.”

Maar al snel begint Frank steeds meer greep te krijgen op Sannes leven. “Hij had haar bankpasje, scrolde continu door haar telefoon en hij dwong haar tot seks. Die man was compleet gestoord. Dat soort figuren kicken erop een sterke vrouw onder de duim te krijgen”.

Femicide

Aanpak femicide

Wim maakt zich al een tijd zorgen om zijn dochter. En die zorgen zijn niet voorbij als Sanne besluit de relatie te beëindigen. Als Sanne net 2 maanden in haar eigen appartement woont, waarschuwt Wim zijn dochter nog haar ex-partner niet binnen te laten. Het is dan 4 dagen voor de gruwelijke moord op 8 oktober 2023.

Centraal noodnummer

“Waar kan een vrouw in zo’n situatie nou terecht?”, vragen Wim en zijn vrouw Monique zich af sinds de dood van hun (stief)dochter. Die klacht horen zij ook veel terug bij andere vrouwen die met partnergeweld te maken hebben. Sinds de dood van hun dochter kloppen veel vrouwen in nood bij Wim en Monique aan. Ook omdat ze niet weten waar ze anders geholpen kunnen worden.

“Je hebt het nummer 114, red een dier” Maar voor een vrouw in nood is er geen centraal nummer”, vertelt Wim. De hulpverlening is versnipperd in elke gemeente anders geregeld. De gemeenten Rotterdam en Groningen springen er volgens Wim positief uit. Hier kunnen vrouwen aankloppen bij Filomena, centra voor vrouwen die te maken hebben met dwang en controle van hun (ex-)partner: fysiek, seksueel of emotioneel. Maar dat geldt lang niet voor alle gemeenten, stelt hij. Wim pleit voor een landelijk nummer om vrouwen met partnergeweld te helpen en door te verwijzen.

Angst voor jeugdhulpverlening

Er is niet alleen onduidelijkheid wáár partnergeweld gemeld kan worden. Maar er speelt nog een ander probleem. Vrouwen vertrouwen volgens Wim hulpinstanties niet altijd. Daders van partnergeweld kunnen zich naar buiten toe voordoen als voorbeeldige ouder en zelfs de rollen omdraaien en hun partner zwart maken. Terecht of niet, veel vrouwen zijn volgens hem bang om in de jeugdhulpverlening terecht te komen en hun kinderen kwijt te raken.

Jonge mannen lopen op straat

Jonge mannen steeds toleranter over geweld tegen vrouwen

Jonge mannen tolereren meer geweld tegen vrouwen dan oudere mannen. Voorheen was dat omgedraaid. Ook leggen jonge mannen de schuld van seksueel geweld meer bij slachtoffers.

Hulpverleningsinstanties gaan er vaak vanuit dat in het belang van de kinderen ouders samen door één deur moeten kunnen. “Bij Veilig Thuis hebben ze één doel: dat je als partners met elkaar gaat praten. Alleen bij narcisten werkt dat niet. Die hebben maar één doel en dat is jou helemaal kapot maken, stelt Wim.

Geen vertrouwen in politie

Ook is er wantrouwen van slachtoffers naar de politie. Volgens Wim omdat veel vrouwen er niet in geloven dat politiemeldingen wat opleveren. Of zij zijn bang dat hun partner erachter komt en de bedreigingen nog verder toenemen.

Voor Sanne was alarm slaan over Franks controlerende gedrag bij de politie al helemaal geen optie. Haar man was zelf politieagent en had haar wijsgemaakt dat zijn collega’s haar ‘in de gaten hielden’. En tot het laatst toe bleef ze er van overtuigd dat hij nooit fysiek geweld tegen haar zou gebruiken.

Wim en Monique vertrouwden zijn gedrag niet, maar Sanne verbood hun om een melding te doen: “Dat wilde ze niet. Ik heb haar 4 dagen voordat ze vermoord werd nog geappt: ‘Sanne, laat hem niet binnen als je alleen bent’. Toen zei ze: ‘Je bent hartstikke gek! Hij is een zachtgekookt ei, hij zal mij nooit wat aandoen’.”

Meer aandacht voor femicide

Sinds de dood van Sanne rijden chauffeurs van het transportbedrijf van Wim door heel Nederland met een oplegger van een vrachtwagen met foto's van femicideslachtoffers. Zo willen zo meer aandacht vragen voor het probleem van vrouwenmoord. Wim en Monique reizen ook rond met hun vrachtwagenbioscoop waarin de korte film ‘Het ligt aan mij’ en een expositie met foto’s van slachtoffers te zien is. Samen met de filmmakers, Stichting Open Mind, lokale vrijwilligers en hulpverleners is er na de filmvertoning een nagesprek.

De vrachtwagen met mini-bioscoop van Wim Hertgers

“Je merkt dat het voor veel vrouwen laagdrempelig is om ons te benaderen. Wij zijn ervaringsdeskundigen, geen hulpverleners, maar inmiddels weten wij wel naar welke instanties we kunnen doorverwijzen. Wij hebben inmiddels een groot netwerk van ervaringsdeskundigen, professionals en lokale hulpverleners die wij inschakelen voor vrouwen die ons benaderen."

Vrouwen zijn soms zo gehersenspoeld door hun partner, dat zij niet meer bij machte zijn om te zien wat er gebeurt. “Wij noemen dat platgezegd een ‘mindfuck’. Dat was bij onze dochter ook. Die mannen zijn zó in de hersenen van de vrouw gekropen. Zij geloven alles wat de dader zegt. Je ziet ook vaak dat vrouwen die geslagen worden, hun aanklacht weer intrekken. Ze zijn mentaal helemaal kapotgemaakt.”

Oproep

Heb jij ook te maken (gehad) met controlerend gedrag, bedreiging of geweld door je ex-partner? Wat zijn jouw ervaringen met het melden van partnergeweld? Ben je nabestaande en wil je reageren? We zullen vertrouwelijk met je reactie omgaan.

Deel jouw ervaring
Documentatie uploaden
CAPTCHA
Deze vraag is om te controleren dat u een mens bent, om geautomatiseerde invoer (spam) te voorkomen.

Bedankt, je tip is verstuurd

Wat gebeurt er nu met mijn tip?

Bedankt dat je de tijd hebt genomen om het tipformulier in te vullen. Je tip is verstuurd naar de redacteur van het onderzoek. Wij publiceren niets met naam en toenaam zonder contact met je op te nemen. Soms krijgen we zoveel tips binnen dat het ons helaas niet lukt om iedereen een persoonlijke reactie te sturen. We vragen je begrip hiervoor. 

Benieuwd naar de impact van eerdere tips?

Van kamervragen tot petities en maatschappelijk debat: samen met jou pakken we systemisch falen en onrecht aan. Benieuwd naar de impact van eerdere onderzoeken en ingezonden tips? Bekijk dan nu ons track record.

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Ontvang iedere week onze beste verhalen in je mailbox.

Makers

Samen komen we verder

Ons onderzoek begint bij jou. Heb jij een tip of ervaring die je met ons wil delen? Laat het ons weten!

Heb jij een tip of ervaring die je met ons wil delen? Laat het ons weten!

Documentatie uploaden
CAPTCHA
Deze vraag is om te controleren dat u een mens bent, om geautomatiseerde invoer (spam) te voorkomen.

Bedankt, je tip is verstuurd

Wat gebeurt er nu met mijn tip?

Bedankt dat je de tijd hebt genomen om het tipformulier in te vullen. Je tip is verstuurd naar de redacteur van het onderzoek. Wij publiceren niets met naam en toenaam zonder contact met je op te nemen. Soms krijgen we zoveel tips binnen dat het ons helaas niet lukt om iedereen een persoonlijke reactie te sturen. We vragen je begrip hiervoor. 

Benieuwd naar de impact van eerdere tips?

Van kamervragen tot petities en maatschappelijk debat: samen met jou pakken we systemisch falen en onrecht aan. Benieuwd naar de impact van eerdere onderzoeken en ingezonden tips? Bekijk dan nu ons track record.