*Trigger warning: In dit artikel komen ervaringen met aanranding en seksueel overschrijdend gedrag aan bod.

"Het is hier creepy en afgelegen; het voelt hier gewoon heel onveilig.” Merel fietst vanuit Houten, het dorp waar ze woont, via een afgelegen plattelandsweg naar Utrecht. Het is, zo blijkt uit de Pointer-enquête waarop zo’n 10.000 vrouwen reageerden, een route die kenmerkend is voor het onveilige gevoel van vrouwen.

Dat begint voor Merel bij een donker viaduct op de Nieuwe Houtenseweg, waar eenieder zich ongezien zou kunnen verschuilen. Vervolgens fietst ze langs enerzijds een treinspoor en anderzijds een psychiatrische instelling, gevolgd door een opvang voor dakloze personen. “Ik ga altijd voorbereid op pad”, vertelt Merel. “Voordat ik op de fiets stap, deel ik mijn live-locatie met mijn vriendinnen. Zij weten waar ik ben als ik hier fiets.”

Een onveilig fietspad

Merel is niet de enige die dit fietspad als onveilig ervaart. Via de Pointer-enquête maakten 19 vrouwen melding van deze specifieke plek. Geen enkele locatie buiten de bebouwde kom kreeg meer meldingen dan dit fietspad. “Hier riep iemand een keer naar me dat ik ‘een lekker pijpmondje’ heb”, schrijft een van de respondenten. Of, een andere respondent: “Ik doe hier sneakers aan zodat ik sneller kan vluchten en klem sleutels tussen mijn knokkels.”

Eenmaal de Nieuwe Houtenseweg gepasseerd, moet Merel op de fiets door of langs het Beatrixpark in Utrecht. Ook hier is ze alert. Ze is niet de enige: in en rondom dit park ontving Pointer bijna vijftig meldingen van onveilige plekken. Sowieso blijken parken structureel als onveilig te worden ervaren: 93 procent van de vrouwen die een onveilige plek heeft gemeld, geeft aan dat ze zich onveilig voelt in parken.

Zo snel mogelijk naar huis fietsen

Zo ook Anniek, die in een studentenhuis aan het Beatrixpark woont: “Ik heb een keer meegemaakt dat een man naast me kwam fietsen en me lachend aankeek. Ik zei dat ik geen zin had in een gesprek, maar hij bleef lachen en naast me fietsen. Toen ik ging versnellen, ging hij ook versnellen, waardoor ik nog sneller ging fietsen. Met hartkloppingen ben ik zo snel mogelijk naar huis gefietst.” Uiteindelijk kon Anniek de man afschudden.

Een herkenbaar verhaal voor Merel. “Ik kwam terug van werk, het was 4 uur ‘s nachts, toen er een man achter me kwam fietsen. Meteen had ik er een naar gevoel bij. Hij ging allerlei dingen aan me vragen, bijvoorbeeld waarom ik zo laat nog buiten was. Omdat ik hem negeerde, werd hij boos en ging hij naar me schreeuwen. Op dat moment belde toevallig een collega, dus ik nam op, en daarna is die man heel snel weggefietst.” Merel voelde zich tijdens de interactie helemaal verstijven. “Je gaat in overlevingsmodus. Wat kan zo iemand me aandoen? Hoe kom ik hier zo snel en veilig mogelijk uit?”

‘Hij drukte me tegen de muur en zoende me’

Voorbij het park komt het uitgaansgebied in zicht. Ook hier, verdeeld over het centrum van Utrecht, melden tientallen vrouwen dat zij zich onveilig voelen. Ze schrijven Pointer over nagefloten worden, ongewenste aanrakingen of soms zelfs aanranding. Anniek is een van deze melders: “Mijn heftigste ervaring heb ik in een café meegemaakt. Ik kwam een wc-hokje uit en er stond een man. Voordat ik het wist had hij me in een greep tegen de muur gedrukt. Hij zoende me en kneep heel hard mijn keel dicht, waardoor ik amper lucht kreeg.”

Buiten de wc’s staan haar vriendinnen nietsvermoedend te dansen. “Ergens ben je dan zo dichtbij bescherming, maar die paar muren zorgen ervoor dat iemand gewoon zijn gang kan gaan. Want hij was sterker dan ik op dat moment.” Uiteindelijk laat de man haar los en kan ze terugkeren naar haar vriendinnengroep. Wanneer ze de bewaker vertelt over wat haar net is overkomen, is de dader alweer vertrokken.

In de kroegen en clubs van Utrecht

Om te laten zien hoe het is voor vrouwen om uit te gaan, gaan Isa en Anouk, twee journalisten van Pointer, met een verborgen camera een aantal kroegen en clubs van Utrecht in. Al snel worden ze door mannen ongevraagd de dansvloer opgetrokken, slaan mannen hun armen om hen heen en wordt een van hen in haar billen geknepen. Wanneer een van de mannen in zijn versierroutine benoemt dat ie “best wel een dirty guy” is, concludeert Anouk: “Ik ben er helemaal klaar mee!”