Felle kritiek van de gemeentes rond Den Haag op de prestaties van hun regionale ambulancedienst. Aanleiding vormen de nieuwe cijfers die we van de RAV Haaglanden ontvingen over de dekking in het gebied. Cijfers die we opvragen, omdat de waarschuwingen over onderbezetting die we van Haagse ambulancechauffeurs en verpleegkundigen kregen volgens hun werkgever niet kloppen. Posten in gemeentes rond Den Haag zijn volgens het personeel vaak onbemand, omdat de wagens dan in Den Haag rondrijden. Hierdoor zijn de teams nodeloos lang onderweg naar 112-meldingen in het zogenoemde ‘buitengebied’. We vragen voor ons dossier Spoedzorg RAV Haaglanden daarom hun weerwoord nader te onderbouwen.
Worden de gemeentes rond Den Haag inderdaad binnen de daarvoor gestelde tijd bereikt, zoals de dienst eerder stelde?
Het antwoord is: lang niet overal. Op de kaart die we maakten is dat duidelijk te zien. Ambulances in gemeentes als Wassenaar, Pijnacker en Midden-Delfland komen vaker te laat aan dan eigenlijk de bedoeling is. Dat werkt zo: ambulances rukken met zwaailichten en sirenes uit bij het vermoeden van een levensbedreigende situatie. Op zo’n moment gaat de klok tikken. Gerekend vanaf het 112-telefoontje moet zo’n wagen binnen 15 minuten ter plaatse zijn. De maatstaf voor kwalitatief goede zorg is hoog. Wettelijk gezien moet 95% van deze ritten in een regio binnen die tijd arriveren. In de regio Haaglanden wordt die grens nagenoeg gehaald, maar wanneer we de prestatiecijfers uitsplitsten per gemeente zitten er nogal wat verschillen tussen. Slechts in 2 van de 9 gemeentes wordt de norm gehaald. Met name Wassenaar reageert verbolgen: ‘De gemeente Wassenaar wil dat haar inwoners de ambulancezorg krijgen waar ze wettelijk recht op hebben.’
Wat vindt RAV Haaglanden hier van? Volgens het bestuur is het nu eenmaal zo dat ambulancevervoerders worden beoordeeld op hun prestaties binnen een regio en niet per gemeente. Dat gemeentes als Wassenaar hier kritisch op zijn begrijpt de ambulancedienst. ‘Wij zijn voornemens daartoe een bijeenkomst te beleggen met de betreffende wethouders. Daar zullen wij dan ook de effecten van reeds genomen maatregelen laten zien en bespreken welke additionele maatregelen nog volgen in 2017.’
Die maatregelen houden vooralsnog in: extra wagens en personeel. Maar volgens het bestuur betekent dit niet dat posten in gebieden rond Den Haag voortaan permanent bemand zullen zijn. ‘Als wij permanent ambulances stationeren in een gemeente met relatief weinig ritten gelegen buiten het centrum van Haaglanden, dan is dit niet de meest optimale manier van spreiding van de beschikbare ambulances. En realiseren we op regioniveau zeker geen 95 %. Immers, de meeste incidenten zullen zich daar voordoen waar de meeste mensen zijn.’
‘Met de actuele spreiding van ambulances kan in principe iedere melding binnen de tijdsnorm worden bereikt.’
Dat lijkt koren op de molen van het kritische personeel. Zij stellen dat de cijfers op regioniveau geflatteerd zijn, omdat ambulances bewust dicht bij Den Haag worden gehouden, waar de kans op een tijdsoverschrijding het kleinst is. Dat dit ten koste gaat van de bezetting in het buitengebied, calculeert RAV Haaglanden volgens hen in. Het gaat daar namelijk om veel minder ritten, waardoor slechte prestaties de meeste gemeentes nauwelijks invloed hebben op het totale percentage tijdsoverschrijdingen.
Het bestuur van RAV Haaglanden wil dat beeld nuanceren. Dat de overschrijdingen niet eerlijk verdeeld zijn klopt, maar hoe fors kan volgens de ambulancedienst snel vertekenen. ‘Het is moeilijk een stabiel beeld te realiseren. Tien overschrijdingen in Wassenaar geven procentueel een heel ander beeld dan tien overschrijdingen in Den Haag. Dit betekent dat de percentages kunnen fluctueren. Maar het zijn nog steeds tien overschrijdingen.’
Ringweg
Dat lijkt enigszins haaks te staan op de eigen cijfers. Een blik op de kaart en we zien dat juist in Wassenaar de prestaties al jaren stelselmatig onder die van andere gemeentes in het gebied liggen. In Pijnacker en Midden-Delfland is de trend al sinds 2013 neerwaarts. Op de vraag hoe bewoners uit die plaatsen even goed bediend gaan worden als hun familie of vrienden in de stad herhaalt het bestuur slechts hun eerdere stelling. ‘Met de actuele spreiding van ambulances kan in principe iedere melding binnen de tijdsnorm worden bereikt.’
Wat merken personeelsleden dan van de genomen maatregelen? Van hen horen we dat er nu gewerkt wordt met een nieuwe ring rond Den Haag, van waaruit ambulances al ‘rijdend paraat’ worden gehouden. Op die manier zijn ze zowel beschikbaar voor de stad als voor de omliggende gemeentes. Een anonieme medewerker: ‘Ze zeggen dat de auto’s zo op staan gesteld dat ze binnen 15 minuten overal ter plaatse kunnen zijn. Probleem is dat je dit alleen kunt garanderen als je een vrije auto hebt. Met name in de nacht is dat niet zo, want dan zijn die wagens in Den Haag aan het rijden. De extra capaciteit geldt namelijk alleen overdag, daarna rijden we weer kriskras door de regio. Wat dat betreft verandert er weinig.’
