De naaimachine ratelt. Anneke kijkt tevreden toe hoe haar moeder de groene, blauwe en oranje plasticjes onder haar vingers door laat glijden. Het resultaat mag er wezen: een tafelkleed en twee lampenkappen. Een goed einde voor deze snoepwikkels. Nu de rest van het zwerfplastic nog.

498 kilometer. Dat is de afstand tussen Pieterburen in Groningen en de Sint Pietersberg in Limburg. Het is het bekendste lange wandeltraject van Nederland en zeker door een miljoen mensen bewandeld. Anneke Kosse besloot, na een paar jaar werken in Canada, haar wandellust bot te vieren op de 26 etappes van het Pieterpad. ‘Toen ik terugkwam uit Canada vond ik Nederland natuurlijk klein, maar ook heel divers. Als je het Pieterpad wandelt, zie je dat goed.’

Overal seniorensnoepjes

De van origine Slagharense bancair onderzoeker wandelde een jaar lang in de weekenden van het noorden naar het zuiden van ons vlakke landje. Onderweg zag ze de mensen, de dialecten en de architectuur om zich heen veranderen. Maar een ding veranderde niet: ‘Overal kwam ik Antaflu-wikkels tegen. Op alle plekken waar ik wandelde. Ik ben ze gaan verzamelen.‘

We komen in contact met Anneke voor ons onderzoek naar de Plasticplaag. Met haar Antaflu-project wil ze de mensen om haar heen bewust maken van de rotzooi op straat en in de natuur. ‘Het zijn vooral senioren die die snoepjes nemen. Ik denk dat zij ze niet eens bewust in de natuur gooien. Als ze hun zakdoek uit hun zak halen, vliegt zo’n plastic wikkeltje gewoon per ongeluk weg. Maar het vormt wel een groot probleem.’ Inderdaad horen we in ons onderzoek vaker dat Antaflu een van de meest gevonden merken is als het om zwerfvuil gaat. In het bos, op het strand, in de tuin; we vinden de wikkels overal.

Slimme prullenbak geeft je koffie
Heeft Annekes verzamelproject wat opgeleverd? ‘De mensen om mij heen zijn zeker bewuster geworden. En ikzelf natuurlijk ook.’ Toen er een paar maanden na haar Antaflu-project een oproep in de krant stond om met ideeën te komen om de IJsseloevers schoon te krijgen, ging Anneke dus serieus zitten om een plan te bedenken. ‘Ik stuurde een voorstel in voor een slimme prullenbak. Iemand die daar iets inwerpt, krijgt een beloning in de vorm van een kopje koffie of gratis internet. Ik won en kreeg een klein startkapitaal om aan de slag te gaan met een prototype.’

Toch vinden we haar slimme prullenbakken, de B!N, nog niet langs de IJssel of andere rivieren. Waarom? ‘Het gaat allemaal traag, maar we komen wel steeds een stukje verder.’ Met studenten werkte ze aan het eerste concept. Inmiddels zijn er ondernemers die het prototype weer een stap verder brengen. ‘Ik zit nu weer in Ottawa voor mijn werk, daar probeer ik ook contacten te leggen. Dus het project loopt gewoon door. We hebben inmiddels de eerste ondernemer die kortingsbonnen beschikbaar stelt.’

Pieterpad: picknicktafels van gerecycled plastic

Kunnen gemeentes of Rijkswaterstaat haar niet helpen? Zou de overheid sowieso niet meer moeten doen om het zwerfvuil op te ruimen? ‘Opruimen is eigenlijk een laatste stap, vind ik. Het begint met het verminderen van plastic, en het recyclen van wat er al is.’ Daar ziet Anneke meer een rol voor de overheid weggelegd, bijvoorbeeld met statiegeld of door bedrijven te verplichten om gerecycled plastic te gebruiken. Anneke: ‘Langs het Pieterpad zagen we bijvoorbeeld picknicktafels die gemaakt waren van gerecycled plastic. Daar zit een deel van de oplossing: afval waarde geven.’

Makers