De Nederlandse tulp gaat steeds meer digitaal. Sinds 110 jaar vinden bloemenkwekers en -handelaren elkaar via bloemenveiling FloraHolland. Maar de wereld is veranderd. Digitalisering biedt nu iedere kweker en handelaar kansen om buiten de veiling om te werken. En steeds vaker gaan de producten van de kwekerij direct naar de handel. Dat scheelt kwekers en kopers kosten van het veilen. Het is beter voor het milieu, want het transport wordt beperkt en de bloemen en planten zijn eerder bij de klant.
Tulpen kunnen zonder de bloemenveiling
Winfried Versluis van FlowersConnect zorgt ervoor dat tulpen de weg naar de klant vinden.In 24 dagen groeit een tulp van bol naar bosje en vertrekt met hoes, barcode en de prijs erop direct naar de klant. Dat zijn vaak supermarkten en daarmee worden van tevoren contracten afgesproken over levering en de prijs. Ze noemen dat een directe stroom, en dat betekent dat de meeste tulpen niet meer via de traditionele veilingklok verkocht worden.
Luister naar de radio-reportage, deel III over de bloemensector:
Bloemen vaker verkocht buiten de bloemenveiling om
De 110 jaar oude veiling is opgericht door kwekers om ervoor te zorgen dat ze niet door kopers tegen elkaar uitgespeeld konden worden. Kwekers brengen hun planten en bloemen naar de veiling om de volgende dag tussen 6 en 8 uur via de klok verkocht te worden. De kweker bepaalt de beginprijs, als zijn producten op de klok verschijnen, bieden kopers (het afmijnen) op de bloemen en planten en dat bepaalt de uiteindelijke prijs.
Bloemen en planten willen zonder de veiling
Dat kan sneller en groener vond kweker Marco Stolze in 2016. Hij bedacht een digitale klok. Sinds 2018 veilt hij om 10 en om 14 uur en gaan de bloemen en planten direct vanaf de kwekerij naar de klant. Dus net als bij de grote tulpenkwekers maar wel via een klok. Want voor iets minder massaal gekweekte bloemen en planten is de klok een hele goede etalage en een evenwichtige prijsbepaler. Het digitale platform van Marco Stolze heet: clockonline.
Voor kweker Ad Dekkers is clockonline een uitkomst. Zijn kwekerij levert groene kamerplanten, de Scindapsus, en zijn kopers zijn de grote tuincentra. Doordat hij vanaf de kwekerij levert, komen zijn planten kakelvers bij de klant aan. Het scheelt transportkosten en daarmee is veilen via clockonline ook groener en goedkoper. En Dekkers is niet de enige die een alternatief voor de veiling gezocht heeft.
Vakvereniging Flora Futura peilde in een enquête onder kwekers en handelaren of ze op zoek zijn naar alternatieven voor de veiling: 59 procent reageerde daar positief op.
De Rabobank stelde vorig jaar vast dat er in de sierteeltsector vijf groothandels zullen overblijven die 60 procent van de markt zullen bedienen. Daarnaast 20 procent bedrijven die zich specialiseren en leveren aan bloemisten en de overige 20 procent gaat online, zoals de service-providers bij de tulpen.
De Rozenklok
Op 19 december werd bekend dat drie rozenkwekers het initiatief hebben genomen om met een speciale rozenklok te komen. De kwekers zijn lid van RFH.
Van Schilfgaarde, ceo Royal FloraHolland (RFH): 'De rozenklok is vanuit het collectief gezien, onverstandig. De huidige klok bepaalt de prijs die richtinggevend is voor de daghandel van die dag. Met een extra klok wordt de richtinggevende prijs ter discussie gesteld.'
Over het feit dat de traditionele klok al jaren in percentage van de totale omzet afneemt ziet Van Schilfgaarde een kentering. Afgelopen jaar heeft de klok het beter gedaan dan de directe handel. De klok blijft superbelangrijk zegt hij, ook in de directe handel.
De strategie van RFH zorgt voor veel commentaar en zorgen bij kwekers en kopers. Van Schilfgaarde: ‘Wij, als RFH, ik als ceo, hebben ervoor gekozen om ons zelf te disrupten, wij hebben gekozen om zelf naar een totaal nieuw digitaal systeem te gaan’. Dat doen we op gestructureerde wijze. Een deel van onze leden wil sneller en ontwikkelt ‘speedbootjes’, ‘daar zijn we niet tegen maar doe het met ons samen’.
Op de vraag waarom de weerstand tegen het tempo en de manier waarop de strategie doorgezet wordt, groot blijft, zegt Van Schilfgaarde: de kunst is om vanuit de gebruiker te denken. Een aantal mensen weet dat want die denken mee met ontwikkelen (cocreatie) en de mensen die er nog niet in geloven moeten we meenemen en mogelijkheden geven en ‘daar moeten we echt in verbeteren en dat gaan we ook doen’.