De kleinschalige zorginstelling in het Limburgse Roggel biedt plek aan ruim 20 kwetsbare cliënten. Naar eigen zeggen zijn ze een plek voor ‘mensen die in hun functioneren behoefte hebben aan extra ondersteuning’. Cliënten wonen verdeeld over zes woningen in het dorp en krijgen dagbesteding op de zorgboerderij, waar ze dieren verzorgen, het bos onderhouden en klussen op het erf, aldus hun website. De belofte van The Horse Valley: structuur, regelmaat en rust en zorg in overleg met cliënt, ouders of hulpverleners. Ook zou er 24 uur per dag begeleiding zijn.

Poep scheppen en varkens voeren

Maar oud-cliënten, familieleden en voormalig medewerkers spreken dit beeld tegen. Aan Pointer vertellen ze onder andere dat er geen concreet behandelplan werd opgesteld. Oud-cliënt Livia Agholor: “Volgens hen zou het samenwerken op de Heide, oftewel de dagbesteding, mijn behandeling zijn, samen met mijn medicatie.”

Onder deze dagbesteding valt poepscheppen en kangoeroes en varkens te eten geven, vertellen betrokkenen. “Als het -8 was, moest je met je blote handen het ijs uit het water slaan en de waterbakken schoonmaken”, zegt Livia. Een oud-medewerker, die anoniem wil blijven, vult aan: “In de maanden dat ik er werkte was het winter en ijskoud. Cliënten stonden daar in hun zomerschoenen en zomerjasjes zonder handschoenen of werkkleding hun ding te doen.” Reinald Janssen, vader van een voormalig cliënt, beaamt dit. “Het was bizar. Mijn dochter zei achteraf: ‘Ik had beter in de gevangenis kunnen zitten’.”

Ook spreken oud-medewerkers over verschillende incidenten. Een andere oud-medewerker, die ruim 3 jaar bij The Horse Valley heeft gewerkt, vertelt: “Er woonde een vrouw met een verstandelijke beperking, die zware epilepsie had. Maar ook zij moest elke dag naar de dagbesteding komen om te werken. Door die epilepsie viel ze soms van haar fiets, en dan lag haar gezicht open of had ze bijvoorbeeld haar tanden gebroken. Ze moest meerdere keren naar het ziekenhuis, maar bij de zorginstelling werd benadrukt dat er vermoedens waren dat ze zich aanstelde of dat ze dat inzette.”

Psychiater amper aanwezig

Ook zou er een psychiater aan de zorginstelling verbonden zijn, die amper iemand ziet, vertellen oud-medewerkers en -cliënten. Zo stelde deze psychiater bij oud-cliënt Achraf Laassiba ‘oppositioneel opstandige stoornis’ vast. Maar hij vertelt: “Ik heb haar nooit gekend.” Een oud-medewerker legt uit: “Er werd door de sociaal-psychiatrisch verpleegkundige naar de psychiater gebeld, een probleem werd besproken en op basis daarvan werd bij een cliënt met medicatie gestart. Niemand heeft zover ik weet ooit bloed hoeven prikken, of met een psychiater moeten afstemmen hoe het daarna ging.”

Eline Linthorst, universitair docent gezondheidszorg, reageert op deze werkwijze: “Op het moment dat je een diagnose stelt, hoor je iemand fysiek te kunnen zien. Dan volstaat het niet om een omschrijving te geven van het gedrag of wat er met iemand aan de hand is. Dat is zeer ongebruikelijk.”

Ook Natasja Bonaparte, wiens zoon een tijd in The Horse Valley woonde, is niet te spreken over de geleverde zorg door de psychiater. Haar zoon heeft autisme, en last van paniekaanvallen en depressie. “Voor het gebruik van antipsychotica en antidepressiva moet om de zoveel tijd een check-up worden gedaan. Maar dat gebeurde niet.” Als ze de mentale en fysieke gezondheid van haar zoon in korte tijd flink ziet afnemen, gaat ze met hem naar de huisarts. “Bij terugkomst werd zijn huid vol gescholden en kreeg hij de vraag hoe hij mij durfde in te schakelen om naar de huisarts te gaan.”

Isoleren en kleineren

Meerdere betrokkenen spreken ook over het isoleren en kleineren van cliënten. “Alles wat buiten de zorglocaties valt, werd zwartgemaakt. Je eigen familie werd tegen je opgezet”, vertelt Livia. “Wij zouden gedoemd zijn om te falen, nooit iets bereiken in ons leven en we zouden überhaupt blij moeten zijn dat ze ons aannamen. Geen enkele andere zorginstantie zou ons willen. Je voelde je waardeloos, je voelde je minder dan minder.”

In een rapport van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd valt te lezen dat zij een signaal ontvingen over de kwaliteit van zorg en de patiëntveiligheid bij The Horse Valley. ‘Cliënten mochten bijvoorbeeld geen vrienden ontvangen, waarmee hun vrijheid wordt ingeperkt’, aldus het rapport, waarin meerdere verbeterpunten worden aangedragen.

Bezorgde ouders voelen zich machteloos. Als ze aan de bel trekken bij de eigenaren, krijgen ze weinig informatie, omdat hun kinderen ouder dan achttien zijn. “Wij stonden bekend als terror-ouders, zo noemden de eigenaren ons”, vertel vader Reinald Janssen. “Omdat wij contact wilden met ons kind.”

Hoge winsten

Normaal gezien houdt een zorginstelling niet zo veel winst over, hooguit een paar procent. Maar de jaarrekeningen van The Horse Valley laten iets anders zien: zij maakten sinds 2021 bijna elk jaar ruim 20 procent winst. Hilco van Elten, universitair hoofddocent accounting aan de VU en verbonden aan de Erasmus School of Health Policy & Management: “Dit is absoluut niet wat je verwacht bij een zorginstelling. Het is ook een stichting, die in principe geen winstoogmerk heeft. Dat betekent niet dat je geen winst mag maken, maar je moet ook niet als doelstelling hebben om zoveel mogelijk winst te maken. Als ze dat wel doen, dan roept dat vragen op.”

Het eigen vermogen van de zorgaanbieder groeide van ongeveer een miljoen in 2021 naar bijna 2 miljoen in 2023. En inmiddels bedraagt het eigen vermogen in 2025 2,1 miljoen euro. “Het is eigenlijk niet mogelijk om structurele hoge winsten te maken, en toch goede zorg te leveren”, gaat Van Elten verder. “Er bestaat in Nederland een druk op de zorg en we willen de zorgkosten beperken. Dat betekent dat de tarieven die zorginstellingen betaald krijgen, ook beperkt zijn.”

Reactie

In reactie op het onderzoek van Pointer laat The Horse Valley schriftelijk weten: “Het personeel wordt ingezet volgens de wettelijke normen. Begeleiding wordt afgestemd met de cliënt en betrokken partijen, zoals de mentor en de voogd. Familieleden zijn altijd welkom”, aldus The Horse Valley. “Bij calamiteiten is er altijd binnen 5 minuten bevoegd personeel aanwezig, ook 's nachts.”

Over de psychiater zegt de zorginstelling: “Die ondersteunt bij het aanvragen van zorg en dat die daarbij altijd persoonlijk contact heeft met de cliënt. Indien passend biedt zij ook medicatiebegeleiding en gedragsbehandeling. De inspectie heeft tijdens een bezoek geen grensoverschrijdend gedrag geconstateerd. De aanbevelingen en verbeterpunten van de inspectie zijn inmiddels deels uitgevoerd.” Met betrekking tot de hoge winsten reageren ze: “Er worden geen winstuitkeringen gedaan en alle gelden staan ter beschikking van de stichting.”

Zorgverzekeraar VGZ, verantwoordelijk voor het uitbetalen van de zorggelden in de regio namens de Rijksoverheid, ontving eerder ook klachten over de kwaliteit van zorg en administratie bij de zorginstelling. De verzekeraar heeft niet kunnen vaststellen dat The Horse Valley in strijd handelt met regels of voorschriften, maar vinden het hoge winstpercentage “wel reden voor gesprek met de organisatie”.