“De receptioniste van de vruchtbaarheidskliniek lachte me keihard uit toen ik belde en vroeg of het mogelijk was om als alleenstaande man een embryo te maken met een eiceldonor.” David Watkins is één van de eerste alleenstaande mannen in Engeland die via een draagmoederconstructie een kind heeft gekregen, dat hij ook alleen zal opvoeden.
Sinds 2019 is in Engeland de wet verruimd waardoor single mannen, als David, met een draagmoeder nu ook het behandeltraject in mogen. “Er is het idee dat je als man alleen geen kind kan krijgen. Dat een kind een moeder nódig heeft. Maar mijn zoon krijgt zoveel liefde van mij, zijn familie, zijn grootouders. Weet je, de afwezigheid van een moeder wordt niet door hem gevoeld. Voor sommige mensen is dat een ontwrichtende gedachte.” En, voegt David eraan toe,“natuurlijk had ik de hulp nodig van twee geweldige vrouwen om daar te komen. De eiceldonor en de draagmoeder.“
Davids zoontje Miles is nu 1,5 jaar oud. Een lief, druk spelend ventje en hij is gek op boekjes. “Ik ben een bewust alleenstaande vader. Ik had altijd al een grote kinderwens,” vertelt David. “Maar ik ben ook homo, dus dat vormde een obstakel om vader te worden. Ik heb nooit echt het verlangen gehad om een relatie met een andere man te hebben. Ik ben een happy single.” Maar zijn verlangen om vader te worden werd met de jaren juist sterker.
Dilemma’s van dokters
In de driedelige KRO-NCRV Original docuserie Dilemma’s van dokters worden stellen en alleenstaanden met een grensverleggende kinderwens gevolgd. Het vinden van een draagmoeder is moeilijk in Nederland. In de serie reist Marieke Schoonenberg van vruchtbaarheidskliniek Nij Geertgen daarom samen met haar collega-gynaecoloog Marieke Verhoeven van AmsterdamUMC naar Engeland waar een draagmoederbank is opgericht. Hier kunnen ook alleenstaande mannen met een kinderwens terecht. Want waarom zou een alleenstaande vrouw wel alleen een kind mogen krijgen en een alleenstaande man niet?
Uitzending: maandag 13 juni, dinsdag 14 juni en woensdag 15 om 22.15 uur bij KRO-NCRV op NPO 2, en via NPOStart
David is gaan onderzoeken of adoptie een mogelijkheid was. “Maar dat voelde niet goed. Wat ik echt nodig had, was 100 procent controle over mijn kind. Ik neem alle beslissingen.” En dus was er voor hem maar één andere optie en dat is een draagmoederschapsconstructie. Alleen: hij werd niet toegelaten tot de speciale agencies en de vruchtbaarheidsklinieken die dit regelen in Engeland. De procedure was toen nog alleen beschikbaar voor homokoppels of heterostellen.
Draagmoederbanken
In Engeland zijn er al jaren draagmoederbanken. Organisaties die draagmoeders en wensouders met elkaar mógen koppelen. In Nederland is dat nog verboden. Er ligt wel een conceptwetsvoorstel dat dit wellicht mogelijk gaat maken. Maar nu is het in Nederland zelfs nog strafbaar als een wensouder of draagmoeder publiekelijk kenbaar maakt dat ze zoekende zijn.
“Ik weet het nog precies," gaat David verder. "In januari 2019 werd ik opeens gebeld door de agency die zei: ‘welkom bij de organisatie’. Het was echt geweldig. Eindelijk kon ik op zoek naar een draagmoeder.” Via een soort Tinderapp zijn het de draagmoeders die de wensouders uitkiezen voor wie zíj een kindje zouden willen dragen. "Het is heel strikt geregeld. Je moet als wensouder dus afwachten tot de draagmoeder naar jou toe komt. Dat voelde heel onzeker en kwetsbaar." Agencies willen niet dat vrouwen die zich beschikbaar stellen zich onder druk gezet voelen of overladen worden met berichten van wensouders. Net als in Nederland is er ook een groot tekort aan Britse vrouwen die willen dragen voor een ander. Uiteindelijk ontmoet David 3 jaar geleden de draagmoeder van zijn zoon: Fay.
David omschrijft het traject als één groot avontuur om Miles uiteindelijk te krijgen. Voor hem is de band met de draagmoeder erg belangrijk. “Ik klikte gewoon heel goed met Fay. Ze is nuchter, ontspannen en heeft een leuke familie. Het vertrouwen was er gewoon. Ze was altijd heel duidelijk dat het míjn zwangerschap was en betrok me overal bij. Ze stuurde me foto’s, ik mocht haar buik voelen en ik uiteindelijk was ik bij de bevalling. Ik kreeg direct mijn zoon in m’n armen, een heel bijzonder moment.”
"Ik denk dat het niet echt begrepen wordt dat een man zo'n vaderlijk verlangen kan hebben." David heeft veel veroordelende reacties gehad als 'het is een transactie’ en ‘het kind als handelswaar'. Volgens hem komt dit voort uit onbegrip. “Dat de wet verandert betekent niet ook gelijk dat de maatschappij mee verandert. En het is ook niet de realiteit van wat er gebeurt in draagmoederschapsrelaties. Deze kinderen zijn geliefd, ze zijn gewild. De wensouders zijn in deze relaties net zo kwetsbaar, zelfs kwetsbaarder dan de draagmoeders. Al jaren krijgen in dit land vrouwen alleen kinderen. Waarom dan ook niet alleenstaande mannen?"
Meer informatie is te vinden op de website www.dadbe.uk
De KRO-NCRV Original docuserie Dilemma’s van dokters: wie krijgt een kind? is te zien op maandag 13 juni, dinsdag 14 juni en woensdag 15 juni om 22.15 uur bij KRO-NCRV op NPO 2 en via NPOStart
