‘Ik vind het schandalig wat hier is gebeurd.’ We zitten bij tipgever Henk aan de keukentafel. Verontwaardigd en aangedaan vertelt hij ons waarom hij ons heeft benaderd voor het onderzoek Wilsonbekwaam. Zijn zus Betty heeft haar laatste wil laten optekenen een jaar voor haar dood. En Henk staat er niet in, maar de bewindsvoerder wel. ‘Mijn zus heeft haar hele leven in een instelling voor verstandelijk beperkten gewoond en had dit testament nooit mogen tekenen. Het gaat niet om het geld, het is een principekwestie.’
Henk laat foto’s en filmpjes zien van zus Betty. Daarop is duidelijk te zien dat zij een verstandelijke beperking heeft. Henk: ‘Dat kon niemand ontgaan, ook een notaris niet.’ Betty heeft een hersenbeschadiging opgelopen tijdens de bevalling, zo vertelt hij. Dat zij zelf een afspraak bij de notaris heeft gemaakt, lijkt hem onwaarschijnlijk. ‘Ze heeft de lagere school niet afgemaakt, kon nauwelijks lezen en schrijven en werkte op een sociale werkplaats. Bovendien kende ze de waarde van geld niet.’
Bewindvoerder
Dat zijn zus een jaar voor haar overlijden een testament heeft laten opmaken, verbaast hem zeer. Hij komt er pas achter als zij vorig jaar op 77-jarige leeftijd komt te overlijden. ‘Ik bleek niet langer in het testament te zijn opgenomen.’ Alle bezittingen gaan – zo heeft Henk later gehoord – naar de bewindvoerder van zijn zus.
‘Betty was absoluut niet wilsbekwaam om deze beslissing te nemen’
Jarenlang is de moeder van Henk bewindvoerder geweest van zus Betty. Na haar overlijden zocht de instelling contact met Henk of hij de bewindvoering van zijn zus op zich wilde nemen. ‘Het leek mij op dat moment verstandiger om het uit te besteden aan iemand die er verstand van heeft. Ik heb de zorginstelling gevraagd of zij konden regelen dat er een professionele bewindvoerder werd aangesteld. Met de kennis van nu heb ik daar wel veel spijt van. Maar wie had gedacht dat dit zou gebeuren?’
Protocol notaris gevolgd?
Henk vraagt zich af hoe het kan dat een notaris deze akte heeft laten passeren. Eerder berichtten we al over het protocol dat een notaris moet volgen als hij twijfelt aan de wilsbekwaamheid van zijn cliënt. Een notaris moet extra alert zijn – zo lezen we in het stappenplan – als iemand bijvoorbeeld in een zorginstelling woont, een verstandelijke beperking heeft en onder bewind staat.
Voor Betty golden deze 3 indicatoren zeker. Tipgever Henk twijfelt daarom of de notaris hier zijn werk wel goed heeft gedaan en het protocol heeft gevolgd. Als hij navraag doet bij de notaris laat deze weten dat hij Betty ’op haar niveau’ wel degelijk wilsbekwaam achtte. Henk vraagt zich af hoe de notaris de wilsbekwaamheid heeft vastgesteld van zijn zus. Daar hoort hij vervolgens niets meer op. ‘Ik begrijp niet dat dit zomaar heeft kunnen gebeuren en dat dan ook nog de bewindvoerder in het testament terechtkomt.’
‘Ook geen fotootje’
Hij benadrukt dat het hem niet om het geld gaat. ‘Ik weet niet eens om welk bedrag het gaat, ik ga uit van 0 euro. Maar ik heb ook geen enkel fotootje of iets uit haar nalatenschap, dat is mij met het opstellen van dit testament ook afgenomen. Het is een principekwestie geworden. Ik vind het schandalig dat dit heeft kunnen gebeuren.’
Henk onderzoekt nu de mogelijkheid om het testament te laten vernietigen. Maar dat is niet eenvoudig. ‘Ik moet nu bewijzen dat mijn zus niet wilsbekwaam was tijdens het tekenen van het testament. Maar daarvoor heb ik inzage nodig in medische dossiers van mijn zus. En daar loop je al snel aan tegen privacy. De instelling heeft vanwege het beschermen van privégegevens geweigerd mee te werken en inzage te geven in haar medisch dossier.’
