De vier redacties van Pointer- televisiemakers, de dataredactie, de regiojournalisten van ReportersNL en de radioreporters - hebben voor Kerstmis hun mooiste en passendste verhaal gekozen.
Jehova’s Getuigen
Dit jaar vond er een bijzonder proces plaats in België. Daar vroegen ex-Jehova’s Getuigen de rechter om een uitspraak over het feit dat de geloofsgemeenschap een contactverbod oplegt als je uittreedt.
De Jehova’s Getuigen is een gesloten gemeenschap die vergaande gevolgen heeft voor een normaal sociaal leven. Als je geen Jehova meer wil zijn maar je familieleden zijn dat nog wel, mag je geen contact meer met ze hebben. Edi Visser en Patrick Haeck hebben de consequenties van het contactverbod zelf meegemaakt en weten dat ex-Jehova’s schade oplopen van de manier waarop ze geëxcommuniceerd worden. Haeck spande de rechtszaak aan. De rechtbank in België heeft de geloofsgemeenschap veroordeeld, want met het contactverbod overtreden de Jehova’s de Wet op discriminatie. In Nederland gaan ex-Jehova’s ook naar de rechter. Naar aanleiding van de uitzending is er een comité opgericht om de zaak voor Nederland te onderzoeken. Inmiddels zijn er twee aangiftes gedaan. Uiteindelijk willen ze met 15 tot 30 mensen een collectieve aangifte doen.
De radioreportage is van Sofia van Nuffel en Wil van der Schans van Pointer. In 2022 zullen radio én televisie aan het vervolg aandacht besteden.
Jehova's Getuigen naar de rechter
Plasticafval in het bos
Iedereen die deze Kerstdagen gaat wandelen op paden van Staatsbosbeheer kan een pad tegenkomen dat bezaaid is met plastic. Dat pad is dan gemaakt van menggranulaat, bouwafval dat vooral gebruikt wordt voor asfaltwegen maar dus ook in het bos. De norm is dat er in menggranulaat 1 procent afval mag zitten. Maar als je 50 kilo grond neemt waarvan 1 procent plastic dan is dat een enorme berg. Tot verontrusting van wetenschappers. Want de kleine plastic deeltjes komen uiteindelijk verpulverd in het grondwater en van dat grondwater wordt drinkwater gemaakt.
Uit het onderzoek kwam ook naar voren dat Staatsbosbeheer 3000 kilometer wandelpaden heeft maar niet weet waar dat menggranulaat precies ligt. Het gevolg van de uitzending was dat de norm van 1 procent onderzocht wordt, de mate van vervuiling van het grondwater én Staatsbosbeheer zal onderzoeken of het mogelijk is geen menggranulaat meer te gebruiken. Want ze gaven eerlijk toe, het is een geldkwestie. Menggranulaat is goedkoper dan andere materialen om een bospad mee te maken.
Silvia Geurts en Justus Cooiman maakten de tv-uitzending van Pointer en volgend jaar zal Pointer verslag doen van het vervolg.
Plasticafval in de bossen
Vastgoedboeken in Leiden
In Leiden is het ontroerendste verhaal van de serie over vastgoedboeken van Pointer gevonden. Het onderzoek naar de Vastgoedboeken uit de Tweede Wereldoorlog is een groot dossier waar de redactie al anderhalf jaar aan werkt. In deze Vastgoedboeken zijn de onteigende Joodse woningen vastgelegd. De bewoners werden in het begin van de oorlog door de Duitsers uit hun huizen verdreven en vervolgens verkocht de bezetter die huizen.
De meeste huizen werden gekocht door NSB-ers. Totdat het onderzoek in Leiden een heel ander verhaal opleverde. Daar vond Pointer een huis dat door twee buurmannen was gekocht van de Duitsers om het na de oorlog weer aan de rechtmatige eigenaar terug te geven. Zonder er geld voor te willen hebben. Dat was heel uitzonderlijk. De verhalen die uit het werk van Pointer zijn voortgekomen hebben ertoe geleid dat inmiddels bijna 80 gemeenten zelf onderzoek zullen gaan doen naar de Vastgoedboeken.
Datajournalist Thomas Mulder heeft het Leidse verhaal gemaakt. Pointer gaat door met onderzoek naar bijvoorbeeld notarissen die ook een rol speelden tijdens de aan- en verkoop van de onteigende huizen.
Vastgoedboeken: Leiden
ReportersNL in Meerssen
ReportersNL vertelde in de zomer over het dorp Meerssen in Limburg dat al zou moeten fuseren met bijvoorbeeld Maastricht maar dat al jarenlang niet wil. De inwoners van Meerssen zijn vastbesloten het dorp voor zichzelf te houden. In 2017 liet de gemeenteraad zelf een onafhankelijk onderzoek doen naar de haalbaarheid om zelfstandig te blijven. Bureau Berenschot concludeerde dat Meerssen alléén geen bestaansrecht heeft. Daar kwam nog bij dat het ook een probleem was om ambtenaren te vinden die in zo’n klein dorp (ruim 7000 inwoners) wilden werken.
Jeroen Geerts, verslaggever van De Limburger onderzocht hoe de situatie er nu voor staat. In 2022 zijn de gemeenteraadsverkiezingen. De gemeente Meerssen heeft nog steeds een personeelstekort, maar ondertussen wel een degelijke begroting. Ze hadden een paar meevallers en ze kregen meer geld uit het Gemeentefonds. Zoals het er nu naar uitziet zet Meerssen ook voor de komende 4 jaar in op de status van zelfstandige gemeente.
De reportage is van Joost Wilgenhof en Jeroen Geerts van De Limburger zal van de ontwikkelingen verslag blijven doen.
ReportersNL: Meerssen