Het is een opvallend filmpje op Facebook dat al een aantal jaar rondgaat: een paar dieren, die sterk lijken op wolven, worden vervoerd achterin een auto. Zo zou de wolf in Nederland terecht zijn gekomen, is de suggestie erbij. Het wilde dier zou dus bewust door mensen zijn uitgezet in ons land. Is dit zo? Pointer zoekt het uit. Onze research leidt ons naar Spanje en Zwitserland.

De wolf is terug en zorgt voor veel discussie. In ons onderzoek ‘Van wie is de natuur?’ spreken we mensen die zich zorgen maken over de wolf. Regelmatig verschijnt in verschillende Facebookgroepen het onderstaande filmpje. Zo ook op 8 oktober 2022. Het filmpje wordt geplaatst in een Facebookgroep met de tekst ‘zo komt de wolf hier’. Op de beelden is te zien hoe iemand een groep vermeende wolven filmt. Ze zitten opgesloten in de achterbak van een auto. Maar wat zien we hier op de video?

Factcheck: deze wolven zijn niet uitgezet in Nederland

Wolven of honden?

Op het eerste gezicht lijken de dieren op wolven. We beginnen met het bellen naar Glenn Lelieveld, coördinator van het Wolvenmeldpunt van de Zoogdiervereniging. Hij heeft voor ons naar de video gekeken. Of het écht om wolven gaat, is volgens hem moeilijk te zeggen. De uiterlijke kenmerken komen overeen, vertelt Lelieveld, maar dat het om wilde wolven gaat is volgens hem onwaarschijnlijk. “Je hebt veel menskracht en heel veel uren werk nodig om een wolf te vangen. Deze hele auto zit vol en dat krijg je met wilde wolven niet zomaar voor elkaar.” Daarnaast valt hem iets op aan het gedrag. “Ze reageren allemaal zo mak en laten het over zich heenkomen. Eentje zit rustig om zich heen te kijken, die is dit gewend.” Hij denkt dat het hier gaat om dierentuindieren. “Ik weet niet hoe ze dit anders voor elkaar zouden kunnen krijgen. Het zijn in ieder geval geen wilde dieren.”

Dat de video in Nederland zou zijn opgenomen, noemt hij ‘de grootst mogelijke onzin’. “Je mag hier wolven op deze manier niet houden of vervoeren. Zelfs een dierentuin mag dit niet. Ik ken geen enkele mogelijkheid waarbij je zoveel wolven, wild of niet, bij elkaar in een hokje krijgt in Nederland.”

De tv-uitzending over hoe de wolf in Drenthe voor veel onrust zorgt kijk je hier:

Uitzending wolf

Uitzending: In de ban van de wolf

De zoektocht

We gaan op onderzoek uit om de bron én de juiste context te achterhalen. We maken een aantal screenshots van de video en via reverse image search, waarbij je op basis van een screenshot probeert te achterhalen waar dat beeld eerder is gepubliceerd, proberen we erachter te komen waar en wanneer de video eerder is geplaatst. Hierbij krijgen we hulp van onze OSINT-community en dan krijgen we ineens resultaat. De video staat op een Spaanstalig forum. Daar vinden we een link naar een andere Spaanse website. Als we die website bezoeken, blijkt het bericht verwijderd te zijn. Via de Wayback machine, een digitaal archief dat websites archiveert, komen we wel bij het originele bericht terecht. In het bericht van 18 mei 2017 wordt gezegd dat deze dieren zijn gesignaleerd in Asturië, een regio in het noorden van Spanje. De video zou zijn gemaakt bij een tankstation tussen Posada en Llanes.

Op Google Maps kijken we naar tankstations tussen deze twee Spaanse plaatsen en ééntje langs de snelweg valt op. Via Street View zien we een oranje bord met in witte letters geschreven; Tienda (winkel in het Spaans). Dat bord zagen we ook terug in de video. De originele video is een dag eerder, op 17 mei 2017, geplaatst op Facebook door een Spanjaard.

Filmset

In een reactie onder de originele video lezen we dat het mogelijk zou kunnen gaan om wolfshonden die zijn ingezet op een filmlocatie voor de serie La Zona van Movister+, de Spaanstalige streamingsdienst. We nemen contact op met het Spaanse productiebedrijf van de serie, Kubik. Ze verwijzen ons door naar een externe producent. Deze laat ons weten dat ze inderdaad wolven-acteurs hebben gebruikt in de serie La Zona. Die gedeeltelijk is opgenomen in de regio Asturië in Spanje. Ze bevestigen dat de opnames plaatsvonden in het voorjaar van 2017.

We lijken een stapje dichterbij te komen. Het lijkt aannemelijk te zijn dat deze wolven dus wellicht geen wolven zijn die in Nederland zijn uitgezet, maar een functie hadden als wolven-acteur in de serie. We krijgen van de producent de gegevens van het dierentrainingscentrum in Zwitserland, bij wie zij de wolven hebben ingehuurd. Het dierentrainingscentrum Horkai geeft inderdaad aan te hebben meegewerkt aan de serie La Zona. Maar ze kunnen ons zoveel jaar na dato niet vertellen of deze wolven hun dieren zijn. De video is niet gemaakt door het bedrijf.

We gaan terug naar het begin. Dat deze dieren zijn uitgezet in Nederland, lijkt vrij onwaarschijnlijk. Als de wolf wil, komt hij op eigen kracht naar ons land en daar heeft hij volgens Glenn Lelieveld geen auto voor nodig. “Hij heeft vier poten en die werken prima.”

Dit onderzoek is gedaan in samenwerking met de OSINT-community van Pointer. Wil je ook meehelpen aan onderzoeken? Lees hier meer over de community.

Makers