‘Het is even wennen, over een jaar hoor je het niet meer.’ Dat waren de woorden van één van de café-eigenaren op de eerste bewonersbijeenkomst. Opgetrommeld met een flyeractie om te protesteren tegen het terraslawaai van het nieuwe café bij mij op de hoek.
Sinds de komst van het café verandert mijn rustige woonstraat in Amsterdam Oost ’s avonds laat in een soort uitgaansgebied. Zo klinkt het tenminste. Wanneer ik in de late uren mijn raam openzet, komt er een enorme bak herrie over me heen.
Terugkomend op de woorden van de café-eigenaar: nee, het went niet. Sterker nog, de hinder en irritatie neemt toe omdat er niets aan de geluidsoverlast van het enorme terras gedaan wordt. Tot in de kleine uurtjes zit het bomvol met luidruchtige, aangeschoten cafégangers. En het lawaai wordt steeds indringender naarmate er meer alcohol vloeit. Een geluidsdeskundige die wij raadpleegden, noemde het met een mooi woord het ‘foyereffect’. Hoe drukker het café wordt, hoe harder mensen gaan praten om boven elkaar uit te komen. Dus juist op de late avond als ik ga slapen, wordt het geluid steeds harder.
Door de week sluit het café om 01.00 uur en in het weekend om 03.00 uur. Terwijl bij mij de wekker ’s morgens alweer om 07.00 uur gaat. En dat is ook het hele punt. Met dat terras zou ik best kunnen leven als de sluitingstijden van het café rekening zouden houden met mijn nachtrust en dat van andere omwonenden.
Hutje op de hei
Nou sta je al snel met 1-0 achter als je klaagt over horeca of andere vormen van geluidsoverlast. Dat merken wij bij vrijwel alle tipgevers die we spreken voor ons onderzoek Geluidsoverlast. Vooral als je in Amsterdam woont. Klagers over geluid worden vaak weggezet als zuurpruimen die niet van het leven kunnen genieten. Dan ga je toch op een hutje op de hei wonen’, is vaak de eerste reactie. ‘Lawaai hoort nou eenmaal bij de stad.’
Ik betrap mezelf op een gedachte die ik vaker heb. Hoe zal de cafébaas zelf erbij zitten? Woont hij ook tegenover een café met lallend uitgaansvolk? Of in een mooie, rustige villa in Amsterdam-Zuid, bij elkaar verdiend met de omzet van alle succesvolle cafés die hij de afgelopen jaren heeft geopend?
Horecavoorzieningengebied
Stadsdeel Oost geeft ruim baan aan nieuwe cafés en terrassen, sinds een aantal jaar geleden verschillende straten werden aangemerkt als ‘horecavoorzieningengebied’. Cafés in deze ‘horecaclustergebieden’, zoals het café bij mij op de hoek, mogen extra lang openblijven. Tot 02.00 uur lees ik in de Horecanota van stadsdeel Oost (2012). Hoe het komt dat het café bij mij tot 03.00 uur open mag blijven, is mij altijd nog een raadsel.
Dat het café op de hoek zit van een rustige woonstraat maakt de beleidsmakers en cafébazen kennelijk niets uit. Opvallend is dat in het drukke centrum van Amsterdam wél meer rekening wordt gehouden met omwonenden. Toen ik laatst in een café aan de Nieuwmarkt was, een druk uitgaansgebied in hartje centrum, werd het terras al om 23.00 gesloten. En na wat speurwerk blijkt dat ook andere buurten veel minder ruime sluitingstijden hanteren dan stadsdeel Oost.
Meer protest tegen herriecafés
Wij zijn overigens niet de enige bewoners met dit probleem. Ook in een nabijgelegen buurt protesteerden bewoners tegen de nachtelijke overlast van terrasbezoekers, lees ik in het Parool uit 2014. Bewoners verlieten daar in het weekend hun woning vanwege de herrie of sleepten ’s nachts hun matras naar de achterkant van hun woning.
Ik zoek contact met een van die bewoners om te horen hoe zij het probleem met het café hebben getackeld? ‘Niet’, mailt hij mij. Er werd helemaal niets met de prostesten van omwonenden gedaan. ‘Er zat uiteindelijk niets anders op dan verhuizen.’
Stadsdeelbestuurder Thijs Reuten zei destijds in het Parool: 'Signalen over overlast nemen we heel serieus. Als er erg veel overlast blijkt te zijn, kan dat een aanpassing van het horecabeleid op dit punt betekenen. Maar nu een vergunning is verleend op grond van dat beleid, kun je die niet zomaar intrekken.'
Met dat soort cirkelredeneringen moet je het kennelijk als bewoners doen. Terwijl ik in de Horecanota van Stadsdeel Oost (2012) lees: ‘Terrassen kunnen echter bij bewoners ook voor de nodige overlast zorgen, denk aan geluidsoverlast, fietsen voor de deur, etc. Het is zaak om een goede balans te vinden tussen de lusten en de lasten van een terras.’
Geluidsnormen
Bestaan er dan geen geluidsnormen voor terrasgeluid? Dat blijkt een complex verhaal. Simpel gezegd: voor verwarmde terrassen bestaan er inderdaad geluidsnormen, voor onverwarmde terrassen niet. Ook verschillende die normen afhankelijk van het tijdstip op de dag.
’s Nachts de wekker zetten
Met ramen open slapen en ventileren is er niet meer bij sinds het café de deuren opende. Ik heb de pech dat mijn slaapkamer aan de voorkant zit en ik geen mogelijkheid zie om naar de achterkant van mijn appartement te verkassen. Of ik moet in de keuken willen slapen. Bij mij gaat tegenwoordig ’s nachts de wekker. Zodra het café sluit en de rust is weergekeerd gaat het raam open. Alles beter dan de hele nacht slapen in een benauwde slaapkamer met de ramen dicht.
En die bewonersprostesten? Die hadden als mager resultaat dat er bordjes aan lantaarnpalen werden opgehangen met de tekst: ‘Wilt u rekening houden met de buren?’ Maar cafégangers laten zich niet de mond snoeren door een paar lullige bordjes. Sterker nog: ze zien ze niet eens.
