Voor ons onderzoek naar Giftige Grond duiken we in de casus van Marko de Vries. Eind 2017 kocht hij een oud schietterrein van de politie. Een mooi bosgebied aan de rand van Heerenveen dat, zo bleek uit het bodemrapport, ‘voldoende gesaneerd’ zou zijn. Marko’s geluk kon niet op. Hij was al een poos op zoek naar een eigen terrein waar hij zorgeloos zijn werk kon doen: sporten met kinderen met een beperking. Maar schijn bedriegt. Marko vindt bakken vol munitie en slaat alarm.

Uit aanvullend bodemonderzoek uit 2018, dat in opdracht van de gemeente Heerenveen is uitgevoerd door ingenieursbureau Antea Group, blijkt dat het terrein ‘ernstig verontreinigd’ is met lood. Sporten met kinderen kan Marko op dit terrein dus wel vergeten.

Hoe kan het dat een oud schietterrein door de politie wordt verkocht als schone natuur, terwijl het in de praktijk vol ligt met loden kogels? En waarom is het terrein nooit goed schoongemaakt?

Dumpgaten

We vragen bodemdeskundige Klaas Ruigewaard, eigenaar van adviesbureau ABOMA, om een blik te werpen op het saneringsrapport uit 2006. Valt hem iets op? “De opdracht van de politie (aan de saneerder, red.) is heel beperkt geweest”, vertelt Ruigewaard. “Er is alleen maar gekeken naar de kogelvanger (een grote berg zand die fungeert als vangnet, red.) en het punt vanaf waar de politie stond te schieten. Dat is een heel beperkt deel van het totale perceel.” Niet heel vreemd, zou je kunnen denken. Dat is immers de plek waar geschoten werd. Maar Marko vindt juist handenvol munitie op ándere delen van het terrein.

Een mogelijke verklaring hiervoor vinden we in het bodemonderzoek uit 2018. Het schietterrein is behalve door de politie ook gebruikt door een lokale schietvereniging. En wat blijkt: vermoedelijk is er ook nog een andere schietrichting gebruikt én op het terrein zijn dumpgaten gevonden. “Naar alle waarschijnlijkheid is de kogelvanger geleegd op andere delen van het terrein. Daardoor is behalve op de oorspronkelijke schietbaan ook op andere plekken loodverontreiniging ontstaan.”

Gebrekkige informatie

Maar waarom lezen we hier niets over in het saneringsrapport uit 2006? Hoe kan het dat deze informatie twaalf jaar later wél boven water komt drijven? “Een sanering begint altijd met een vooronderzoek. In die tijd, begin deze eeuw, was vooral de informatie van de opdrachtgever heel belangrijk. In dit geval de politie.” Volgens Ruigewaard lijkt het erop dat de politie informatie heeft achtergehouden, waardoor de sanering niet goed genoeg is uitgevoerd. Schandalig, vindt hij. “De politie is een overheidsorgaan. Je mag er toch op kunnen vertrouwen dat de politie dit soort activiteiten te goeder trouw uitvoert als zij een perceel aan een nieuwe eigenaar overdragen. Nou, dat is in dit geval niet gebeurd.”

Een woordvoerder van de politie laat in een schriftelijke reactie weten: “De sanering is uitgevoerd conform VROM kwaliteitsprotocol. De provincie Fryslân heeft een beschikking afgegeven inzake besluit uniforme saneringen. Deze sanering heeft uitgewezen dat onder de vigerende bestemming het geschikt was voor gebruik als natuur/bosperceel.”

Uitzending

Wat is er precies gebeurd op dit terrein? Kijk maandagavond naar De Monitor om 22.15 uur op NPO 2 om te zien wat er allemaal is misgegaan op het schietterrein in Katlijk. En lees het uitgebreide verhaal op Follow the Money.