Bloemen en planten zijn mooi, geven troost en zijn goed voor je gezondheid. Maar de bloemensector ligt onder een vergrootglas: mensen worden steeds kritischer op het gebruik van bestrijdingsmiddelen en willen liever geen ‘gifboeketje’ ontvangen. De sector probeert door verduurzaming hun slechte imago te kantelen. Maar wist je dat duurzaam niet hetzelfde is als biologisch? En waarom wordt het in de toekomst misschien lastiger om een biologisch bosje bloemen in huis te halen? Pointer beantwoordt 5 vragen over de bloementeelt.
1. Wat is het verschil tussen biologische en duurzame bloemen?
Biologische bloemen worden geteeld zonder pesticiden, insecticiden en kunstmest. Biologische kweker Maurits Keppel (45) teelt in koude grond en gebruikt dus zelfs geen gas. Het gebruikte water komt uit de sloot naast zijn kas. Om de negen maanden moet zijn grond rusten. “Dan gaat er een groenbemester de grond in. En heb je even een tijdje geen productie van die vierkante meters.”
Duurzaamheid gaat vooral over het registreren en de transparantie van het kweekproces. Michel van Schie, woordvoerder van FloraHolland, de grootste bloemenveiling ter wereld, legt uit: “Dan heb je het bijvoorbeeld over het gebruik van gewasbescherming, water-, energiegebruik en CO2-uitstoot. En op het moment dat de kwekers dat goed vastleggen, dan ben je transparant, en kunnen we als sector ook steeds transparanter zijn over het middelengebruik. In de toekomst is het mogelijk de producten van de ene kweker met de andere te vergelijken op duurzaamheid.” Bij duurzame bloemen worden dus wel bestrijdingsmiddelen gebruikt, maar is het streven van de kwekerijen om het middelengebruik zo laag mogelijk te houden.
2. Wat houdt het nieuwe keurmerk FSI in?
De grote bloemenhandelaren, supermarkten en de veiling (FloraHolland) weten dat ze het imago hebben dat bij hun bloemenproductie veel gif wordt gebruikt. Daarom hebben ze een keurmerk bedacht met eisen waaraan alle kwekers die bloemen verkopen via FloraHolland, moeten voldoen. Het keurmerk van deze drie commerciële partijen heet FSI, ook wel het Floraculture Sustainability Initiative.
Maar let op: het gaat er bij dit keurmerk dus vooral om hoeveel bestrijdingsmiddelen, water en energie iemand gebruikt, dit is dus geen keurmerk voor kwekers die helemaal geen middelen gebruiken. Kortom: FSI-gecertificeerde bloemen zijn niet biologisch.
Een biologische kweker als Keppel wil dit certificaat niet: “Ik doe niet mee omdat het een registratie-certificaat is, maar niet voor biologische bloemen. Ik wil gewoon biologische bloemen uit de Nederlandse bodem kweken. In mijn ogen is dat FSI-certificaat greenwashing.”
Bovendien moet hij dan investeren in een nieuw, extra keurmerk, terwijl hij al een Skal-certificering heeft. Dit is een onafhankelijk, door de overheid goedgekeurd certificaat dat voldoet aan de Europese wet- en regelgeving, en staat voor producten die volledig biologische geproduceerd zijn.
3. Wat maakt het kopen van biologische bloemen straks moeilijk?
Op dit moment is het aandeel biologische bloemen nog maar 1 procent van de gehele Nederlandse bloemenmarkt. Maar de biologische kweker is in opkomst. Toch hebben FloraHolland en de vijf grootste bloemhandelaren pasgeleden afgesproken dat ze vanaf 2027 100 procent FSI-gecertificeerde bloemen gaan inkopen. Daarmee sluiten ze biologische bloemen dus uit en bepalen de grootste bloemenhandelaren welke bloemen straks te koop zijn.
De tekst gaat verder onder de foto.
Keppel verkoopt nu, net als vele andere bloemenkwekers, zijn bloemen nog via FloraHolland. “Één bloemist hoeft maar één emmer te hebben en ik produceer op sommige dagen wel dertig, veertig emmers. Ik kan geen dertig bloemisten afrijden. Wel kan ik bij FloraHolland die emmers neerzetten, waar dertig kopers voor zijn en gaan mijn bloemen mee in de gehele distributie van de bloemenwereld.” Maar de biologische certificering, Skal, is vanaf 2027 dus niet meer voldoende voor FloraHolland, en inkopers zullen op deze veiling dan niet meer Keppels bloemen kunnen kopen.
4. Zijn FSI-eisen voor iedere kweker hetzelfde?
Nee, ieder land stelt andere eisen. En dat houdt in dat bloemen die wij in Nederland importeren, bijvoorbeeld rozen uit Kenia of Ethiopië, volgespoten kunnen zijn met gewasbeschermingsmiddelen die hier verboden zijn.
Hans Kromhout, hoogleraar arbeidshygiëne en blootstellingkarakterisering aan de Universiteit Utrecht: “We willen in Nederland geen bloemen hebben waar nog allerlei plagen, schimmels of luizen in huizen, die dan vervolgens tot ellende leiden in Nederland. Dat betekent dat ze in andere landen, zoals Ethiopië of Kenia, zo’n beetje doodgespoten moeten worden.”
Kromhout heeft zelf onderzoek gedaan in Ethiopië naar de effecten van dit intensieve spuiten. “Je ziet zeker effecten op de luchtwegen, je ziet neurologische effecten. Maar daarnaast, er werken in die industrie veel vrouwen en je kan er gif op innemen dat er effecten zijn voor het nageslacht. En dat is op verschillende plekken ook reeds aangetoond en dat moet je naar mijn idee niet willen voor een bosje bloemen.”
5. Hoe haal jij geen ‘gifbloemen’ in huis?
Keppel: “Vraag bij de bloemist om biologische bloemen en als die op dat moment niet voorradig zijn, koop dan Nederlandse bloemen.” Nederlandse duurzame bloemen zijn niet biologisch, maar de eisen die eraan worden gesteld zijn wel heel streng.
Kromhout, ook zoon van een bloemenkweker, koopt geen rozen meer uit Afrika. “Omdat je de bloemen niet opeet, is het risico van de gebruikte bestrijdingsmiddelen heel klein. Je zou een boeket kunnen weigeren omdat je weet dat de omstandigheden waaronder mensen daar moeten werken heel beroerd zijn”.
Als je echt biologische bloemen wil kopen kan dat via de 15 bloemisten die aangesloten zijn bij Wilderful.
Duurzame bloemen, maar niet biologisch
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
Ontvang iedere week onze beste verhalen in je mailbox.
