“Ik kan een boek schrijven over wat ik heb meegemaakt”, begint de Amsterdamse Alex Kralev (18). Ze is inmiddels clean en heeft een baan, maar dat ging niet zonder slag of stoot. Het is een lange lijst drugs waar Alex verslaafd aan was: alcohol, Xanax, ketamine en joints. Toch kon ze niet direct terecht in een verslavingskliniek: er was geen plek. In plaats daarvan belandt ze 1,5 jaar in een gesloten jeugdinstelling, waar er niks met haar verslaving wordt gedaan.  

We spreken Alex voor ons onderzoek ‘GGZ in nood’, over de lange wachtlijsten in de geestelijke gezondheidszorg en nijpende personeelstekorten.

“Ik ben best jong begonnen met drugs, op mijn dertiende geloof ik”, legt Alex uit. “Mijn thuissituatie was niet al te best. Ik zocht een manier om uit de realiteit te komen.”

Alex moest op 16-jarige leeftijd met spoed uit huis geplaatst worden. “Ik was doorgeslagen met de Xanax-pillen (Xanax is een kalmeringsmiddel, red.) en kwam vaak in het ziekenhuis terecht met een overdosis. Dat was voor jeugdzorg reden om mij te plaatsen in een gesloten jeugdinstelling.”

Lange wachtlijsten in de GGZ

Er zijn nog 80.000 wachtenden voor u

Ervaringsdeskundige Myrrhe van Spronsen heeft vier opnames in de GGZ achter de rug. Ze pleit voor een systeemverandering.

‘Hoge hekken en camera’s’

Maar op de gesloten afdeling, omringd door hoge hekken en andere jongeren met problemen, werd de verslaving van Alex niet opgelost. “Ik heb daar echt veel drugs gebruikt. Je zit de hele dag op de bank en je hebt weinig te doen. Er waren wel hoge hekken en camera’s, maar de drugs kon je gewoon binnensmokkelen. De dealers stonden verderop bij het metrostation.”

Alex besefte dat ze wel degelijk hulp nodig had. “Ik realiseerde me dat ik familie en vrienden was kwijtgeraakt. Ik verkoos de drugs boven alles en wilde ook echt hulp. Op de gesloten afdeling kreeg ik vier gesprekken, en dat was het. Ze zeiden: ‘Je mag geen drugs gebruiken’, maar ik was zwaar verslaafd. Wat verwacht je dan van me?”

Uitstroom van GGZ-personeel

Lange wachtlijsten en personeelstekort: Situatie GGZ in Oost-Groningen ‘schrijnend’

Door de toenemende druk op het personeel krijgen kwetsbare mensen in Oost-Groningen niet de zorg die ze nodig hebben.

‘Na 10 weken verslavingskliniek clean’

Na 1,5 jaar wachten, afgewisseld door periodes op de gesloten afdeling en pogingen om weer thuis te wonen mag Alex eindelijk naar een verslavingskliniek. Daar werd ze 10 weken lang intensief behandeld. “Je wordt enorm geconfronteerd met je gedrag, maar ik heb daar echt veel geleerd. Ik ga nu naar meetings, ik heb een sponsor die me helpt, een betaalde baan en ik doe dingen die ik leuk vind. Het lukt me nu om clean te zijn.”

Crisis in de jeugdzorg

Het is crisis in de jeugdzorg, vanwege de hoge werkdruk en een tekort aan personeel. In maart afgelopen jaar protesteerden duizenden jeugdzorgmedewerkers in Den Haag en in november herhaalden ze hun acties. De boodschap is duidelijk: het aantal jeugdbeschermers moet volgens hen verdubbeld worden van 5000 naar 10.000. Ondertussen is de jongste generatie de dupe. Uit onderzoek van Het Vergeten Kind blijkt dat jongeren die jeugdzorg nodig hebben gemiddeld 10 maanden moeten wachten.

“Uiteindelijk had ik veel eerder clean kunnen zijn”, blikt Alex terug. Ze hoopt dat anderen zo’n lange wachttijd bespaard blijft en dat er eerder hulp komt. “Het gaat nu goed met me, dankzij de verslavingskliniek. Maar het had gewoon allemaal veel sneller kunnen gaan.”

Makers