Op onze redactie willen veel collega’s graag een onderzoek starten naar vaccinatie. Veel jonge kinderen hier, daar komt dat ook door. Kinderen behoren tot de meest kwetsbare groep, mocht er een mazelenepidemie komen. De hele redactie is voor vaccineren en tegen anti-vaxxers. Maar wat ga je onderzoeken?

Ik zit zelf ook met die vraag. Nog een keer de antivaxxers aanpakken? Binnen de journalistiek is juist veel kritiek op collega’s die anti-vaxxers een podium geven. Zo werd een kritiekloos interview op de journalistenwebsite Villamedia door tientallen collega’s snoeihard veroordeeld. En toen de redactie van de talkshow M vorige week een anti-vaxxer aan tafel nodigde, was er ook veel kritiek. Misschien dat de dame in kwestie daarom nauwelijks aan het woord gelaten werd.

Twitterstorm

Die dame bij talkshow M heet Tineke Schaper. Ze schreef het boek ‘Leven zonder vaccinaties’, met op de voorkant een meisje dat twee duimen omhoog steekt. Het stond in de etalage van de Vitaminestore, een winkel die claimt producten te verkopen waar je gezond van wordt. Toen Zomergasten-presentatrice Janine Abbring op Twitter een foto van die etalage én haar afkeuring deelde, kwam de keten in een Twitterstorm terecht. Oprichter en directeur Koert Otten vertelt me een week later dat de winkel in tien minuten tijd een principiële reactie bedacht, en die luidde dat de Vitaminstore geen standpunt inneemt over vaccinatie. En toen dacht ik: ‘Wat?!'

Tijd om te bellen met de ‘gezondste retailer van Nederland’. Waarom hebben jullie geen standpunt over vaccinatie? Otten heeft eigenlijk maar één argument. De Vitaminstore is geen partij in de discussie maar verkoopt producten. Net als Bol.com, die daar op Twitter ook naar gevraagd werd, verkopen ze alles zolang het niet verboden is.

Maar, jullie zijn toch van de gezondheid? Vaccinneren is gezond dus, nou ja je begrijpt het wel. Otten: ‘Wij doen niet aan health dus we willen buiten de discussie blijven. Is niet aan ons om het te beoordelen. We weten veel van een gezonde levensstijl. Dit is een gebrek aan kennis en niet onze specialisatie. Veel klanten zijn van de natuurlijke oplossing. Als we zeggen dat we voor voor vaccinatie zijn, waarom hebben we het dan in de boekwinkel liggen. We zijn vooral niet tegen.’

Daarna volgt nog een verhaal dat het boek niet tot het kernassortiment behoort, er in de achterliggende webshop wel 35.000 producten liggen die hij net als het boek niet kent, en dat de titel van het boek ook eigenlijk de lading niet dekt. ‘We hebben de verkoop via de webshop nu uitgezet. Als ze de titel verandert gaan we heroverwegen het weer aan te zetten. Denk niet dat het zo ver komt.’

Verantwoordelijkheid

Terwijl ik dit gesprek in een artikel verwerk, zie ik op Twitter elk uur weer andere kinderartsen tweeten dat ze écht ook hun eigen kinderen vaccineren. Die kinderartsen weten wèl hoe je je maatschappelijke verantwoordelijkheid neemt. En misschien is dat ook het nieuw onderzoeksproject. Wat is de maatschappelijke verantwoordelijkheid van winkels en uitgeverijen in zo’n debat? Dat de Vitaminstore als ‘gezondste retailer van het land’ geen mening heeft over vaccinatie maar wel de boeken verkoopt, suggereert vooral dat het de inkomsten zijn en niet de gezondheid die belangrijk is. Oprichter en directeur Otten heeft zijn eigen kinderen overigens gewoon gevaccineerd. Zo moeilijk was het toen het echt principieel werd dus niet.