Het contrast is groot. Terwijl fietsers genieten van de natuur en vogelspotters speuren naar unieke vogelsoorten, zijn kilometerslange kades in hetzelfde gebied verhard met bouwpuin dat behoorlijk vervuild is. We zijn in de Noordwaard in de Brabantse Biesbosch. Bewoner en afvalverzamelaar Joke de Vlieger leidt ons rond. Na een half uurtje rapen, hebben we een emmer vol troep.

Het is de zoveelste klacht die we bij Pointer horen over menggranulaat: vermalen bouwpuin dat wordt gebruikt voor het verharden van wegen en paden. Het grote probleem is: het bouwpuin bevat resten bouwafval zoals stukken pvc-buis, elektriciteitsdraden en andere stukken plastic. Illegaal is het gebruik en de vervuiling niet. Menggranulaat mag 1 procent afval zoals plastics bevatten.

Maar wandelaars en natuurliefhebbers ergeren zich groen aan geel aan het afval dat ze tegenkomen omdat het granulaat ook voor wandelpaden wordt gebruikt. Vorig jaar maakte we een uitzending over de vervuilde wandelpaden van Staatsbosbeheer en op dit moment werken we aan een vervolguitzending.

Staatsbosbeheer stort met plastic vervuild bouwpuin in natuurgebieden

Staatsbosbeheer stort met plastic vervuild bouwpuin in natuurgebieden

Stukken pvc-buis, elektriciteitsdraden, pluggen, isolatiemateriaal of resten wegendoek. De wandelpaden van Staatsbosbeheer liggen er vol mee. Wat blijkt: de natuurbeheerder...

Doorstroomgebied
De Noordwaard is de afgelopen jaren flink onder handen genomen. Het gebied is ontpolderd en fungeert als doorstroomgebied bij hoog water. Zo houden de inwoners van onder meer Dordrecht droge voeten als rivieren extreme waterhoeveelheden te verwerken krijgen.

Het natuurgebied is tegelijkertijd een wandel- en fietsparadijs en populair bij kanoërs en vogelspotters. Diverse zeldzame moerasvogels zoals de roerdomp en porseleinhoen, weidevogels zoals grutto’s, de veldleeuwerik en de visarend hebben de Noordwaard ontdekt als broed- en leefgebied, lezen we op de site van Staatsbosbeheer.

Om een aantal landbouwpolders binnen het gebied te beschermen lopen ook diverse kades en dijken door de Noordwaard. Tot zover geen probleem. Maar inwoner Joke de Vlieger schrok zich een hoedje toen vorig jaar ineens vlak naast haar huis de bovenkant van de dijken werd versterkt met een laag menggranulaat.

Troep
Allereerst vroeg ze zich af waarom dit nodig was, maar veel erger: ze vond overal afval. “Een scheerkwast, stukken tandenborstel, een kleerhanger, stukken luxaflex, een oude telefoon. Echt van alles wat je kan tegenkomen als je een huis sloopt. Het was geen gezicht.”

Het frustreerde haar des te meer omdat ze regelmatig meedoet met opruimacties tegen zwerfafval. “Ik loop op te ruimen en te doen en de overheid gooit het gewoon neer. Het is best goed als we dat bouwafval recyclen, maar zorg dan dat het schoon is.”

Joke de Vlieger vindt allerlei troep op de verharde kades

Waterschap Rivierenland is verantwoordelijk voor de werkzaamheden. Zij waren ook wel geschrokken van de hoeveelheid afval, vertelt Joke. Na de klachten van meerdere inwoners zijn de grootste afvalresten toen weggehaald. Maar nog altijd is er heel veel verontreiniging te vinden tussen de gebroken stenen en tegels, blijkt als we over een aantal kades lopen. Eigenlijk is er geen beginnen aan. De emmer die we hadden meegenomen is zo gevuld met stukken plastic, snoeren, rubber, elektra, ijzer en ander bouwafval.

Het waterschap laat weten dat zogenoemde beheerpaden op de kades versterkt moesten worden om het beheer en ouderhoud van de kades goed te kunnen uitvoeren. “We kozen voor menggranulaat omdat het praktisch en wettelijk voldoet als verharding en paste binnen de begroting van het project”, vertelt de woordvoerder.

Volgens het waterschap is 15 kilometer kade op deze manier versterkt. Er is bovenop graszaad gezaaid, maar mede door de droogte is dat nog beperkt ontkiemd. Als bewoners nu zelf materiaal vinden, biedt het waterschap aan om het verzamelde materiaal af te voeren.

Oproep

Herken jij je in het verhaal van Joke of wil jij je ervaring delen over het gebruik van menggranulaat? Laat het ons weten.

Wil je op de hoogte blijven van dit onderzoek?

Elke week sturen we je onderzoeksverhalen, tips van de redactie, en verhalen die je nog van ons kan verwachten.

Makers