Afgelopen november was er veel aandacht voor kernenergie. Zoals dat gaat volgden meteen peilingen. EenVandaag’s Opiniepanel telde een meerderheid (54% voor, 35% tegen) vóór het gebruik van kernenergie. Voorstanders vinden het schoon vergeleken met de alternatieven. En ze verwachten betere oplossingen voor het kernafvalprobleem.

Een paar dagen later volgde het Algemeen Dagblad met een peiling van Maurice de Hond. Zijn enquête-vraag was concreter want hij vroeg naar steun voor het bouwen van een nieuwe kerncentrale: 46% was voor, 40% tegen. Ook hier dus meer voorstanders dan tegenstanders, al ligt het dicht bij elkaar. Opmerkelijk is dat de helft van de ondervraagden geen bezwaar zou hebben tegen een kerncentrale in de eigen provincie.

Geven de peilingen een goed beeld?

Twee peilingen, twee keer positief over kernenergie. Op zich niet raar. In de Tweede Kamer is ook een meerderheid voor. Toch vind ik het lastig deze peilingen op waarde te schatten. Is het peilmoment, na een week met veel ‘positieve’ publiciteit, wel een goed moment? Peer de Rijk van de anti-kernenergie organisatie Wise, gelooft echter wel dat kernenergie iets populairder wordt. Maar hij denkt niet dat deze peilingen aantonen dat het ‘bestendige meerderheden’ zijn. ‘Als de plannen concreet worden dan kan het alle kanten op gaan. Ik geloof dat er dan een stevige meerderheid voor een andere energievorm is. Maar dat staat of valt met een vertrouwen in die andere vormen.’

Landschapsvervuiling

In 2016 was de gemiddelde Nederlander (in de peilingen) kritischer over kernenergie. Onderzoeksbureau Motivaction vond dat 51% van de Nederlanders minder kernenergie wilde, tegen 16% die meer wilde. Ze liet de geënquêteerden ook kiezen tussen twee alternatieven: Of meer kerncentrales en dus minder vervuiling van het landschap, maar meer risico’s voor de volksgezondheid bij lekkages. Of een land vol windmolens en zonnepanelen, dus meer landschapsvervuiling, maar minder risico's voor de volksgezondheid. Uitslag: 8% voor kernenergie, 51% voor wind en zon, en 40% neutraal.

Kernenergie was impopulairder dan zelf minder vliegen

Motivaction testte ook een lijst van twintig potentieel te nemen klimaatmaatregelen op populariteit. Op één staat beter isoleren (82% positief, 1% negatief), op negen staat stimuleren van windenergie (66% positief, 8% negatief). Helemaal onderaan, impopulairder nog dan het beperken van vliegvakanties en het ondergronds opvangen van CO2, komt kernenergie (13% positief, 44% negatief). Uit een onderzoek van I&O Research (ook 2016), in opdracht van Milieudefensie, blijkt ongeveer hetzelfde: 54% van de Nederlanders vindt dat kernenergie niet gestimuleerd moet worden.

Meningsverschillen

Peilingen zeggen niet altijd veel, maar ze kunnen politieke partijen stimuleren iets wel of niet voor te stellen. Neem nu het in december gepresenteerde voorlopige Klimaatakkoord. Dat staat vol met voorstellen om de uitstoot van CO2 te verminderen. Het leidt nu al tot veel debat. Maar zodra het Planbureau voor de Leefomgeving het heeft doorgerekend, zal de nationale politiek ook haar tanden er in zetten. Dan zal blijken dat ook binnen de coalitie de meningsverschillen groot zijn. Er zijn energiedeskundigen die denken dat het kabinet er zelfs over kan gaan vallen.

Over kernenergie staat in het Klimaatakkoord vrijwel niets. VVD en CDA zijn voor, D66 en ChristenUnie zijn tegen. Maar wat nu als na de doorrekening blijkt dat de voorgestelde maatregelen niet genoeg zijn? EenVandaag peilde dat als meer kerncentrales de enige manier blijkt te zijn om de klimaatdoelstellingen van 2050 te halen, de kiezers van de ChristenUnie en D66 dan met een flinke meerderheid wél voor de bouw van een kerncentrale zijn: D66 (67% voor) en CU (61% voor). Dit geldt zelfs voor de achterban van GroenLinks. Nu maar eens afwachten of de voorstanders met de peilingen in het achterhoofd, kernenergie alsnog op de Klimaattafels willen gooien.